Inson borlig’ining o’ziga xos xususiyatlari

---

Inson borlig’ining o’ziga xos xususiyatlari. 
Tayanch atamalar: Ongning 
strukturasi va funksiyalari. Ijtimoiy jarayonlarda onglilik va ongsizlikning 
namoyon bo’lishi. Ong falsafiy muammo sifatida. 
Табиат борлиғи
одатда табиатдаги нарсалар (жисмлар), жараёнлар, 
ҳолатлар борлиғи сифатида тушунилади. У иккига бўлинади: азалий 
табиат борлиғи (ёки табиий табиат борлиғи, у инсондан илгари ва унинг 
иштирокисиз ҳам мавжуд бўлган) ва одам меҳнати билан ишлаб 
чиқарилган нарсалар борлиғи («иккинчи табиат» борлиғи, яъни 
маданият). Иккинчи табиат борлиғи эса, ўз навбатида, қуйидаги 
кўринишларда учрайди: 
- 
инсон борлиғи
(инсоннинг нарсалар оламидаги борлиғи ва 
одамнинг ўзига хос бўлган инсоний борлиғи); 
- 
маънавий борлиқ
(индивидуаллашган ва объективлашган маънавий 
борлиқ); 
- 
социал борлиқ 
(айрим одамнинг тарихий жараёндаги борлиғи ва 
жамият борлиғи), у ижтимоий борлиқ ҳам деб аталади.
Онгнинг моҳияти масаласи энг қадимий муаммолардан бири экан, уни 
англаш жараёнида турли хил жавоблар бўлганлиги табиий. Бу саволга энг 
қадимий жавоб диний ва мифологик қарашлар доирасида берилган. 
Онг моддийликнинг мияда акс этиши
деб тушунишда, унинг 
моҳияти инсон танаси фаолияти билан боғлаб талқин этилади. 
Онг инъикоснинг олий шаклидир Инсон мияси нозик, мураккаб 
тузилишга эга бўлган тизимдир. Айнан унинг мураккаблиги онг пайдо 
бўлиши мумкинлигининг асосий шартидир. Бундай ҳолат ҳам узоқ давом 
этган эволюциянинг табиий ҳосиласидир. 
Онг психик инъикоснинг ўзига хос, юксак шаклидир. З. Фрейд фикрича, 
психика онгсизлик, онг ости ҳодисаларини ва онгнинг ўзидан иборат уч 
қатламдан ташкил топган. Инсон ҳаёти ва фаолиятида онг билан бир 
қаторда онгсизлик ва онг ости ҳодисалари ҳам муҳим аҳмиятга эга