Brauzerlar
Yuqorida aytib o'tganimizdek, gipermatnli hujjatlarning mazmunini ko'rish foydalanuvchilarning kompyuterlarida o'rnatilgan maxsus dasturlar - brauzerlar orqali amalga oshiriladi. Ular gipermatnni ko'rish oson bo'lgan shaklga aylantiradilar. Brauzerlar ikkita asosiy funktsiyaga ega: veb-serverdan ma'lumot so'rash va uni mijoz kompyuterida ko'rsatish. Bundan tashqari, brauzerlar qo'shimcha xizmat funktsiyalariga ega, masalan, qidiruvlarni soddalashtirish, sevimli sahifalarga ishora qiluvchi xatcho'plarni saqlash va hokazo. Ko'p jihatdan, brauzerlarning rivojlanishi ikki ishlab chiqaruvchi kompaniya - Netscape va Microsoft o'rtasidagi raqobat bilan belgilandi. 1990-yillarning oʻrtalarida Netscape oʻzining Netscape Navigator mahsuloti bilan katta bozor ulushini egalladi va Microsoft oʻzining Internet Explorer-ni faol ravishda targʻib qila boshladi. Ushbu ikki dastur o'rtasidagi qarama-qarshilik tarixi brauzer urushi deb ataldi, bu aslida ular uchun yangi xususiyatlarning paydo bo'lishiga olib keldi.
Internet Explorer-ni Windows operatsion tizimi bilan integratsiyalash va brauzerni bepul dastur sifatida taklif qilish orqali Microsoft urushda g'alaba qozondi. Natijada, brauzer bozori juda o'ziga xos bo'ldi: bugungi kunda eng mashhur dasturlar Internet Explorer va Netscape Navigator bepul tarqatiladi, ba'zi bir muqobil va kamroq tarqalgan dasturlar esa pullik.
Hozirgi kunda quyidagi brauzerlar keng tarqalgan: Internet Explorer, Netscape Navigator, Opera, Mozilla. Veb-sahifa yaratuvchilar quyidagilarni yodda tutishlari kerak. Oddiy sahifalar, ehtimol, barcha brauzerlarda bir xil ko'rinadi. Biroq, sahifa qanchalik murakkab bo'lsa, uni turli tomoshabinlar tomonidan idrok etishdagi farqlar shunchalik katta bo'ladi. Ushbu farqlar sahifadagi elementlarning joylashishi, foydalanuvchi harakatlariga javob, alohida elementlarning ko'rinishi va boshqalar bilan bog'liq bo'lishi mumkin.
Veb-sahifani yaratishda uni turli xil brauzerlarda ko'rish va kodni ko'rgan narsangizga moslashtirish yaxshidir. Ko'pincha bitta brauzerda juda chiroyli ko'rinadigan sahifani boshqa brauzerda o'qib bo'lmaydi. Turli xil brauzerlarda deyarli bir xil ko'rinadigan murakkab sahifa yaratish oson ish emas. Shuning uchun, har qanday brauzerga e'tibor qaratish va boshqalar bilan moslikni faqat minimal darajada saqlash tavsiya etiladi. Bundan tashqari, turli brauzerlar uchun sahifalar nusxalarini yaratishingiz mumkin.
Elektron pochta
Elektron pochta Internetdan oldin paydo bo'lgan, ammo bugungi kunda u Internetdagi eng ommaviy xizmat bo'lib, doimiy ravishda yangi foydalanuvchilarni jalb qilmoqda. Elektron pochta, odatdagidek, jo'natuvchi va qabul qiluvchining manzilini o'z ichiga oladi. Unga grafik tasvir yoki boshqa faylni biriktirishingiz mumkin. Unga elektron imzo qo'yish mumkin, bu oddiy xatdagi imzo bilan bir xil rol o'ynaydi. Biroq, elektron pochta xizmati mashhurligi bo'yicha an'anaviy pochtadan ancha oldin o'zib ketdi: dunyoda har yili 600 milliarddan ortiq elektron pochta xabarlari yuboriladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |