International journal of word art


СЎЗ САНЪАТИ ХАЛҚАРО ЖУРНАЛИ | МЕЖДУНАРОДНЫЙ ЖУРНАЛ ИСКУССТВО СЛОВА | INTERNATIONAL JOURNAL OF WORD ART



Download 372,77 Kb.
Pdf ko'rish
bet16/17
Sana25.02.2022
Hajmi372,77 Kb.
#463694
1   ...   9   10   11   12   13   14   15   16   17
Bog'liq
3267-Текст статьи-6626-1-10-20211031

СЎЗ САНЪАТИ ХАЛҚАРО ЖУРНАЛИ | МЕЖДУНАРОДНЫЙ ЖУРНАЛ ИСКУССТВО СЛОВА | INTERNATIONAL JOURNAL OF WORD ART
№1 | 2020
24 
Метафора семантик алоқанинг маҳсулдор турларига асосланади. Бетакрор поэтик образ 
метафорик маъно ҳосил қилишнинг когнитив механизмларига асосланган бўлиб, поэтик 
матнларни идрок этиш ва талқин қилиш имкониятини беради. Шеърий матнларда 
концептуал метафора матннинг маълум бир тўлиқ парчасида намоён бўлиб, унинг элементар 
бирлиги диктовка ҳисобланади. 
Поэзиянинг асосий ифода воситаларидан бири бўлган поэтик метафора ҳодисаларни 
индивидуаллаштиришга қаратилган мураккаб хилма-хил структура вазифасини бажаради. 
Шеъриятда метафора яққол гиперболик характерга эга, чунки у дастлаб референтнинг 
қиёслаш мавзусидан туб семантик узоқлиги туфайли баённинг ифодалилигини кескин 
оширишга қаратилган. Поэтик тил ва поэтик тимсолни янгилаш билан бирга поэтик 
метафора шоир акс этган воқеликка нисбатан концептуал жиҳатдан кучли воситадир. 
Концептуал поэтик метафора – бу бир тасвирнинг бошқасига бирлаштирадиган занжир 
тропидир. 
Хулоса қилиб айтганда, метафорани ёндош ҳодисалар билан – ички алоқадорликка 
асосланувчи метонимия, бутун-бўлак муносабатини ифодаловчи синекдоха, вазифавий бир 
хилликка кўра ном кўчиши бўлмиш вазифадошлик билан – қориштирмаслигимиз лозим 
бўлганидек, уни бадиий воситалар ташбиҳ ва кўчим турларидан – мажоз, рамздан ҳам 
фарқлай олишимиз даркор. Бунинг учун эса, энг аввало, метафоранинг моҳиятини яхшилаб 
англаш, унинг юқорида таъкидланган асосий хусусиятларини ва юзага келишидаги ўзига 
хосликларни доимо инобатга олиш чалкашликка йўл қўймаслик борасида асос бўлиб хизмат 
қилади.
Фойдаланилган адабиётлар: 
1.
Dedaxanova M., Dadaxonov A. O‘zbek tili fanidan ma’lumotnoma. Qo‘llanma. – Toshkent: 
“Yangi kitob”, 2016. – 592 b. 
2.
https://russkiiyazyk.ru/leksika/metafora.html 
3.
Jamolxonov H. Hozirgi o‘zbek adabiy tili: Oliy o‘quv yurtlari uchun darslik. – T.: «Talqin», 
2005. – 272 b. (www.ziyouz.com kutubxonasi) 
4.
Yo‘ldoshev Q., Qosimov B., Qodirov V., Yo‘ldoshbekov J. Adabiyot: Umumiy o‘rta ta’lim 
maktablarining 7-sinfi uchun darslik-majmua. Qayta ishlangan 4-nashri – T.: «Sharq», 2017. 
– 160. 
5.
Бикертон Д. Введение в лингвистическую теорию метафоры. Теория метафоры. –М., 
“Наука”, 1990. – С. 284-306 
6.
Гюлумянс К.М. Образное употребление названий животных в сравнениях и 
метафорах// Труды СамГУ. Вып. 217. Вопр. фразеологии. – Самарқанд, 1971.
7.
Кассир Э. Сила метафоры.// Теория метафоры. М.: Наука, 1990. – 511. 
8.
Маҳмудов Н., Одилов Ё. Сўз маъно тараққиётида зиддият [Матн] : ўзбек тили 
энантиосемик сўзларининг изоҳли луғати. – Тошкент: “Akademnashr”, 2014. – 288 б. 
9.
Рауф Парфи. Туркистон руҳи: Сайланма: шеърлар, таржималар / нашрга тайёрлаган 
В.Файзуллоҳ. - Тошкент: «Шарқ», 2013. - 320 б. 
10.
Турсунов У., Мухторов А., Раҳматуллаев Ш. Ҳозирги ўзбек адабий тили: Олий ўқув 
юрти филология факультети талабалари учун дарслик.— Т.: “Ўзбекистон”, 1992.—
399 б. 

Download 372,77 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   9   10   11   12   13   14   15   16   17




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish