Ingichka va yo`g`on ichakning yallig`lanish kasalliklari: Enteritlar va kolitlar

Ingichka va yo`g`on ichakning yallig`lanish kasalliklari: Enteritlar va kolitlar

Samarqand-2021

ENTERIT (Еnteros-ichak)- ingichka ichakning yallig'lanish kasalligi bo`lib, bunda shilliq qavatdagi distrofik o'zgarishlar ro'y beradi va oziq-ovqatning so’rilishi va hazm qilish jarayonlari buziladi. Odatda, enterit yakka holda kechmay, aksari ingichka va yoʻgʻon ichaklarning baravar yalligʻlanishi — enterokolit yoxud ichak va meʼdaning bir vaqtda yalligʻlanishi — gastroenterit koʻrinishida uchraydi.

• ENTERIT (Еnteros-ichak)- ingichka ichakning yallig'lanish kasalligi bo`lib, bunda shilliq qavatdagi distrofik o'zgarishlar ro'y beradi va oziq-ovqatning so’rilishi va hazm qilish jarayonlari buziladi. Odatda, enterit yakka holda kechmay, aksari ingichka va yoʻgʻon ichaklarning baravar yalligʻlanishi — enterokolit yoxud ichak va meʼdaning bir vaqtda yalligʻlanishi — gastroenterit koʻrinishida uchraydi.
• enteritda ichak shilliq qavati qizarib, shishadi va unga mayda o`choqli qon quyilishlar kuzatiladi; ichak devoridan koʻp shilliq ajraladi, epitelial qavati koʻchib tushadi.

etiologiya

• O`tkir ichak infeksiyasidan keyingi
• Gijja invaziyalari
• Quruq ovqatlar bilan ovqanlanish
• Alkogol
• Allergiya
• Toksik moddalardan zaxarlanish (simob. Qo`rg`oshin. fosfor)
• Glyukokortikosteroidlar
• Ayrim antibiotiklar
• Sitostatiklar
• Ion nurlanish
• Autoimmun kasalliklar (kron)

Patogenez

• .

Ichakning quyidagi funksiyalari buziladi
Himoya
Regeneratsiya
Hazm qilish
Motorika
Immunologik mexanizm: bakteriya hujayralarining yemirilishi yoki ovqat qoldiqlarining gidrolizidan hosil bo`lgan maxsulotlarga ichak devorini sezuvchanligining oshib ketishi. Toksik tasir natijasida ichak devorida xosil bo`ladigan oqsillar autoantitela(antigen) vazifasini
Ingichka ichak devorini doimiy tasir natijasida surunkali zararlanishi (toksik modda, qo`zg`atuvchilar)

Klinik belgilari

Dispeptik sindrom

• Ichning suyuq kelishi (Bristol shkalasi bo`yicha 6-7tip)
• Axlatda ovqat qoldiqlari va shilliq uchrashi (Ko`pikli)
• Axlatning badbo`y bo`lishi

Og`riq sindomi

• Kindik atrofi soxasida og`riq
• Og`riqning sanchuvchi tipda bo`lishi

Intosikatsion sindrom

• Xolsizlik
• Bosh aylanishi
• Ishtaxa yuqolishi

Malabsorbsiya sindromi
Tana vaznining kamayishi
Teri va shilliq pardalardagi quruqlik .

Diagnostika

• Laborotor diagnostika
• Umumiy qon taxlilida: ECHT oshishi
• Bioximik qon taxlilida: S-reaktiv oqsilining oshishi, Bazida temir va b12 vitaminining etishmovchiligi
• Kaprogramma: ishqoriy muxit, ko`p miqdorda mushak to`qimalari, neytral yog`, yodofil flora, ko`p miqdorda kraxmal va hazm bo`lmagan hujayralar mavjudligi
• Bakteriologik tekshiruv: Patogen mikrofloraning ko`payishi^ esherixa, Stafilokokk, streptokokk, achitqi zamburug`lari. Normal floraning kamayishi yoki butunlay yuqolishi: laktobakter bifidobakter

diagnostika

• Instrumental diagnostika
• Rentgenografiya- ingichka ichak petlilarning noto`liq to`lishishi, kontrastning noto`g`ri taqsimlanishi, Ingichka ichk devoir relyeflari va konturlarining o`zgarganligi.

Endoskopiya- shilliq pardalar va epiteliyda atrofik va distrofik o`zgarishlar? Ichak vorsinkalarining kichraishi va kamayishi kechki stadiyalarda butunlay yo`qolishi va fibroz xosil bo`lishi.

• Endoskopiya- shilliq pardalar va epiteliyda atrofik va distrofik o`zgarishlar? Ichak vorsinkalarining kichraishi va kamayishi kechki stadiyalarda butunlay yo`qolishi va fibroz xosil bo`lishi.

davolash

• Etiotrop davo- ichak antiseptiklari (Intetriks, enterol) qisqa kurs 5-7kunga sulfanilamidlAr (sulgin, biseptol), Nitrofuran guruxi (furazolidon)
• Patogenetik davo- dizbakteriozni bartaraf etishga qaratilgan probiotiklar(laktobakterin, bifidobakterin, lineks, bifiform) Antioksidantlar(vitamin e, c, beta karotin) fermentativ preparatlar( kreon, Pansitrat)
• Simptomatik davo- diyareyaga qarshi dori vositalari (ichak motorikasi ingibitorlari) Loperamid (Imodium) sorbentlar- sitomukoprotektiv hamda sorbent xususiyatiga ega bo`lgan vosita Smekta