«интернаука» Научный журнал №8(231) Март 022 г. Часть Издается с ноября 2016 года Москва 2022 ббк 94 И73 Председатель редакционной коллегии: Еникеев Анатолий Анатольевич

3. Салауатты өмір салты құрылымының 
сипаттамасы 
Салауатты 
өмір 
салтының 
құрылымы 
құрылымдық, энергетикалық және ақпараттық 
арналар арқылы іске асырылатын адамның 
материалдық-тұрмыстық, табиғи, әлеуметтік-мәдени 
және рухани болмысының барлық жақтарының 
қағидатты бірлігін білдіруі тиіс. 
Адамның 
өмір 
салты 
адам 
ағзасын 
ұйымдастырудың күрделілігін және оның қоршаған 
ортамен қарым-қатынасының алуан түрлілігін ескеруі 
керек. Салауатты өмір салтының құрылымына келесі 
факторлар кіруі керек: 

Еңбек пен демалыстың ұтымды режимі-кез 
келген адамның салауатты өмір салтының қажетті 
элементі. Дұрыс және қатаң сақталған режиммен 
дененің жұмыс істеуінің нақты және қажетті ырғағы 
жасалады, бұл жұмыс пен демалу үшін оңтайлы 
жағдай жасайды және сол арқылы денсаулықты 
нығайтуға көмектеседі. 

Ұйқы-күнделікті демалудың міндетті және 
ең толық түрі. Студент үшін түнгі монофазиялық 
ұйқының нормасы 7,5-8 сағатты құрайды, ұйқының 
болмауы психикалық еңбек өнімділігіне және ө 
жағдайға әсер етеді. 

Жаман әдеттерді жою (темекі шегу, алко-
голь, есірткі). Бұл денсаулықты бұзушылар көпте-
ген аурулардың себебі болып табылады, өмір сүру 
ұзақтығын күрт қысқартады, өнімділікті төменде-
теді, жас ұрпақтың денсаулығына және болашақ 
балаларының денсаулығына теріс әсер етеді. 

Тиімді тамақтану. Бұзылуы денсаулыққа 
қауіпті екі негізгі заңды есте ұстаған жөн. 
Бірінші заң - алынатын және тұтынылатын 
энергияның балансы. Артық тамақтану атероскле-
розға, жүректің ишемиялық ауруына, гипертонияға, 
қант диабетіне және басқа ауруларға әкеледі. 
Екінші заң-диетаның химиялық құрамының ағза-
ның қоректік заттарға физиологиялық қажеттілік-
теріне сәйкестігі. Тамақтану әр түрлі болуы керек 
және ақуыздарға, майларға, көмірсуларға, дәрумен-
дерге, 
минералдарға, 
диеталық 
талшықтарға 
қажеттілікті қамтамасыз етуі керек. 

Оңтайлы қозғалтқыш режимі. Оның негізін 
денсаулықты нығайту және дене қабілеттерін да-
мыту, денсаулық пен моториканы сақтау, жасқа 
байланысты қолайсыз өзгерістердің алдын-алуды 
күшейту міндеттерін тиімді шешетін жүйелі дене 
жаттығулары мен спорт құрайды. 

Қатаю. Ауруларды тиімді емдеу және алдын-
алу үшін өсіп келе жатқан ағзаны көптеген ауру-
ларға қарсы сенімді қалқанмен қамтамасыз ететін 
қатаюмен бірге шыдамдылықты үйрету және 
жетілдіру қажет. 

Жақсы көңіл-күй. Жақсы көңіл-күйді өз 
бетіңізше жасауға, қолдауға және жаттығуға бола-
тындығын нақты түсіну маңызды. Бұл жағдайда 
жалпы функционалды күй мен өнімділік үлкен 
мәнге ие.