Informatsion texnologiyalar

Elektron ofis. Idora (ofis)ning asosiy faoliyati qaror qabul qilish maqsadida 
axborogai  qayta  ishlashdir.  Turli  darajadagi  idoralarda  tashkilot  siyosati 
shakllanadi  va  shu  yerdan  rahbariyat  kundalik  operatsiyalarni  amalga  oshiradi. 
Idorada  bo‘linmalardan,  tashqi  olamdan  axborot  yig‘iladi,  yig‘ilishlar, 
uchrashuvlar o‘tkaziladi, qarorlar qabul qilinadi. Chunki idora boshqaruv ishini 
tashkil  etish  shakli  bo‘lib,  uning  ishini  takomillashtirish  boshqaruv  apparati 
ishining samaradorligini oshirish shartlaridan biridir. 
«Elektron  ofis»  idora  faoliyatida  axborot  texnologiyasining  turli 
vositalarini qo‘llash joyi sanaladi. Zamonaviy axborot texnologiyalari idoralarga 
axborotni  saqlash,  uzatish  va  qayta  ishlashning  yangi  tamoyillariga  asoslangan 
quyidagi  vositalarini  taklif  etadi:  zarur  dasturiy  ta’minotli  shaxsiy  kompyuter; 
yuqori  sifatli  chop  etadigan  printer;  nusxa  ko‘paytiruvchi  texnika;  xotirali 
telefon;  telekonferensiya  o‘tkazish  uchun  apparatura,  ma’lumotlarning  tashqi 
bazasi. 
Elektron  ofis  boshqaruv  mehnatini  avtomatlashtirish  va  boshqaruvchilarni 
axborot bilan yaxshiroq ta’minlash imkonini beradi. 
Avtomatlashtirilgan  ofisning  axborot  texnologiyasi  —  kompyuter 
tarmoqlari  bazasida  tashqi  muhit  va  tashkilot  ichida  kommunikatsiya 
jarayonlarini tashkil etish hamda qo‘llab-quvvatlashdir. 

---

 
86 
Avtomatlashtirilgan 
ofis 
texnologiyalaridan 
boshqaruvchilar, 
mutaxassislar,  texnik  xodimlar  foydalanadi,  u  ayniqsa  muammolarni  guruh 
bo‘lib hal etish uchun qulay. 
Elektron  ofisda  deyarli  har  qanday  turdagi  —  gistogramma,  diagramma, 
sxema, jadval va hokazo tasvirni olish imkonini  beruvchi mashina  grafikasidan 
foydalaniladi.  Elektron  ofis  amaliyotida  shuningdek,  muassasa  faoliyatini 
nazorat  qiluvchi  va  muvofiqlashtiruvchi  vositalardan  ham  foydalaniladi.  Ular 
yordamida  barcha  boshqaruv  faoliyati  bajariladigan  ishning  xususiyatlarini 
tavsiflovchi  jarayonlar  majmui  sifatida  aks  etadi.  Ayni  paytda  har  qanday 
alohida  xodimning  faoliyatigina  emas,  boshqa  xodimlar  bilan  axborot  va 
subordinatsiya  aloqalari  ko‘rib  chiqiladi.  Shakllangan  sxemaga  muvofiq 
ko‘rsatilgan  muddatlarda  bevosita  ijrochilar  uchun  kerakli  vazifalar  avtomatik 
ravishda  yaratiladi.  Dasturlar  paketlarining  quyidagi  funksional  guruhlaridan 
foydalaniladi: 
•  matnlarni qayta ishlash; 
•  jadvallarni yaratish va qayta ishlash; 
•  ma’lumotlar bazalarini boshqarish; 
•  grafik axborotni qayta ishlash; 
•  elektron yozuv daftari. 
Dasturlarning bunday  paketlari ko‘pincha ixtisoslashtirilgan deb yuritiladi, 
chunki  ular  sanab  o‘tilgan  funksiyalardan  birini  bajarish  uchun  mo‘ljallangan. 
Ixtisoslashtirilgan  dastur  paketlaridan  biridan  (masalan,  OFFICE  XR,  OFFICE 
2007)  tez-tez  foydalanishning  qulayligi  dasturning  integrallashgan  dastur 
paketlarini ishlab chiqishning maqsadga muvofiqligini shart qilib qo‘ydi. Shuni 
hisobga olish lozimki, bitta joy bo‘lgan hollarda, faoliyatning qat’iy belgilangan 
turi  (masalan,  matnlarni  qayta  ishlash)  ko‘proq  uning  uchun  mo‘ljallangan 
bo‘ladi. Shunday qilib foydalanuvchining  vazifasi faqat dastur paketini aniq bir 
holatlar uchun to‘g‘ri tanlash sanaladi. 

---

 
87