Inson motivatsiyasining tarixiy tafakkuri Bajardi : Sardor

Motiv haqida Ibn Sino qarashlari.

• Uning fikricha ustoz eng avvalo matonatli, sof vijdonli,rostgo’y va bolani tarbiyalash metodlarini ham axloq qoidalarini mukammal biladigan odam bo’lmog’I shart.O’qituvchi o’quvchining butun ichki va tashqi olamini o’rganib,uning aql qatlamlariga kira oladigan unda fanga olamga nisbatan qiziqish(motiv) uyg’otadi.

Umar Xayyom qarashlari.

• U faoliyat,xulq,muomala motivatsiyasini shaxs xususiyatlari fazilatlarini shogirdlarda,farzandlarda shakllantirish orqali tushuntirishga harakat qiladi.Ibrat namuna,timsol,ishtiyoq,intilish turli xususiyatli motivlarni keltirib chiqarish manbai ekanligi to’g’risidagi yondashuv unga ham bevosita taalluqlidir.

Jahon psixologlari motivatsiya haqida…

• Motiv keng ma’noda xulq-atvor determinatsiyasi belgilanishiga qaramay,ko’pgina chet el tadqiqotchilari shaxs motivlarini juda tor ma’noda talqin qilib,uni ilmiy jihatdan tekshiradilar,hattoki ular shartsiz reflektr aktlarining miqdorini affektiv,stress va ekspressiv reaksiyalarni motiv tizimiga kiritmaydilar.
• Motivning qonun qoidalarini faqat dinamik energetik holat tariqasida talqin qiladi..Bir guruh chet el psixologlarining fikriga qaraganda,moyiv-bu tajriba reaksiyalarning energetik jabhasidan iboratdir.

SOBIQ SOVET PSIXOLOGLARI

Motivlarni tushuntirishda va uning tarkibiy qismlarini belgilashda dinamik va ma’noviy tomonlarining uyg’unligidan kelib chiqqan holda talqin qiladilar.Ularning ayrim namoyandalari qarashlarini tahlil qilish bilan cheklanamiz,xolos.

S.L.Rubinshteyn motivning psixologik mohiyati to’g’risida quyidagi mulohazalarni bildiradi.

MOTIVATSIYA – bu psixika orqali hosil bo’ladigan

determinatsiyadir

MOTIV –bu shaxs xulq-atvorining kognitivistik jarayonini bevosita

tashqi olam bilan bog’lovchi subyektiv tarzda aks etish demakdir

• Faoliyatning tuzilishi:maqsadga qaratilgan hatti harakatlar va operatsiyalardan iboratdir.Odatda faoliyat o’zining predmeti va motiviga ega bo’lib agarda motiv bilan predmet o’rtasida mutanosiblik vujudga kelsa,demek,shundagina u tub ma’nodagi faoliyatga aylanadi.

A.N.LEONTEV