Iqtisod 9 sinflar Mavzu: Tadbirkorlik

MOLIYAVIY TADBIRKORLIK - tadbirkorlikning bu turi tijoratga o'xshab ketadi. Faqat moliyaviy tadbirkorlikda tovar oldi-sotdisi o'rniga pul va qimmatli qog'ozlar oldi-sotdisi amalga oshiriladi. Pul iblag'lari qarzga beriladi. Chet el valutalari, aksiya va boshqa qimmatli qog'ozlar sotib olinadi va sotiladi. Moliyaviy tadbirkorlikda qarz berilganda foiz (protsent) ko'rinfshida, qimmatbaho qog'ozlar oldi-sotdi jarayonida esa ularning xarid va sotish narxlari orasidagi farq ko’tarilishidagi foyda o'zlashtiriladi.

Moliyaviy tadbirkorlik — pul va qimmatli qog'ozlar oldi-sotdisi bilan bog'liq faoliyat.

VOSITACHILIK - Bi izoi iql isodiyol i sharoitida vositachi tadbirkorlarning ham o'z o'rni bor. Vositachilar tijoratchilarga o'xshab tovar sotib olmaydi va sotmaydi ham. Ular xaridor va sotuvchi o'rtasida vositachilik qilib, oldi-sotdi jarayonini tezlashtiradi. 1.1-chizmada yuqorida vositachisiz, pastda esa vositachi ishtirokidagi ishlab chiqaruvchilar va iste'molchilar o'rtasidagi o'zaro aloqalar tasvirlangan. Ishlab chiqaruvchilar va iste'molchilar o'rtasidagi o'zaro aloqalar vositachilar yordamida osonlashganini va tezlashganligini ko'ramiz. Vositachilar qanday tovar qayerda, qanday narxda sotilayotganligi haqida ma'lumotga ega bo'ladilar. Ma'lumot esa pul turadi. Bunday tadbirkorlar "baxtli tasodif "ni kutib yashaydi. Ko'p hollarda, ma'lum pul mablag'iga ega bo'lgan xuddi shu tadbirkorlardan kelgusida tovar ishlab chiqaruvchilar yetishib chiqadi.

Vositachilik — xaridor va sotuvchini o'zaro uchrashtirib, tovar oldi-sotdi jarayonlarini tezlashtirishga qaratilgan faoliyat.

SUG'URTA - Tadbirkorlikning bunday turi hozirda keng tarqalgan. Bunday faoliyat bilan yuqori mavqega ega bo'lgan tadbirkorlar shug'ullanishadi, chunki u katta boshlang'ich mablag'ni talab qiladi. Tadbirkor turli xil kutilmagan holatlarda ko'riladigan zararni qoplashga ma'lum haq evaziga kafolat beradigan shaxs sifatida faoliyat ko'rsatadi. Hozirda qarz sug'urtasi, mulk sug'urtasi, hayot sug'urtasi, tibbiyot sug'urtasi kabi sug'urta shakllari bor. Bunday sug'urta turlarida muttasil to'lab boriladigan sug'urta badallan evaziga, biror kor-hol yuz berganda yetkazilgan zarar yoki yo'qotishning o'rni qoplanadi.

Sug'urta — turli xil kutilmagan holatlar natijasida yuzaga keladigan moliyaviy muammolardan muhofaza qilish faoliyati.
Aktiv qatnashgan o’quvchilarni rag’batlantiraman.