Iqtisodiy bilim asoslari

53
52
53
MULK
Biror-bir kishiga, oilaga tegishli turli-tuman buyumlar va uy jihozlari mavjud. Masalan, 
kiyim-kechak, oyoq kiyim, mebel, madaniy-maishiy va xo‘jalik mollari, televizor, 
muzlatkich, sovitkich, kir yuvish mashinasi, idish-tovoq va hokazolar.
Odamlar turarjoy, hovli, avtomobil, do‘kon, oshxona kabi turli ishlab chiqarish va 
xizmat ko‘rsatish korxonalariga va firmalariga egalik qilishadi. Bu turli-tuman buyum, 
uy jihozlari va resurslar — mulk, mulk egasi — mulkdor deb ataladi. Mulk egalari nafaqat 
alohida olingan kishi yoki oila, balki firma, korxona va jamoat tashkilotlari ham bo‘lishi 
mumkin. Masalan, firmaga ishlab chiqarish binolari, mashina-mexanizmlar, asbob-
uskunalar transport vositalari va hokazolar tegishli bo‘lishi mumkin. Shuningdek, mulk 
sohibi davlat ham bo‘lishi mumkin. Davlatga yer maydonlari, yer osti hamda yer usti 
tabiiy boyliklari, bino va inshootlar, transport vositalari, qo‘riqxonalar, muzeylar va boshqa 
mol-mulklar qarashli bo‘lishi mumkin.
1. Yuqoridagi rasmlarda tasvirlangan mulklarning egalari kimlar bo‘lishi mumkin?
2. Mulkning biror shaxsga tegishli yoki tegishli emasligi qanday aniqlanadi?
3. Nega maktab davlatga tegishli?
4. Davlatga tegishli va xususiy poliklinikalar nimasi bilan bir-biridan farq qiladi?
5. Biri davlatga tegishli, ikkinchisi xususiy korxonaga tegishli mikroavtobusda yo‘nalishli 
taksi xizmati ko‘rsatayotgan haydovchilarning mehnat shart-sharoitlari orasida qanday 
farq bor deb o‘ylaysiz?