Innovation in the modern education system

 
 
INNOVATION IN THE MODERN EDUCATION SYSTEM 
458
4 
ن رط
س
ع س
یر ک
ر
در
ث ب
یس رر ب
ر ر ق
د د د
. 
ن رط
س
ع س
یر ک
ر
یس رر ب
د در ک
. Tomonlar 
hamkorlikni 
rivojlantirish 
masalalarini muhokama qildilar. 
3. O‗ylab ko‗rmoq, o‗rganib ko‗rmoq ma‘nosini ifodalashda ishtirok 
etadigan fe‘llar (
یس رر ب
ندر ک
, 
رک
ندر ک
, 
ند د
, 
ب س
ندر ک
, 
ندر ک
) biror 
masala yoki taklif to‗g‗risida qaror qabul qilish, fikr bildirish yoki unga javob 
berish maqsadida uni o‗rganib chiqmoq invariant ma‘nosida birlashib turar 
ekan, ushbu fe‘llarning har birida tafakkur fe‘llariga xos bo‗lgan o‗ylamoq, 
fikrlamoq umumiy ma‘no ohangi hozir bo‗lib turadi. Shu sababli ham ushbu 
invariant ma‘noning mazkur fe‘llar orasida ko‗proq 
ی ر
[ru-ye], 
رد
هر ب
[dar 
bāre-ye], 
رد
در
[dar mowred-e] kabi sodda va murakkab predloglar bilan 
qo‗shilib keladigan 
رک
ندر ک
[fekr kardan] fe‘lida mujassam bo‗lishi 
kuzatiladi. Chunki mazkur fe‘llarning barchasini 
ی ر
[ru-ye], 
رد
هر ب
[dar bāre-
ye], 
رد
در
[dar mowred-e] kabi sodda va murakkab predloglar bilan 
qo‗shilib kelib, o‗ylab ko‗rmoq, o‗rganib ko‗rmoq ma‘nosini ifodalaydigan 
رک
ندر ک
[fekr kardan] fe‘li vositasida ta‘riflash mumkin bo‗ladi. Shuningdek 
رک
ندر ک
[fekr kardan] fe‘li mazkur ma‘noni ifodalashda ushbu fe‘llarning 
har birining o‗rnida kela oladi. 
Bu esa o‗ylab ko‗rmoq, o‗rganib ko‗rmoq ma‘nosini ifodalashda ishtirok 
etadigan 
یس رر ب
ندر ک
, 
رک
ندر ک
, 
ند د
, 
ب س
ندر ک
, 
ندر ک
fe‘llarining 
formal invarianti 
رک
ندر ک
[fekr kardan] qo‗shma fe‘lidir, degan xulosaga 
kelishimizga sabab bo‗ladi. Misollar:
№ 
funksional ekvivalent ishtirokida formal 
invariant 
ishtrokida
o‗zbekcha tarjimasi 
1 
د ه پ
ر 
یس رر ب
د ک
. 
ی ر
د ه پ
ن 
رک
د ک
. 
Mening 
taklifim to‗g‗risida o‗ylab ko‗ring. 
2 
رد
هر ب
ت رد ص
ک
د د د
. 
ی ر
ت رد ص
ک
رک
د در ک
. Tovar 
eksporti borasida o‗ylab ko‗rishdi. 
3 
رد
ن
ع ض
ی
در ک
. 
رد
هر ب
ن
ع ض
یرک
در ک
. Bu 
masala 
to‗g‗risida o‗ylab ko‗rdi. 
4 
د س
ن
ن
ر ک
ر
ب س
در ک
. 
ی ر
د س
ن
ن
ر ک
رک
در ک
.
Bu ishning foyda-zarari to‗g‗risida o‗ylab ko‗rdi. 
4. Maslahatlashib ko‗rmoq, o‗ylashib ko‗rmoq, maslahatlashib olmoq 
ma‘nosini ifodalashda ishtirok etadigan fe‘llarni (
یس رر ب
ندر ک
, 
تر
ندر ک
, 
هر
ندر ک
, 
ی ر
ندر ک
) esa biror masalada nima va qanday qilish kerakligi 
haqida o‗zaro fikr almashmoq invariant ma‘nosi birlashtirib turadi. Aytib 
o‗tish lozimki, 
یس رر ب
ندر ک
[barresi kardan] qo‗shma fe‘li tomonidan 
ifodalanadigan ―ko‗rib chiqish‖ ma‘no guruhidagi uchinchi ma‘no – o‗ylab 
ko‗rmoq, o‗rganib ko‗rmoq ma‘nosini ifodalashda bo‗lgani kabi ushbu 

---