Iqtisod 9 sinflar Mavzu: Tadbirkorlik

Yalpi milliy mahsulot (YaMM) - yil mobaynida mamlakat fuqarolari tomonidan (yer yuzining qayerida bo'lishidan qat'iy nazar) yaratilgan jami tugal tovar va xizmatlarning bozor narxlaridagi umumiy qiymati.

Sof ichki mahsulot (SIM) - yalpi ichki mahsulotdan amortizatsiya ajratmasining ayrilganiga teng.

Milliy daromad (MD) - mamlakat aholisining bir yillik jami ish haqi, foiz, renta kabi daromadlari va barcha korxonalar foydasining yalpi miqdori.

Turli mamlakatlardagi iqtisodiy faoliyatning samaradorligini va aholining turmush farovonligini taqqoslashda aholi jon boshiga hisoblangan YalM qo'llaniladi.

iholijon boshiga to 'g'ri keladigan YalM(YaMM) — YalM (YaMM) qiymatini mamlakat aholisi soniga bo'lib topiladi. Bu ko'rsatkich mamlakat aholisinihg mehnat unumdorligini ham ko'rsatadi.

Formula YaMM = YalM + E - I; SIM = YalM-A

Bu yerda: E - mamlakat kapitali asosida chet elda yaratilgan tovar va xizmatlar qiymati; I - chet el kapitali asosida mamlakatda yaratilgan tovar va xizmatlar qiymati; A - amortizatsiya ajratmasi.

Bilasizmi? 2009-yilda O'zbekiston Respublikasining YalM hajmi 48097,0 mlrd. so'mni tashkil qildi. Bu 2007- yil dekabr holatiga nisbatan 8% ortiq.

YaMM esa YalMdan ko'p bo'ldi. Har bir davlat YaMMni YalMdan katta bo'lishiga Intiladi.

O'zbekiston Respublikasi iqtisodiyotining asosiy ko'rsatkichlarini gazeta va jurnallardan topib, ular haqida kichik referat tayyorlang. Bu ko'rsatkichlarni bir nechta tlavlat ko'rsatkichlari bilan o'zaro taqqoslang.