Ion almashinish xromatografiyasi. Ion almashinish xromatografiyasi usullari. Ionitlar sig‘imini aniqlash usullari

Anionalmashtirgichlar kuchli va kuchsiz asoslarga bo‘linadi. Kuchli asosli anionalmashtirgichlarga harakatchan faza anionlari bilan almashinishga moyil bo‘lgan to‘rtlamchi ammoniy (R1 NR3 OH) gruppalari tutgan ionalmashtirgichlar misol bo‘la oladi:

nR1NR3OH + An-  (R1NR3)nA + nOH-

Ionalmashinish jarayoni kompleks hosil qilish bilan bog‘lansa ajratishning effektivligi yanada ortadi. Eritmada anionli komplekslar holidagi metallar kation shaklidagi metallardan oson ajraladi. Anion shaklidagi komplekslar (masalan, xloridlar) qatorida, anion-almashtirgichda sorbildanish kompleksning barqarorligi ortishi bilan ortadi.

Ionalmashinish jarayoni kompleks hosil qilish bilan bog‘lansa ajratishning effektivligi yanada ortadi. Eritmada anionli komplekslar holidagi metallar kation shaklidagi metallardan oson ajraladi. Anion shaklidagi komplekslar (masalan, xloridlar) qatorida, anion-almashtirgichda sorbildanish kompleksning barqarorligi ortishi bilan ortadi.

Bularni kislota bilan elyuirlansa, turli konsentratsiyali kislotadan foydalanib ajratiladigan elementlarni ketma-ket ajratib olish mumkin. Barqarorligi kam bo‘lgan anion shaklidagi komplekslar konsentratsiyasi yuqoriroq, barqarorlari esa konsentratsiyasi kamroq bo‘lgan kislotalar eritmalari yordamida ajratib olinadi.

Bularni kislota bilan elyuirlansa, turli konsentratsiyali kislotadan foydalanib ajratiladigan elementlarni ketma-ket ajratib olish mumkin. Barqarorligi kam bo‘lgan anion shaklidagi komplekslar konsentratsiyasi yuqoriroq, barqarorlari esa konsentratsiyasi kamroq bo‘lgan kislotalar eritmalari yordamida ajratib olinadi.

MODDALARNI TOZALASH VA AJRATIB OLISH

Biror modda sintez qilinayotganda reaktsion aralashmada asosiy mahsulotlardan tashqari qo'shimcha moddalar (dastlabki moddalarning reaksiyaga kirishmay qolgan qismi, reaksiya uchun ishlatilgan erituvchi, reaksiyada hosil bo'ladigan oraliq va qo'shimcha mahsulotlar) xam birgalikda bo'ladi. Shuning uchun olinayotgan xar qanday moddani tekshirishdan oldin uni aralashmalardan ajratish, yaxshilab tozalash zarur.