Iqtisodiy bilim asoslari

TALQINLAR:

QO‘SHILGAN QIYMAT SOLIG‘I

Mahsulot(xizmat)ni ishlab chiqarish, sotish yoki uni import qilish jarayonida

mahsulot (xizmat) narxiga qo‘shilgan qiymatning bir qismi davlatga to‘lanadi.

Ana o‘sha to‘lov – qo‘shilgan qiymat solig‘i deb ataladi. Qo‘shilgan qiymat solig‘i

to‘lovchilari – O‘zbekiston Respublikasi hududida tadbirkorlik faoliyatini amalga

oshiruvchi  yuridik  shaxslar  hamda  mahsulotlar  importi  bilan  shug‘ullanuvchi

yuridik va jismoniy shaxslardir.

Qo‘shilgan qiymat solig‘ining obyekti bo‘lib, mahsulotlar (xizmatlar)ni realizatsiya

qilish (sotish) yoki import mahsulotlari aylanma mablag‘lari hisoblanadi.

Qo‘shilgan qiymat solig‘ini to‘lovchi har qanday shaxs sotilgan (realizatsiya

qilingan) mahsulot yoki xizmatlar uchun olinadigan to‘lov mablag‘i qachon kelib

tushishidan qat’iy nazar, budjetga qo‘shilgan qiymat solig‘ini to‘lashi shart bo‘ladi.

Soliq qonunchiligiga ko‘ra, 2000- yildan mamlakatimizda qo‘shilgan qiymat

solig‘i stavkasi 20 foiz qilib belgilangan.

Chet eldan mamlakatimiz hududiga olib kiriladigan va aksiz solig‘i solinadigan

tovarlar ro‘yxati ancha kengdir. Bunda soliq ayrim tovarlar bojxona qiymatidan

foiz hisobida undirilsa, ayrimlaridan esa bir birlik tovar uchun qat’iy miqdorda

chet el valutasida undiriladi.

---