Ingenerlik geodeziyasi


Teodolitlarni tekshirish va sozlash



Download 4,35 Mb.
Pdf ko'rish
bet63/124
Sana31.12.2021
Hajmi4,35 Mb.
#270641
1   ...   59   60   61   62   63   64   65   66   ...   124
Bog'liq
l9je1MnQXxhVnCFUInhLGUOFN6ZVMPE3tDGD3SOB

Teodolitlarni tekshirish va sozlash.  
Teodolitda  burchaklarni  o`lchash  uning  qismlarining  o`zaro  joylashishini 
burchak  o`lchashdan  kelib  chiqadigan  qator  geometrik  shartlar  bo`yicha 
tekshirilgandan  so`ng  boshlanadi.  Agar  geometrik  shartlar  bajarilmayotganligi 
aniqlansa, asbob tuzatiladi.  
Teodolitni tekshirish va tuzatish quyidagi tartibda bajariladi.  
1. Gorizontal doira alidadasidagi stilindrik adilak o`qi U
G
U
G
 asbob aylanish o`qi 
JJ ga tik bo`lishi kerak ya`ni 
U
Г
U
Г 
JJ
. Bu shartni tekshirish uchun adilak ikki ko`targich 
vint yo`nalishi bo`yicha o`rnatiladi, ularni qarama-qarshi tomonga burash orqali adilak 
pufakchasi  nol  punktga  keltiriladi.  So`ngra  alidada  180°  ga  aylantirilganda  adilak 
pufakchasi  holati  o`zgarmasa,  shart  bajarilgan  bo`ladi.  Aks  holda  adilak  pufakchasi 
og`ish yoyining yarmiga tuzatgich vint (50, a-rasm) yordamida  
  
  
 
a  
b  
v  
  
  


 
 
 
 
9
0
 
 
 
50-rasm. Adilakni sozlash: a- adilak pufakchasi nol punktga keltirish,b- asbobni 
yuqori qismini 180° ga burash,v- adilakni sozlash.  
  
kaytariladi,  keyin  ko`targich  vintlar  orqali  pufakcha  nol  punktga  keltiriladi.  Agar 
alidada  yana  180°  ga  aylantirilganda  pufakcha  nol  punktda  qolsa,  shart  bajarilgan 
bo`ladi,  aks  holda  to`zatish  takrorlanadi.  Asbobni  gorizontal  holga  keltirish  uchun 
adilak pufakchasi avval ikki ko`targich vint yo`nalishida ularni qarama-qarshi tomonga 
burash orqali, so`ngra uchinchi vint yo`nalishida faqat uni burash orqali nol punktga 
keltiriladi.  
  
  
51-rasm. Teodolitning tuzilishi sxmasi:1- gorizontal doiradagi adilak. 2- taglik, 
3-ko`targich vinti, 4-gorizontal doira limbi, 5- alidadani yo`naltirish vinti, 6- 
alidadani mahkamlovchi vinti, 7-ko`rish turbasi, 8- 
vertikal doira limbi 9-vertikal doira adilagi, 10- vertikal doira alidadasi, 11-turbaning 
aylanish vinti, 12-ustun, 13-limbning mahkamlovchi vinti, 14- limbning yo`naltirish 
vinti, 15-gorizontal- doira alidadasi.  
Teodolitning asosiy geometrik o`qlari:JJ- asbobning aylanish o`qi (vertikal 
o`q), NN- ko`rish trubasi aylanish o`q (gorizontal o`q), VVko`rish turbasining 
qarash o`qi, U
G
U
G,
U
V
U
V
-asbobning gorizontal va  
vertikal doiralaridagi adilaklar o`qi.  
2. Trubaning ko`rish o`qi trubaning aylanish o`qiga tik bo`lishi kerak (VV HH). 
Bu  shartni  tekshirish  uchun  olisdan  yaqqol  ko`rinadigan  nuqta  tanlanadi.  Truba 
vertikal doiradan o`ng (D
o`
) holatida o`sha nuqtaga qaratilib, gorizontal doiradan D

Download 4,35 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   59   60   61   62   63   64   65   66   ...   124




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish