Tovuq Go'shti Va Tuxum-Go'sht Yo'nalishidagi Zotlar
Katta, tez o'sadigan go'sht zotli tovuqlar bir mavsumda oilalarni suvli sog'lom go'sht bilan ta'minlashi mumkin, tuxum va go'sht zotlarining tovuqlari parrandachining parhezini yangi tuxum bilan to'ldiradi. Tovuqlarning zamonaviy zotlari va tuxum-go'sht yo'nalishlari shaxsiy tomorqa egalari e'tiborini tobora ko'proq jalb qilmoqda. Ushbu qushlar kuchli, ehtiyotkor, juda qattiq va yozgi tovuq panasida saqlashga osonlikcha moslashadi.
Go'sht uchun etishtiriladigan parrandalarning o'ziga xos xususiyatlari uning katta o'lchamlari, kuchli skeletlari va muvozanatli xarakteridir. Tuxum qo'yishda universal, go'sht-tuxum ixtisoslashgan ko'plab tovuqlarning turlari tuxum navlarining tovuqlaridan deyarli kam, go'sht tovuqlari esa yaxshi tovuqlardir. Hosildorlikni oshirish uchun parrandachilar bugungi kunda xochlardan - taniqli zotlarning duragay nasllaridan foydalanmoqdalar, ular ikkala ota-onadan ham yaxshi belgilarga ega.
Masalan, ko'plab xochli broyler tovuqlarini olish uchun Rossiyada taniqli va suyukli oq Plimutrok va Cornish go'sht yo'nalishidagi zotlar vakillari ishlatilgan.
K orniş tovuqlari
Tovuq yoki kornişning korniş go'shti zoti - bu qadimgi, 19-asrning birinchi yarmida turli xil tovuqlar, o'tgan asrning o'rtalarida bu nafaqat Buyuk Britaniyada, balki butun dunyoda mashhur bo'lgan. Qushlar ajoyib go'sht xochlarini berish qobiliyati tufayli mashhurlikka erishdilar.
Bugungi kunda korniş oq tovuqlari bu maqsadda sanoat miqyosida etishtirilmoqda. Agar biz tez-tez uchraydigan uy xo'jaliklarida qushlardan foydalanish haqida gapiradigan bo'lsak, unda ular juda erta, ammo barcha go'sht zotlari singari ular juda kam tuxum ishlab chiqaradilar.
Т ухумлардан жўжа очириш
.
Тухумдан жўжа очиб чиқиши унинг таркибидаги муртакнинг ривожланишини таъминлашни тақозо этади. Бу жараён табиий шароитда курк мокиён паррандаларнинг тухумнинг эмбрион ривожланиши даврида босиб ётиши билан таъминланади. Ҳозир ҳам шахсий ёрдамчи хўжаликларда жўжалар курк товуқлар ёрдамида очирилади. Бундай инстинктга фақат маҳаллий товуқлар эга бўлиб, зотли товуқлар бу одатдан маҳрум, ёки селексия натижасида ушбу феъл йўқотилган.
Саноат паррандачилигида жўжалар албатта инкубатор ёрдамида очирилади, бу усул маълум даврда, хоҳлаганча жўжа олиш имконини беради.
Инкубаторларда муртакнинг мўтадил ривожланиш учун зарур бўлган табиий ривожланишга хос шароитлар яратилган.
Тухумнинг сунъий равишда очиришга кишилар қадимдан қизиққан, дастлаб Осиё мамлакатлари ва Мисрда, кейинчалик Европада шундай ишлар амалга оширилган, яъни сунъий жўжа очириш табиий манбаалардан фойдаланиб амалга оширилган. ХВ асрдагина иссиқ сувдан фойдаланиб жўжа очириш Голландияда амалга оширилган. Биринчи инкубатор ХВИИ асрнинг иккинчи ярмида А.Г.Болотов томонидан яратилган. Фақатгина ХИХ асрнинг охирида электр инкубаторларининг кашф қилиниши ҳақиқатан ҳам паррандачиликда бутунлай янги даврни очиб берди. Дастлаб оддий, кейинчалик эса ъРекордъ, ъУниверсалъ типидаги тўлиқ автоматлаштирилган саноат инкубаторлари яратилдики, бу ҳол саноат паррандачилигининг ривожланишига катта туртки бўлди. Инкубасиялаш тухумлардан сунъий равишда жўжа очириш демакдир.
Шкафли русумдаги инкубаторларнинг юқори тарновларига муртаги етарли ривожланмаган, пасткиларига муртаги яхши ривожланмаган тухумлар терилади. Барча русумдаги инкубаторларларда хоҳлаган турдаги паррандалар тухумидан жўжа очириш мумкин.
Инкубатсиянинг муваффақияти инкубаторларнинг тўғри тайёрланганлиги ва тухум сифатига боғлиқ, ҳамда инкубатсиялаш давомида жараёнларини андозалар асосида таъминлашдан иборат. Инкубаторга янги тухум қўйилишдан олдин обдон тозаланади ва дезинфексия қилинади. Танлаб олинган новага терилади ва газ билан ишланади. Тухумлар бутун, тоза бўлиши ва албатта оталанган бўлиши керак. Инкубатсияларнинг дастлабки даврида юқори даражада иситиш ва намликни сақлаб колиш; ўртасида ўртача иситиш, паст намлик ва ҳаво алмашинуви кўпайтириш; жўжа чиқишдан олдан эса ҳароратни пастлатиб, намлик ва ҳаво алмашинуви оширилади.
Инкубатсия тухумларини танлашда парранда тури ва зотига мос ўрта катталикдаги, тўғри шаклдаги, шикастланмаган, пўстлоги қаттиқлиги ва тозалиги инобатга олинади.
Янги туққан 1-2 кунлик, баъзи ҳолларда боқиш ва асраш шароитлари меъёрдаги галалардан эса 3-4 кунлик оталанган тухумлар ҳам инкубатсияга қўйилиши мумкин. Барча инкубатсия тухумлари овоскопда текшириб кўрилади ва тўлиқ оталанган тухумларни инкубаторга қўйиш кафолати берилади.
Қўшимча сариғи бор, сариғи ажралиб кетган, пўсти синиқ, узунчоқ ва думалоқ тухумлар инкубатсия учун яроқсиз ҳисобланади.
Оталанган тухумда мўртак будади, улардан жўжа чиқиши меъёр талабларига жавоб бериши керак, ёки ушбу кўрсаткич қўйилган тухумга нисбатан очиб чиққан жўжалар фоизи билан белгиланади.
Тухумларни инкубатсиялаш жараёнига қатор омиллар таъсир этади. Инкубатсия тухуми олинаётган эркак ва урғочи паррандаларнинг қариндошлиги, товуқлар ёшининг 8 ойликдан кам бўлиши, мокиёнларнинг туллаши, уларнинг ратсионидаги оқсил, витамин, макро ва микро элементлар билан таъминланиш даражасига боғлиқ.
Инкубатсия тухумларини сақлаш хоналарида ҳарорат 8-12 ºС, нисбий намлик 75-80% ни ташкил қилиши керак.
Do'stlaringiz bilan baham: |