Ingeneriyasi

Fermentativ  reaktsiya  tezligining  haroratga  bog`liqligi.  Muhit  harorati 
ortib borishi bilan fermentativ reaktsiya tezligi ham ortadi va optimal haroratda 
maksimum  nuqtaga  yetgandan  so`ng  nolga  qarab  pasaya  boradi.  Kimyoviy 
reaktsiyalar uchun qabul qilingan qoidaga binoan harorat 10˚C ga ko`tarilganda 
reaktsiya tezligi 2-3 martaga oshadi. Fermentativ reaktsiyalarda bu koeffitsiyent 
pastroq  bo`lib,  harorat  har  10˚C  ga  oshganda  reaktsiya  tezligi  2  martaga  yoki 
undan  ham  kamroqqa  oshadi.  Fermentativ  reaktsiya  tezligini  ma‟lum  bir 
nuqtadan  keyin  nolga  tomon  pasayishi  fermentning  denaturatsiyaga 
uchraganidan  guvohlik  beradi.  Ko`pchilik  fermentlarga  20-40˚C  oralig`idagi 
harorat  optimal  hisoblanadi.  Fermentlarning  haroratga  chidamsizligi  ularning 

---

 
59 
oqsil  tabiatli  tuzilishga  ega  ekanligiga  bog`liq.  Ayrim  fermentlar  40˚C  
atrofidagi haroratda denaturatsiyalansa, ularning asosiy qismi 40-50˚C dan ortiq 
haroratda faolligini yo`qotadi. Ba‟zi bir fermentlar faolligini yo`qolishiga sovuq 
ham sabab bo`lishi mumkin, ya‟ni  0˚C ga yaqin haroratda ular denaturatsiyaga 
uchraydi. 
 
1.9-rasm –