Instituti Fakulteti

RGY

бўлинма

Bo‘linma raqami

SM

Бўлинувчи қолдиқ

qoldiq ishorasi

RGX

булувчи

Amal bajarilishida avvalo bo‘linmaning ishorasi aniqlanadi. Agar bo‘linuvchi va bo‘luvchining ishoralari har xil bo‘lsa (Amal bajarilishida avvalo bo‘linmaning ishorasi aniqlanadi. Agar bo‘linuvchi va bo‘luvchining ishoralari har xil bo‘lsa (sign SM sign RGX), bo‘linmaning ishora xonasida «1» holat o‘rnatiladi (sign RGY:=1) va demak, bo‘linma manfiy sondir. Agar ishoralar bir xil bo‘lsa, amalning bu bosqichi bajarilmaydi va RGY, GrT da hamda SM va RGX ning ishora xonalarida «0» holat o‘rnatiladi. Agar SM ning ishora xonasida «0» yozilgan bo‘lsa, bo‘linuvchidan bo‘luvchi ayriladi. Buning uchun SM ga RGX da saqlanuvchi son teskari kodda uzatiladi (SM:= SM+RGX_tesk). Natijada musbat son hosil bo‘lsa (sign SM = 0),bo‘linuvchi bo‘luvchidan katta ekanligi ma’lum bo‘ladi, ya’ni xona turining to‘lib – toshishi sodir bo‘ladi (TP: = 1) va amal bajarilishi to‘xtatiladi.

Agar bo‘linuvchidan bo‘luvchini ayirganda manfiy son hosil bo‘lsa (sign SM = 1), takt schyotchigida saqlanuvchi son bittaga orttiriladi (CrT-CrT+1) hamda SM va RGX dagi sonlar chap tomonga bitta xonaga suriladi (SM:=L1(SM); RGY:=L1(RGY)). Agar biror taktda bo‘linuvchidan bo‘luvchini ayirganda SM da manfiy son hosil bo‘lsa, keyingi taktda SM va RGX dagi sonlar bir – biriga qo‘shiladi (SM:=SM+RGX), ya’ni qoldiq tiklanmaydigan bo‘lish amali bajariladi. Agar biror taktda (birinchi takt bundan istisno) bo‘linuvchidan bo‘luvchini ayirganda SM da musbat son hosil bo‘lsa, RGYning n – xonasida «1» holati o‘rnatiladi (RGY (n):=1), n taktdan so‘ng (CrT=n) bo‘lish amali tugalanadi.

Mikroprogrammalarni tavsiflashda algoritmlarning graf – sxemasi, mantiqiy sxemasi va matritsa sxemasi tillari ishlatiladi. Algoritmlarning graf – sxemasi AGS – mikroprogrammani tashkil qiluvchi mikroamallarning bajarilishi tartibini belgilovchi uchlar va ular orasidagi bog‘lanishlardir. Uchlar to‘rt xilga bo‘linadi: boshlanish uchi, operator uchi, shart uchi, tamom uchi.

Odatda g‘ar xil qurilmalarni loyihalashda avvalo mazmunli AGS tuziladi. Bunday AGS dagi operator va shart uchlarining ichida mikroamallar va mantiqiy shartlar mazmunli terminlarda yozilgan bo‘ladi.

Har qanday mikroprotsessor aniq sondagi elementlardan tashkil topgan, bo‘larga :1)xotira 2)registr 3) arifmetik mantiqiy qurilma 4)boshqarish qurilmasi.

1. 
   Xotira – operativ xotira bilan arifmetik mantiqiy qurilma orasidagi yordamchi KESH xotira bo‘lib, asosiy vazifasi operativ xotiraning ma’lumotlarni o‘qib arifmetik mantiqiy qurilmaga uzatishdir.
   
2. 
   Registr – mikroprotsessorda bajarilayotgan ichki ma’lumotlar xotira adreslari va bajarayotgan buyruqlarni vaqtinchalik saqlash uchun xizmat qiladi.
   
3. 
   Arifmetik mantiqiy qurilmada asosan ma’lumotlarni arfmetik va mantiqiy qayta ishlashni amalga oshiradi.
   
4. 
   Boshqarish qurilmasi – mikroprotsessorning ichki ish rejimida zarur bo‘ladigan boshqaruvchi signallarni va tashqi qurilmalar bilan shinalar orqali mikroprotsessor orqali aloqani ta’minlovchi signallar vaqtinchalik diagrammalarni ishlab chiqaradi.
   

Arifmetik mantiqiy qurilma tarkibi o‘z novbatida butun sonli operatsiyalarni qayta ishlash qurilmasi, butun sonli MMX kengaytmali operatsiyalarni qayta ishlash qurilmasi , soprotsessor, MMX kengaytmali soprotsessor va xotira bilan aloqa o‘rnatish qurilmalaridan tashkil topgan.

3.Mikroprotsessorning interfeyslari

Mikroprotsessorni har qanday MP li sistemaga ulash uchun sistemaning boshqa qurilmalari bilan yagona negizlar va uning bog‘lanish vositasini ishlab chiqish yoki belgilash kerak, ya’ni uni — fikatsiyalangan interfeys bo‘lishi kerak. Unifikatsiyalangan in­terfeys bu MP sistemasining qurilmalarini o‘zaro bog‘lanishining yagona negizini belgilaydigan qoidalar to‘plamidir.

Interfeysning tarkibiga interfeyslar xabarlarining tavsiflarini va ularning vaqt diogrammasini hamda xabarlarning elektrofizik kattliklarini tushintiradigan, qurulmalarning ap — paratli vositalarini ulanishi, aloqani xarakterlari kiritiladi.

1 (ҚАТК)

(Адр)6

КЧҚ(УВВ)

МП

ОҲҚ(ОЗУ)

Rasmda MP sistemada MPni — O‘XQ va kiritish/chiqarish qurilmasi bilan umumiy bog‘lanish sistemasi keltirilgan.

(Ўқ – Ё)7

(Буйруқ) 8

3(ВТ)

2(У-Ё)

(Қийматлар)10

(Қийматлар) 9

5(КИЙ)

4(КИЙ)