Ingeneriyasi

 
 
 
 
 
 
 
 
 

---

 
164 
GOLOSSARIY 
Mutantlar–  DNK  ni  tashkil  etuvchi  nukleotidlar  ketma-ketligining 
o„zgarganligi  sababli,  nasldan-naslga  o„tuvchi  irsiy  xususiyati  o„zgargan 
hujayralardir. 
Produtsent  -  hosildorligi  va  bos–qa  texnologik  xususiyatlari  bo„yicha 
texnologiyaning  barcha  talablariga  javob  bera oladigan  mikroorganizmdir. 
Faqatgina  u  yoki  bu  mikroorganizmni  o„sib,  rivojlanishi  uchun  mo„„tadil 
sharoit  yaratilgandagina,  produtsent  kerakli  miqdorda  va  sifatda  mahsulot 
etkazib berishi mumkin. 
Lag-faza  -  faza  muhitga  achitq–  tashlangandan  mikroorganizmlarni  ko„payish 
davri  boshlanguncha  davom  etadi.  Bu  davr  ichida  mikroorganizm  yangi 
muhitga, 
ya‟ni  sharoitga  moslashadi.  Ushbu  fazaning  tuzilishi 
mikroorganizmning  fiziologik  o„sish  xossalariga,  ekuv  va  ozuqa 
muhitining  tarkibi  va  sifatiga,  hamda  o„stirish  sharoitiga  bog„liq  bo„ladi. 
Bu  sharoitlar  qanchalik  farq  qilsa  (mikrob  oldin  o„sib  turgan  sharoitdan), 
hamda  qanchalik  ekuv  materiallarini  miqdori  ko„p  bo„lsa,  bu  fazaning 
o„sish  davri  shunchalik  qisqa  bo„ladi.  Hujayra  tashqarisida  unchalik 
o„zgarish  kuzatilmasa  ham,  hujayra  ichidagi  biokimyoviy  jarayonlarda 
o„zgarish  bo„lib  o„tadi.  Hujayrada  ribosomalar  soni  va  oqsil  miqdori 
ko„payadi,  fermentlar  tizimi  faollashadi.  Dastlabki  davrda  mikrob 
populyasiyalari ko„paymagan holda hujayra hajmi kengayadi.