Innovation in the modern education system

 
 
INNOVATION IN THE MODERN EDUCATION SYSTEM 
637
И.Б.Новицкийнинг таъкидлашича, но
қ
онуний битим учун битим ва 
ҳ
у
қ
у
қ
ий о
қ
ибатлар ўртасида ани
қ
фар
қ
бор, чунки бу 
ҳ
еч
қ
андай 
ҳ
у
қ
у
қ
ий 
о
қ
ибатларга олиб келмайди, дейиш мумкин эмас. Бу унга эришишга 
қ
аратилган натижаларга олиб келмайди, лекин уни амалга ошириш 
натижасида уни содир этган шахслар учун бош
қ
а нома
қ
бул о
қ
ибатлар 
язага келади.16 
Турли муаллифларнинг ю
қ
оридаги фикрларини ўрганиб чи
қ
иб, 
яро
қ
сиз тузилган битим яъни 
ҳ
а
қ
и
қ
ий саналмайдиган битим деб 
қ
онун ва 
(ѐки) суд томонидан ушбу битимнинг камида битта шарти бузилганлиги 
ани
қ
ланган битим деб хулоса 
қ
илишимиз мумкин. 
Ўзбекистон Республикаси Фу
қ
аролик кодекси 113-моддасига 
мувофи
қ
битимлар суд томонидан 
ҳ
а
қ
и
қ
ий эмас деб топилиши 
сабабли (низоли битимлар) ѐки бундай деб топилишидан 
қ
атъий назар 
ҳ
а
қ
и
қ
ий эмас деб 
ҳ
исобланади (ўз-ўзидан 
ҳ
а
қ
и
қ
ий бўлмаган 
битимлар).
Хулоса 
қ
илиб айтадиган бўлсак, битимларнинг ижтимоий ва 
и
қ
тисодий а
ҳ
амияти уларнинг мо
ҳ
иятига ало
ҳ
ида юридик-
ҳ
у
қ
у
қ
ий 
хусусиятларидан келиб чи
қ
ади. Фу
қ
аролик 
ҳ
у
қ
у
қ
и тенг, муста
қ
ил ва бир-
бирига тобе холи бўлмаган тарафларнинг товар-пул ва бош
қ
а турдаги 
муносабатларининг тартибга солинишига хизмат 
қ
илади. Ю
қ
орида 
кўрсатиб ўтилган субъектлар ўртасида 
ҳ
у
қ
у
қ
ий муносабатларни 
ўрнатиш ва бу муносабатларнинг мазмунини белгилаш учун асосий 
ҳ
у
қ
у
қ
ий восита бўлиб битимлар хизмат 
қ
илади. Айнан битимлар шундай 
ҳ
у
қ
у
қ
ий воситадирки, унинг ѐрдамида ижтимоий ва и
қ
тисодий жи
ҳ
атдан 
тенг 
ҳ
у
қ
у
қ
ли 
ва 
муста
қ
ил 
субъектлар 
ўзларининг 
ҳ
у
қ
у
қ
ва 
мажбуриятларини 
ани
қ
лайдилар 
ва 
шу 
ор
қ
али 
ўзаро 
муносабатларининг 
қ
онуний чегараларини белгилайдилар.