Ingenerlik geodeziyasi

2. 3. Ásbaplar menen támiyinlew

Reyka hám nivelirning konstruksiyası sonday islep shıǵarılmaqta, olar an‖anaviy uslulda hám cifrlı formada paydalanılıwı múmkin.

Nivelirlash reykası.

Reyka sintetik materiallar menen kúshaytirilgan steklovoloknadan etilgen jáne onıń keńeyiw koefficiyenti 10 ppm den kem.

Ol ush bólek seksiyadan ibarat, hár biri 1. 35 m uzınlıqta hám biri birine kiritilip, 4. 05 m ni quraydı.

Reykanıń bir tárepinde elektron olshewler ushın shtrix kod ámeldegi, ekinshi tóbenida bolsa, metrlerdegi ápiwayı bolimlerir bar. Qara hám qızıl ekilemshi kod pútkil reyka uzınlıǵı boyinsha 2 mm súyemdegige tiykarǵı element menen 2000 elementten ibarat. Korrelyasiya usılı suwretti bahalaw ushın paydalanilayotgani ushın, elementler psevdo-stoxastik sodada jaylastırılǵan (qo―yilgan). Koddıń suwreti, korrelyasiya procedurası 1. 8 m den tap 100 m ge shekem aralıqta paydalanılıwı múmkin.

Belgilengen og―ish reykanıń bir elektron ko―rsatuvi 50 m ko―rinadigan aralıqta 0. 3 mm ga teń dep esaplanadı, 100 m de - 0. 5 mm ga teń.

Reyka dóńgelek adilak hám eki ustap turatuǵın qo―ldasta menen ta‖minlangan, sebebi reykanıń tikligi ele úlken áhmiyetke iye.

Anig―roq islew ushın oǵan arnawlı kiyim-kenshek shtativ qo―shiladi.

Cifrlı nivelir WILD NA 2000 ápiwayı avtomatikalıq nivelir sıyaqlı optikalıq hám mexanik strukturalıq bólimlerge iye. Biraq, reykanı elektron túrde sanaqlardı alıw ushın, suwretti detektor diodi matritsasiga jiberetuǵın svetodelitel o―rnatilgan. SHtrix-koddıń tek aq elementlerinen qaytqan yorug―lik, infraqızıl hám ko―rinadigan yorug―lik komponentine svetodelitel menen bo―linadi. Ko―rinadigan yorug―lik gúzetshine, infra qızıl yorug―lik bolsa diod matritsasiga etip baradı. Nivelirning múyesh aperturasi 2° ga teń, nátiyjede reykanıń 70 mm sanog―i 1. 80 m oralig―ida suwretlenedi, 100 m oralig―idasi -3. 5 m bo―ladi. SHtrix-koddıń alınǵan suwreti analogli ko―rish signalına kochiriladi, ol keyin saqlanıp atırǵan ma‖lumot kodı menen salıstırıwlanadı. Korrelyasiya procedurası keyin kodlardıń biyiklik jılısıwınıń qatnasın beredi, bunda nivelirdan reykaǵa bo―lgan aralıq kod suwretiniń masshtabına bog―liq bo―ladi.

90-rasm

Ma‖lumotlarga qayta islew, ventil matritsasiga tayanǵan bir kristallik mikroprotsessorda ámelge asıriladı. Ornatilgan ma‖lumotlar keyin suwret formasında eki qatarlı matrik displeyge beriledi.

Olshew procesi fokuslantiradigan qol dasteniń janında jaylasqan tuymege (knopkaga) júdá kiyim-kenshek tiyiw menen baslanadı. 15 orinli nivelir okulyarınıń júz tárepinde jaylasqan klaviatura, sanlı ma‖lumotlarni kirgiziwge hám aldınan programmalastırıwtirilgan korsatmalar beriw ushın imqon jaratadı. Informaciya WILD REC modulında saqlanıwı múmkin, bunnan tısqarı, nivelir sırtqı qadaǵalawdı, ma‖lumotlarni beriwdi hám energiya menen ta‖minlashni ámelge asıratuǵın GS1 interfeysine iye.

2. 4. Ólshewler procedurası Olshewlerdiń eki sırtqı basqıshı ámeldegi:

Reykaǵa bayramlaw hám fokuslash; Cifrlı olshewlerin háreketlentiriw. Olardan keyin eki ishki basqısh keledi:

qo―pol korrelyasiya qılıw ; anıq korrelyasiya qılıw.

Pútkil process tahminan to―rt sekundtı ishg―ol etedi.

Olchovlarni háreketlentiriw fokus o―rnini anıqlaydı, odan reykaǵa shekem bo―lgan aralıqtı o―lchaydi hám kompensatorning monıtoringini jumısqa túsiredi.

Qopal korrelyasiya, nıshandıń balanligini hám suwret masshtabın anıqlaydı. Process tahminan bir sekundtı ishgol etedi. Keyingi sekundta anıq korrelyasiya konstant tekseriw járdeminde reykadan ohirgi sanaqtı aladı hám baqlaw aralıǵın anıqlaydı.

Keyinirek, ma‖lumotlar qabıl etilgen jumıs programmasına hám rejimine muwapıq, displeyde ko―rsatiladi hám jazıladı. Nivelirga kiritilgen programmalar tómendegiler bolıp tabıladı:

FAQAT OLCHASH - reyka korsetiwler hám gorizontal aralıq.

NIvELIRLASHNI BOSHLASH - sızıq nivelirlash.

NIvELIRLASHNI DAvOM QILISH - sızıq nivelirlash aralıq o―lchovlari menen. Ma‖lumotlarni avtomatikalıq teńlestiriw. Biyikliklerdi anıqlaw.

TEKSHIRISH vA SOZLASH - nivelirni tekseriwde járdemlesedi

(eki qazıq menen test).

MA‖LUMOTLARNI O―CHIRISH - REC modulınıń mazmunın o―chiradi.

91-suwret.

TONTARISH - tontarilgan belgilerden (nıshanlardan ) paydalanıwdı beredi.

ORNATIW - nivelirdiń parametrlerin ornatiwdi beredi hám elektron teodolitni o―rnatishda initsializatsiya procedurasın yadǵa saladı.