Intellektual tizimlar

Freym mundarijalari. Har qanday freym quyidagi nom va mundarijalardan tashkil topadi:
1. Freym nomi. Bu freymga aloqador identifikatordir. Freym berilgan freym sistemasida unikal nomga ega bo’lishi kerak.
2. Slot nomi. Bu slotga aloqador identifikatordir. Slot uzi tegishli bulgan freymda unikal nomga ega bulishi kerak.
Odatda slot nomi hyech qanday yuklash ma’nolarini olib kelmaydi va berilgan slotning identifikatoridir, lekin ba’zi hollarda u maxsus ma’noga yega. Bu nomdagilarga strukturalashgan obyektlarni tasvirlash uchun ishlatiladigan IK-A, DDYeKENDANTA, FINEDBY, COMMENT va hokazalarni kiritish mumkin. Bu slotlar sistemali deyiladi va bilimlar bazasini tahrirlash va chiqarishni boshqarishda ishlatiladi .
3. Meros ko’rsatkichi. Bu ko’rsatkichlar fakat “abstrakt-konkret” muomalasiga asoslangan iyeararxik tipdagi freym sistemalarga tegishlidir, ular past darajadagi xuddi shunday nomli freymlarga yega bo’lgan yuqori darajadagi freymdagi slot atributlari hakidagi qandaydir informasiyani ko’rsatadi. Tipik meros ko’rsatkichlari: Unique (U:- unikal ), Kamye (K:- xuddi shunday), Range (R:- chegarani urnatish), Override (O:- e’tiborga olmaslik ) va xokazo. U freymning har xil qiymatli slotga ega bo’lish mumkinligini ko’rsatadi, K – hamma slotlar bir xil qiymatga yega, R – quyi darajali freym slotining qiymati, yuqori darajadagi freym slotining qiymatlari bilan ko’rsatilgan oraliqda bo’lish kerak, O – yuqori darajadagi freym slotining qiymati ko’rsatilmaganda past darajadagi freym slotining qiymatini ko’yish, lekin pastki darajadagi freym slotining yangi qiymati aniqlanganida slot qiymatining sifatini ko’rsatadi.
4. Ma’lumotlar tipi ko’rsatkichi slotning son qiymatiga yegaligini ko’rsatadi yoki boshqa freymga ko’rsatkich bo’lib xizmat qiladi. Ma’lumotlar tipiga quyidagilar kiradi: FRAME (ko’rsatkich), INTEGYeR (butun), REAL (xaqiqiy), BOOL (bul toifa), Linked (bog’langan prosedura), TEXT(matn), LIKT(ro’yxat), TABLE(jadval), YeXRRYeKKION (ibora) va boshqalar.
5. Slot qiymati. Slot qiymatini kiritish punkti. Slotning qiymati bu slot ma’lumotining ko’rsatilgan toifasi bilan ustma-ust tushishi kerak, bundan tashqari shajara shartlarini bajarishi kerak.
6. Demon. Bu yerda IF-NEEDED, IF-ADDED, IF-REMOVED va hokazo demon tiplarini aniqlashni beradi. Demon deb, bir qancha shartlarni bajarganda avtomatik yuklanadigan proseduraga aytiladi. Demonlar mos slotlarga murojaatda yuklanadi. Bundan tashqari demon bo’glangan proseduralarning turli xilligidir.
7. Bog’langan proseduralar. Slotning qiymati sifatida prosedura tipidagi programmani ishlatish mumkin. Freym qiymatlarini ko’rsatish modelida prosedurali va deklarativ qiymatlar birlashadi deganimizda demonlar va bog’langan proseduralarni prosedura qiymatlar deb hisoblaymiz.