Intellektual tizimlar

O’z-o’zini tekshirish uchun nazorat savollari.

1. 
   Hozirgi paytda sun’iy intellekt sohasida qanday yo’nalishlar ajratilgan?
   
2. 
   Axborotlar qanday turlarga ajratiladi?
   
3. 
   Bayt nima?
   
4. 
   Ma’lumotlar bazasi tushunchasini xarakterlang
   
5. 
   Bilimlarning qanday xususiyatlarini bilasiz?
   
6. 
   Ikkita axborot birlik o’rtasida qanday munosabatlar o’rnatiladi?
   
7. 
   Formal tizim nima?
   
8. 
   Mantiqiy modellar nima uchun ishlatiladi?
   
9. 
   Freymli modellar mazmuni nimadan iborat?
   
10. 
    To’rli modellarni qanday ko’rinishda berish mumkin?
    

6-MA’RUZA.

BILIMLARNI TAQDIM ETIShNING MAHSULIY VA MANTIQIY TIZIMLARI
Reja:

1. Maxsuliy (produksionnыye) tizimlar.

2. Mantiqiy yondoshish. Mantiqiy tizimlarda oddiy faktlarni tasvirlash.

3. Bilimlarni tasvirlash uchun mantiqni qo’llashga doir misollar.

Tayanch iboralar: maxsulot, maxsulot yadrosi, namoyon etish, predikat, predikatlar mantiqi sintaksisi, o’zgarmaslar, o’zgaruvchilar, predikatli nomlar, funksionalli nomlar.

1. 
   Maxsuliy tizimlar.
   

Maxsulotlar freymlar qatorida sun’iy intellekt (SI) da bilimlarni namoyon etishda yanada mashhur vosita bo’lib hisoblanadi. Maxsulotlar, bir tomondan mantiqiy modellarga yaqin hisoblanadi. Bu ularda xulosaning samarali proseduralarini tashkil etishga imkoniyat yaratadi, boshqa tomondan esa klassik mantiqiy modellarga nisbattan bilimlarni ko’rgazmaliroq aks ettiradi. Ularda mantiqiy hisoblashlarga xos bo’lgan qat’iy cheklanishlar mavjud bo’lmaydi, bu esa maxsulotlar elementlarining interpretasiyasini o’zgartirishga imkon beradi.
Agar tizim xotirasida qandaydir maxsulotlar nabori saqlansa, u holda ular maxsulotlar tizimini tashkil qilishadi. Maxsulotlar tizimida maxsulotlarni boshqarishning maxsus proseduralari berilgan bo’lish kerak. Ular yordamida maxsulotlar aktuallashishi sodir bo’ladi va aktuallashgan sonidan u yoki bu maxsulot bajarilishi uchun tanlanadi. Bir qator SI tizimlar qatorida bilimlarni namoyon etishning tarmoqli va maxsuliy modellari majmuasi ishlatiladi. Bunday modellarda deklorativ bilimlar modelning tarmoqli komponentida, prosedurali bilimlarning maxsuliy modelida tavsiflanadi. Bu holda semantik tarmoq ustida maxsuliy tizim ishi haqida gapiriladi.