Ionlovchi nurlarning turlari, manbalari va birliklari

Radioaktiv ifloslanishdan saklanish va uni bartaraf kilish.
Ochik xolatdagi radioaktiv moddalar bilan ishlanganda atrof-muxitni ifloslanishdan saklash uchun turli sanitariya-gigiena vositalari kuzda tutiladi. Radioaktiv moddalar radioaktiv ifloslanishga imkon bermaydigan idishlarda germetik - yopik xolatda saklanadi, xamma amal va muolajalar maxsus stol, muolaja shkaflarda, buglanuvchi va gazsimon moddalar bilan amallar xavo suruvchi shkaflarda bajariladi. Ishxonalarda, albatta xavoni ichga tortuvchi va tashkariga chikarib yuboruvchi vintilyatsiya bulishi ta`min etiladi. Radioaktiv chikindilar (ifloslangan pintsetlar, tamponlar, salfetkalar, radioaktiv modda saklangan flakonlar va xokazolar) maxsus konteynerlarda aktivligi belgilangan darajaga kadar kamayguncha saklanadi. Aktivligi kamaygan, ishga yaroksiz preparatlar maxsus joylarda kumiladi. Xodimlarni ish jarayonida radioaktiv ifloslanishga yul kuymaslik uchun maxsus sanitariya-gigiena normalariga rioya kilishlari va individual vositalar (jarroxlik rezina kulkoplar, plastik fartuklar, lozim bulganda respiratorlar)dan foydalanishlari talab kilinadi.
Radioaktiv ifloslanish ruy bergan xollarda ularni bartaraf kilish, uni mexanik yuk kilishdan iborat. Radioaktiv ifloslanishlarni bartaraf kilishdan iborat tadbirlar - dezaktivatsiya deb ataladi. Dezaktivatsiya tadbirlari radioaktiv moddalar bilan ifloslangan jismlarni yuvish, kirib, supurib tozalashdan iborat. er yuzasi ifloslanganda lozim bulsa, yuza katlamni kirib olinadi, xamma chikindilar maxsus joylarda kumiladi. Xar kanday yukori yoki pastki xarorat, bosim, kimyoviy moddalar radioaktivlikka ta`sir kursatmaydi.
Tayanch suzlar: korpuskula, kvant nurlar, radiaktiv parchalanish, aktivlik, doza; ekspozitsion doza, chukurlik, nisbiy, integrall, dozimetriya, fizikaviy, kimyoviy, biodozimetriya, dezaktivatsiya.
Foydalaniladigan asosiy darsliklar va o`quv qo`llanmalar ro`yxati


Asosiy darsliklar va o`quv qo`llanmalar
1. Yarmonenko S.P. Radiobiologiya cheloveka i jivotnix. M.: «Visshaya shkola». 1988.
2.Kudryashov.B.S, Berenfel`d «Osnovы radiatsionnoy biofiziki» M. «Universitet» 1982.
Qo`shimcha adabiyotlar
4. To`raqulov Yo. X. Biokimyo T.: «O`qituvchi» 1998.

5. 
   Nikolaev A.Ya. Biologik ximiya. T.: «Ibn Sino» 1991.