Ingenerlik geodeziyasi

 
Egarisimon  joy  (bel)  –  ikki  tog`  yoki  tepaning  yonma-yon 
qo‖shilishidan hosil bo‖lgan joyni aytiladi. 
  Odatda  bel  orqali  tog`  yo‖li  (dovon)  o‖tadi.  Devorsimon  juda  tik 
bo‖lgan yon bag`irlarni jarlik deyiladi. 
 
Chuqurlik  (qozonsoy)  -  tog`ning  aksi  bo‖lib,  xar  tomondan  o‖ralgan 
pastlik joyga aytiladi. Uning eng past joyi-tub, tomonlari qiyalik, qiyali-
klarning atrof bilan uchrashgan chizig`i - chuqurlik chekkasi deyiladi. 
 
Soy  –  tizma  tog`ning  aksi  bo‖lib,  bir  nuqtadan  uch  tomonga 

---

 
63 
 
ko‖tariladi yoki bir uchi ochiq yo‖nalishi bo‖yicha asta pasayadi. Soyning 
eng past joylaridan o‖tgan chiziq suv yig`iluvchi chiziq deyiladi. Agar soy 
keng va uzoq cho‖zilsa vodiy deyiladi. 
 
Relefni qog`ozda bir necha usulda tasvirlash mumkin: 
Topografik  karta  va  planlarda  relefni  tasvirlvshda  joy  nuqtalari 
balandliklarini  tez  topish,  yon  bag`ir  yo‖nalishlari  va  tikliklarni  aniqlash 
mumkinligi  va  tasvirlangan  joy  relefi  xamda  uning  ayrim  shakllarining 
o‖zaro joylashishi to‖g`risidagi yaxshi tushuncha olish shartlari qo‖yiladi.  
 

---

 
64