INTERNET
NIMA?
INTERNET NIMA? Internet bu ma`lumotlar ustida birgalikda qayta ishlash, izlash, saqlash kabi amallarni bajarish maqsadida o`zaro ulangan kompyuter tarmoqlari majmuasidir. Bugungi kunda internet o`z ichiga bir qancha xizmatlar, servislar, dasturlar va imkoniyatlarni qamrab oladi
Internet ba`zida “Butunjahon tarmog`i”, “Global tarmoq” yoki oddiygina qilib “Tarmoq” deb ham ataladi.
Lekin internet avval boshidan bunday nomlanmagan va bunday imkoniyatlarga ega bo`lmagan.
INTERNET TARIXI.
Internetning ishlash prinsiplari birinchi marta 1969 yili AQSHning DARPA agentligi tomonidan ARPANET tarmog`ida sinovdan o`tkazilgan.
1984 yili AQSHning Milliy Ilmiy Fondi universitetlar va hisoblash markazlari orasidagi aloqani ta`minlash maqsadida NSFNet tarmog`ini yaratdi.
INTERNET TARIXI.
ARPANETdan farqli ravishda NSFNetga ulanish erkin bo`lib, 1992 yilga kelib, unga 7500 ta kichik tarmoqlar (shu jumladan 2500dan ortiq AQSHdan tashqaridagi tarmoqlar) ulangan edi.
2015 yilga kelib, butun dunyo bo`ylab internet foydalanuvchilarining soni 3,3 milliarddan oshdi.
Bugungi kunga kelib internet tarmog`i foydalanuvchilari 4,6 milliarddan oshgan bo`lib, bu ko`rsatkich tez sur`atlar bilan ortib bormoqda.
(Rasmda dunyo bo`ylab internet tarmog`iga ulanishlar sxemasi)
INTERNETGA ULANISH USULLARI.
Bugungi kunga kelib, internet tarmog`Iga ulanishning bir necha xil usullari mavjud bo`lib, har bir foydalanuvchi o`zidagi imkoniyatlar va ehtiyojlaridan kelib chiqqan holda, o`ziga qulay ulanishni tanlaydi.
Internetga ulanish usullari:
- Kommutatsiyalanadigan ulanish
- Ajratilgan liniya bo`ylab ulanish
- Keng polosali tarmoq bo`ylab ulanish(DSL – Digital Subscriber Line)
- Lokal tarmoq bo`ylab internetga ulanish
- Internetga sun`iy yo`ldosh orqlai ulanish
- Internetga kabelli televideniye liniyasi orqali ulanish
- Simsiz ulanish texnologiyalari orqali ulanish
Bu usllarning har biri bir necha variantda amalga oshirilishi ham mumkin.
Boshqa muhim sanalar
1991 yili Butunjahon o`rgimchak to`riga internetda erkin ulanish imkoniyati paydo bo`ldi, 1993 yili esa, mashhur web-brauzer – NCSA Mosaic yaratildi.
1995 yili NSFNet ilmiy-tadqiqot tarmog`i roliga qaytdi. Butun internetning marshrutizatsiyasi va trafigi bilan engi superkompyuterlar emas, balki, tarmoq provayderlari shug`ullana boshladilar.
Xuddi shu 1995 yili Butunjahon o`rgimchak to`ri internetda eng asosiy ma`lumot va
yangiliklarni yetkazuvchilik rolida FTP – fayllarni uzatish protokolidan o`zib ketgan
holda 1-o`ringa chiqib oldi. Butunjahon Tarmoq Konsorsiumi (W3C) tashkil etildi. 1996
yilga kelib, Butunjahon o`rginchak to`ri deyarli to`liq internet tushunchasini o`zi bilan
almashtirdi.
1997 uilga kelib, internet tarmog`idagi kompyuterlarning soni 10 mlnga yetdi. Ro`yxatdan o`tgan domen nomlarining soni esa 1 mlndan oshdi.
Hozirgi kunga kelib, internet tarmog`iga aloqa yo`ldoshlari, radio-kanallar, kabelli televi-
deniye, telefon aloqasi, uyali aloqa bositalari, shisha tolali aloqa kanallari hamda elektr
aloqa simlari orqali ulanish mumkin.
2010 yilda Halqaro Kosmik Stansiya ekipaji ham Internet tarmog`iga to`g`ridan to`g`ri
ulanishdi.
E`tiboringiz uchun rahmat!
Do'stlaringiz bilan baham: |