Interfaollik vositalari

KICHIK GURUXLARDA ISHLASH XONASINI KOMPLEKTLASH VA INTERFAOL DARS
Namuna sifatida keltirilmoqda:
-auditoriyaning doska osilgan tomonida ukitishning texnik vositalaridan foydalanish uchun maxsus ekran yoki oppok, devorda etarli darajada bush joy bulishi kerak;
-o’qituvchi stoliga oldi bilan tirab bir parta kuyiladi. Bundan ekspertlar, sardorlar, konsultatsiya olishga, uy vazifasini yoki boshka nazoratlarini topshirishga kelgan talaba-ukuvchilar bilan suxbatlashishda foydalaniladi;
-xonadagi boshka xar ikki parta bir-biriga oldi bilan tirab kuyiladi. Okibatda turt talaba-ukuvchi bir-birlariga yuzma-yuz utirishadigan, doskaga yon tomonlaridan karaydigan bulishadilar. Partalari yonma-yon turgan ikki kichik gurux birlashtirilib 8 talabadan iborat kichik guruxlar xosil kilish mumkin. Bunda ukituvchi mexnati ikki marta kiskarib, talabalarning xamkorlikda ishlashlari yanada kuchayadi. Natijada butun ukuv yili davomida doimiy ravishda xamkorlikda ishlaydigan kichik guruxlar shakllanadi;
-xar bir kichik guruxda kamida bitta yaxshi uzlashtiruvchi talaba-ukuvchi (sardor, ekspert) bulishi kerak;
-sardorlar bir-birlari va ukituvchi-trener bilan maslaxatlashishga borishlari uchun partalarning kulay tomonida utirganlari ma’kul;
-o’qituvchi taklif etmagan xolda uning xuzuriga konsultatsiya uchun fakat bir talabaning kelishiga ruxsat
-bunday darsda bir kishi xamma uchun, xamma bir kishi uchun, akliy xujum, sinektika, kanday, nima uchun kabi texnologiyalardan kompleks foydalanish kerak;
-yangi pedagogik texnologiyalardan xar darsda, kompleks tarzda, sistematik ravishda foydalanilmasa kutilgan natijani bermaydi;
-o’qituvchi-trener masala sharti va echimini ekranga tushirib tushuntirgach, shunga uxshash bir xil tonshirikni barcha kichik guruxlarga xamkorlikda bajarishlari taklif etiladi;
-ekranga tushirilgan masala sharti va echimini tushuntirish jarayonida akliy xujum, sinektika, kanday, nima uchun kabi interfaol metodlardan foydalanish kulay va yaxshi samara beradi. Bunda talaba-ukuvchilarga notugri bulsada uz fikrlarini biddirishlari, kurkmasliklari, xar kanday nourin fikrlarga xam tankidiy munosabat bildirilmasligi oldindan aytilishi kerak. Talaba-ukuvchyni, umuman bolani fikrlash dan tuxtatish jamiyat tarakkiyoti oldiga tusik kuyish bilan barobar;
-o’qituvchi talaba-ukuvchilardan navbatdagi dars mavzusiga doyr nazariy materiallarni uyda urganib kelishlarini kat’iytalab etishi zarur;
-topshiriqni bajara olmagan ayrim kichik gurux sardorlarining boshka kichik guruxlardan va ukituvchi-trenerdan yordam olishlariga ruxsat etiladi;
-agar bitta kichik gurux ishni bajara olmasa, kuchli sardorlardan birining ularga yordam berishi uyushtiriladi;
-topshirik. birorta xam kichik gurux tomonidan bajarilmasa, oldin urgatilgan masala echimi yana ekranga chikarilib, ukituvchi-trener tomonidan kayta tushuntiriladi. SHu tartibda talaba-ukuvchilar xamkorlikda mustaqil ishlashga o’rgatiladi;
-agar texnik vositalar bulmasa sardorlar ukituvchi stoli yoniga chakirilib. ularga ishni kanday bajarish yo’llari tushuntiriladi va sungra uz guruxlariga urgatishlari taklif etiladi;
-sardor sust uzlashtiruvchi sheriklarining uz imkoniyatlari darajasida ukishlariga mas’ul;
-sust uzlashtiruvchi talaba-ukuvchilar ukituvchi-trener va sardorlarning doimny e’tiborida va kumagida bulishlari, ularning xar kanday kichik muvaffakiyatlari ragbatlantirilishi zarur;
-qo’yilgan topshirikning kaysi kichik rypx sardori tomonidan birinchi bajarilganligi, kaysi sardorning boshka kichik guruxlar sardorlariga necha marta yordam berganligi belgalangan bir talaba tomonidan maxsus tuzulgan jadvalga belgilab, yozib boriladi. Bu yozuvlar va ukituvchining shaxsiy kuzatishlari asosida kichik guruxlar va sardorlar ragbatlantiriladi.
O’kuv rejasi buyicha ikkinchi mashtulotdan sung auditoriyadan chikishni xoxlashmasdan ukituvchisini urab olishib yaxshi dars uchun minnatdorchilik bildirayotgan Samarkand KXI “Iktisodiet va boshkaruv” fakultetining 104-eksperimental guruxida 2008 yilning 23 yanvar kuni yukorida yozilgan tartibda, 103-xonada utkazilgan interfaol daredan keyinga talabalar fikrlari: darcga tuymay koldik; matematikani darc jadvaliga xar kuni kuysa bulmaydimi; darsni 90 minutga uzaytirish mumkin emasmi; kelgusi xaftagacha darsni soginib ketamiz; bunday chiroyli auditoriya xech joyda yuk; xamma ukituvchilarimizning shunday dars utishini xoxlardik. Ukituvchi uchun bundan ortik xurmat bulishi mumkin emas. Bu mexnatimiz samarasi.
Nazorat savollari:

1. 
   Interfaol usul nima?
   
2. 
   Audio vositalar orqali dars utish qay tarzda amalga oshiriladi?
   
3. 
   Interakgiv metodlar deb qanday metodlarga aytiladi?
   
4. 
   Interfaollik vositalarga misollar keltiring
   
5. 
   Tabbiy vositalarga orqali darsga misollar keltiring va bu darsdan qanaqa holatda foydalanilsa bo’ladi?
   
6. 
   Qanday interfaol usullarda guruhlarda ishlash foydali bo’ladi?