Institutsional iqtisodiyot

 

paydo bo‘lish sababi 

 

Kapitalizmning monopolistik bosqichga o‘tishi, buishlab chiqarish va kapitalning 

sezilarli darajada markazlashtirilishi bilan kuzatilib, jamiyatda ijtimoiy 

ziddiyatlarni keltirib chiqardi 

 

tahlil metodologiyasi 

 

matematik  apparat  va  neoklassiklar 

iqtisodiy tahlilining marjinal printsiplari 

Germaniya 

tarixiy 

maktabining 

metodologik vositalari 

 

Asosiy qoidalar 

 

 moddiy  omillar  bilan  bir  qatorda  tarixiy  rivojlanishdagi  ma‘naviy,  ahloqiy, 

huquqiy va boshqa omillar iqtisodiyotning harakatlantiruvchi kuchi hisoblanadi; 

 iqtisodiy  fanga  ―institutlar‖  tushunchasini  olib  kirdi.  ―Institutlar‖  –  bu 

jamiyatdagirasmiy  va  norasmiy  «o‘yin  qoidalari».  Ushbu  institutlar,  xususan, 

davlat,  korporatsiyalar,  kasaba  uyushmalari,  huquq,  odob-ahloq,  oila  instituti 

kabilar insonning xatti-harakatiga ta‘sir ko‘rsatadi; 

 neoklassik  yondashuvning  qo‘llanilishi  mumkin  bo‘lgan  chegaralarni 

tavsifladi, xususan: 

-  axborotning to‘liqligi; 

-  mukammal raqobat (bitimlar ishtirokchilarining minimal o‘zaro bog‘liqligi); 

-  homo  economicus;  neoklassika  insonlarning  muayyan  turdagi  xatti-harakatini 

nazarda  tutadi:  inson  –  aniq  maqsadga  intilgan  va  ratsional,  ya‘ni  foydalilikni, 

foydani  ko‘paytirish  vazifasini  o‘z  oldiga  qo‘ygan;  –  boshqaning  xatti-harakatiga 

nisbatan to‘g‘ri kutishlarni shakllantiradi; 

 iqtisodiy fanni ijtimoiy fanlar bilan integratsiyalashga intilish; 

 ijtimoiy-iqtisodiy  hodisalarni  ijtimoiy  psixologiya  nuqtai  nazaridan  talqin 

etish.