Интеллект ва креативлик Режа

Интеллект ва креативлик Режа

• Интеллектуал тестлар ва уларнинг яратилиш тарихи
• Креативлик тушунчаси ва назариялари

Тест тарихида А.Бине ва Т.Симоннинг тест топшириқлари мисол сифатида келтирилади (1911). Бу тестларнинг муҳимлиги шундаки, ҳар бир ёш меъёрига кўра, нормал болалар уларни тўғри еча олган. Бола ўзининг ёшидаги топшириқлар гуруҳини еча олган бўлса, у нормада деб ҳисобланган. Буни тадқиқотчилар боланинг хронологик ёши билан солиштириш асосида аниқланадиган ақлий ёш деб ҳисобладилар.

• Тест тарихида А.Бине ва Т.Симоннинг тест топшириқлари мисол сифатида келтирилади (1911). Бу тестларнинг муҳимлиги шундаки, ҳар бир ёш меъёрига кўра, нормал болалар уларни тўғри еча олган. Бола ўзининг ёшидаги топшириқлар гуруҳини еча олган бўлса, у нормада деб ҳисобланган. Буни тадқиқотчилар боланинг хронологик ёши билан солиштириш асосида аниқланадиган ақлий ёш деб ҳисобладилар.

Тестлар тарихида А.Бине ва Т.Симоннинг изланишлари давомида интеллектни мутлоқ эмас, балки нисбий ўлчаш мумкинлигини эътироф этиб, 1912 йилда В.Л.Штерн “Интеллект коэффициентини” аниқлаш усулини фанга киритди. Унинг қисқартирилган варианти IQ бўлиб, у

• Тестлар тарихида А.Бине ва Т.Симоннинг изланишлари давомида интеллектни мутлоқ эмас, балки нисбий ўлчаш мумкинлигини эътироф этиб, 1912 йилда В.Л.Штерн “Интеллект коэффициентини” аниқлаш усулини фанга киритди. Унинг қисқартирилган варианти IQ бўлиб, у
• IQ=ақлий ёш *100

хронологик ёш

кўринишида ифодага эга.

Креативлик (лот., инг. “create ” – яратиш, “creative” яратувчи, ижодкор) – индивиднинг янги ғояларни ишлаб чиқаришга тайёрликни тавсифловчи ҳамда мустақил омил сифатида иқтидорлиликнинг таркибига кирувчи ижодий қобилияти маъносини ифодалайди. Шахснинг креативлиги унинг тафаккурида, мулоқотида, ҳис-туйғуларида, муайян фаолият турларида намоён бўлади. Креативлик шахсни яхлит ҳолда ёки унинг муайян хусусиятларини, зеҳни ўткирликни тавсифлайди. Шунингдек, креативлик иқтидорнинг муҳим омили сифатида акс этади.

• Креативлик (лот., инг. “create ” – яратиш, “creative” яратувчи, ижодкор) – индивиднинг янги ғояларни ишлаб чиқаришга тайёрликни тавсифловчи ҳамда мустақил омил сифатида иқтидорлиликнинг таркибига кирувчи ижодий қобилияти маъносини ифодалайди. Шахснинг креативлиги унинг тафаккурида, мулоқотида, ҳис-туйғуларида, муайян фаолият турларида намоён бўлади. Креативлик шахсни яхлит ҳолда ёки унинг муайян хусусиятларини, зеҳни ўткирликни тавсифлайди. Шунингдек, креативлик иқтидорнинг муҳим омили сифатида акс этади.

Америкалик психолог П.Торренс фикрича, креативлик муаммо ёки илмий фаразларни илгари суриш; фаразни текшириш ва ўзгартириш; қарор натижаларини шакллантириш асосида муаммони аниқлаш; муаммо ечимини топишда билим ва амалий ҳаракатларнинг ўзаро қарама-қаршилигига нисбатан таъсирчанликни ифодалайди.

• Америкалик психолог П.Торренс фикрича, креативлик муаммо ёки илмий фаразларни илгари суриш; фаразни текшириш ва ўзгартириш; қарор натижаларини шакллантириш асосида муаммони аниқлаш; муаммо ечимини топишда билим ва амалий ҳаракатларнинг ўзаро қарама-қаршилигига нисбатан таъсирчанликни ифодалайди.

Э.П.Торренс фикрича, “креативлик” тушунчаси негизида қуйидагилар ёритилади:

• Э.П.Торренс фикрича, “креативлик” тушунчаси негизида қуйидагилар ёритилади:
• муаммони ёки илмий фаразларни илгари суриш;
• фаразни текшириш ва ўзгартириш;
• қарор натижаларини шакллантириш асосида муаммони аниқлаш;
• муаммо ечимини топишда билим ва амалий ҳаракатларнинг ўзаро қарама-қаршилигига нисбатан таъсирчанлик
• Креатив фикрлаш ҳар бир ижтимоий соҳада яққол акс этиши мумкин. Ўқитувчининг ижодкорлиги эса у томонидан ташкил этилаиган касбий фаолиятни ташкил этишга ижодий (креатив) ёндашувида акс этади.

Эътиборингиз учун раҳмат!

Эътиборингиз учун раҳмат!