Iplarni oxorlash jarayonida chiqindi nuqsonlari va ularni kamaytirish yóllari oxorlash jarayonning unumdorligi

11-rasm. Pnevmomexanik usulda yigirilgan 36teksli ip uchun oxorlash diagrammasi

Siqish kattaligi va siqish vallari qattikligining ta’siri juda muhim, chunki energiyani tejash bilan bog‘lik qattik siqishga ko‘prok e’tibor beriladi. Siqishni 6 martaga oshirishda oxor to‘yinganligi 75% bo‘lganida ko‘rinuvchi yelimlashni siqishdan so‘ng ikki martaga qisqartirish mumkinligi isbotlangan, bunda haqiqiy yelimlash oldingi holatda qoladi. Ko‘rinuvchi yelimlashni siqishdan keyin ohorlash materiallari tavsiflaridagi fundamental o‘zgartirishlar va mexanik siqishni intensifikatsiyalash bilan kamaytirish mumkin. 25% to‘yingan akrilpolimerdan emulsiya bilan ishlangan teksturlangan poliefir iplar uchun ko‘rinuvchi yelimlash sikishdan so‘ng 90 dan 110% gacha o‘zgaradi. Hozirgi vaqtda yuqori to‘yingan polimer dispersiyalar ishlatiladi. Ularning ayrimida 65% quruq modda bo‘ladi. Ularning ishlatilishi o‘sha hakikiy yelimlashda ko‘rinuvchi yelimlashni siqishdan so‘ng 40%ga pasaytirishga imkon beradi [32].

Hatto eng yaxshi sharoitlarda ham ohorning bir qismi ohorlash mashinasining baholash maydonida yoki to‘quv dastgohida tuqiladi. Baholash maydonida tuqiluvchi ohorga e’tibor bermaslik mumkin, birok to‘quv dastgohida u 20-25%ga yetadi. Himoya qoplamidan tashqari yopishtiruvchi modda tola orasidagi bog‘lanishni va ipning uzilish yukini oshiradi. Oxorlash materiallarining yopishtirish imkonini va ularning ip uzilish yuklatishga ta’sirini baholashninig oddiy usuli tolalar tortilishi bilan ajralib turuvchi pilikni oxorlashdan so‘ng esa ohorlangan namunani hisoblashda uzunlik va pilikning maksimal shtapel uzunligidan ustun bo‘lgan uzunlikda sinashdan iborat [30].
Odatda avtomatik dastgohlar bilan jihozlangan to‘quv sexlarida havodagi chang va momiq miqdori 0,9-3.5mg/m bo‘ladi, mokisiz dastgohlar bilan jihozlangan sexlarda esa 7,5 mg/m gacha. Yelimlash oshishida ohor uchib tushishi oshadi, lekin momiq ajralishi kamayadi, ikkala kattaliklar yig’indisi esa bir tekis kamayadi. Mantiqan, minimal momiq ajralishiga muvofiq keluvchi yelimlash to‘qishda minimal uzilishiga muvofiq bo‘ladi, deb faraz qilish mumkin. Biroq, tekshirishlarda bu doim shunday emasligi isbotlandi va odatda to‘qish uchun optimal yelimlash momiqning minimal ajralishini ta’minlovchi yelimlashdan pastligini ko‘rsatdi [33].