Interfeyslarni o‘zgartirgichlar (interfeyslarning kontrol — lerlari). Agarda bir turdagi interfeysdan ikkinchi turdagi in — terfeysga o‘tish kerak bo‘lsa, u holda interfeyslarni o‘zgartir — gichlar yoki interfeyslarning kontrollerlari degan maxsus appa — ratning vositalari ishlatiladi. MP sistemalarini qurishda, ko‘ — pincha elektron xabarlarining har xil formatlarini o‘zgartirishga to‘gri keladi.
Hamma MP yondosh ko‘rinishida berilayotgan raqamli qiymatlarni qayta ishlaydi. Bu holda berilgan qiymatlar ma’lu— motlar magistrali orqali ALQga yondosh ravishda qayta ishlanadi. Biroq elektron sistemalarning periferiya qurilmalarida ma’lu — motli xabarlar har xil formatga (razryadga) ega bo‘lishi mumkin. Ana shulardan eng muhimlariga uzluksiz va raqamli ketma — ket xabarlari kiradi.
Katta integral sxemalar (KIS) ko‘rinishidagi uzluksiz raqamli va raqamli — uzluksiz (ATSP va SAP) o‘zgartirgichlar uzlukli xabarlarni yondosh kod ko‘rinishiga va teskarisiga aylantiradi. Rivojlangan o‘zgartirgichlarning boshqarish vositalari MP bilan to‘g‘ridan to‘g‘ri qo‘shimcha apparat vositalarisiz bog‘lanishini ham ta’minlaydi.
Qiymatlar ketma — ket raqamli format ko‘rinishida bitta ma’ — lumotlar shinasi bo‘yicha uzatiladi. Bu esa periferiya qurilmalari bilan bo‘ladigan bog‘lanishlar sonini ancha kamaytiradi. (Bunday bitta shina orqali ulanish tezkor periferiya qurilmalari bilan bog‘lanish kerak bo‘lmasagina o‘zini oklaydi). Buni ta’minlash uchun MP va tashqi qurilmalarning ishlashini sinxronizatsiyalaydigan qiymatlar formatini qabullovchi va o‘zgartiruvchi programmali modulni yaratish kerak.
YUqorida aytilganlarni amaliyotda qo‘llash uchun universal asinxron qabullovchi uzatuvchi deb ataluvchi qiymatlar formatini o‘zgartiruvchi maxsus KIS li kontroller — o‘zgartirgichidan foy dalaniladi.
Kiymatlarni asinxron uzatishda, qabullovchi (ya’ni MP) va uzatuvchi (teletayp) bir —biri bilan aloqada bo‘ladilar, lekin har biri o‘zining shaxsiy sinxronizatsiyalovchi sistemasiga egadir. SHuning uchun ham uzatuvchi qurilma xoxlagan paytda kiymatlarni uzatishi mumkin. Qabullagichda esa uzatgich bilan birga ishlashni analiz qilaoladigan, ya’ni sinxronizatsiyalovchi vosita bo‘lishi kerak.
Ketma —ket ma’lumotli xabarlarning formati. Ketma — ket ma’lumotli xabarlar "1" yoki "O" ko‘rinishidagi tok yoki kuchlanish orqali tashkil etiladi. Bu qiymat hamma ma’lumotlar formati uzatilib bo‘lgunga qadar saqlanib qoladi
b). Toqlikka tekshirish bo‘yicha ketma—ket qiymatlar baytining formati.b—rasmda esa uzatilayotgan ikkinchi ketma—ket qiymatning formatlarini juftlikka—toqlikka tekshirib uzatilishi keltirilgan.
Aloqa yo‘liga raqamli ma’lumotni uzatguncha, aloqa yo‘liga "1" raqamli xabar doimo uzatilib turadi. Agarda ma’lumotlarni uza — tishni boshlash kerak bo‘lsa, avvalo "Boshlanish biti" deb ataluvchi oraliq (pauza) tashkil etiladi. Undan keyingina 7 razryadli qiymatlar so‘zi (biti) uzatiladi. Bu qiymatlar so‘zi juftlikka / toqlikka tekshiruvchi bit bilan xam birga uzatilishi mumkin. Uza — tilayotgan ikkita birga teng bo‘lgan "TO‘XTA" degan bitlar bilan tugallanadi. Qiymatlar so‘zining ichida qiymatlarning eng kichkina razryadlari esa eng oxirida uzatiladi. Qabullovchi qurilma aloqa yo‘lini nazorat qilib turadi. Aloqa yo‘lida doimo "1" satxli xabar bo‘lsa, aloqa yo‘lining tuzukligini (buzuq emasligini) bildiradi. Mabodo "1" xabari "0"ga aylansa va bir bitni tashkil etsa, qabullovchi qurilma bu bitni ma’lumotni uzatishning boshlanishi deb tushinadi va aloqa yo‘lidan ma’lumotlarni qabul qilishga o‘tadi. Ma’lumotlarni qabul qilish jarayonida qabullovchi qurilma "To‘xta" degan xabar kelishini analiz qilib turadi. Demak "Boshla" va "To‘xta" degan bitlar qabullovchi — uzatuvchi qurilmalarning sinxron ishlashini ta’min etib turadi va berilganlarni to‘g‘ri qabul eti — shini amalga oshiradi.
