Informatika va hisoblash texnikasi asoslari

Sana ____________________

Yosh dasturchi to’garagi mashg’uloti. 21-dars.

Darsning mavzisi: Hujjatlarni tahrir qilish.
Maqsad:
1) Ta’limiy: O’quvchilarga hujjatlarni tahrir qilishni o`rgatish..
3) Tarbiyaviy: O’quvchilarga estetik tarbiya berish.
Rivojlantiruvchi: O`quvchilarda matnni tahrialash ko`nikmasini rivojlantirish.
DTS: matnga yangi belgini qo`shish, matn qismini belgilash, hujjatda o`chirish, hujjatda nusxa ko`chirishni bilish
Darsning borishi.
I. Tashkiliy qism.
a) Davomatni aniqlash;
b) O’quvchilarning darsga tayyorgarligini aniqlash.
II. O’tgan mavzularni takrorlash.
1. Matnli hujjatni hosil qilish nimadan boshlanadi?
2. Word dasturida yangi hujjat hosil qilish uchun qanday amallar bajariladi?
3. Qaysi uskunalar paneli yordamida yangi sahifa hosil qilinadi? Amalda ko'rsating.
4. Matnda yurgich qaysi klavishlar yordamida harakatlantiriladi?
5. Bitta klavishdagi bir nechta belgidan qaysi biri ekranga chiqadi?
6. Quyi registr va yuqori registr deganda nimani tushunasiz?
7. Bosh harflarni yozish uchun qo'shinicha qaysi klavish bosiladi?
8. Faqat bosh harflarini yozish holatiga qaysi klavish yordamida o'tiladi?
9. Hujjatni saqlashning qanday usullari bor? Amalda ko'rsating.
III. Yangi mavzuni o’rgansh.
Qo'lda yoki yozuv mashinkasida yozilgan matnga tuzatish kiritish mushkul. Aksariyat hollarda tuzatish kiritilgan matn qaytadan oqqa ko'chiriladi. Matn muharrirlari va matn protsessorlari esa matnlarga ixtiyoriy tuzatishlar kiritish imkoniyatini beradi. Matnli hujjatga tuzatishlar kiritish hujjatni tahrir qilish deyiladi. Masalan, hujjatni tahrir qilish jarayonida biror belgi o'chiriladi, almashtiriladi yoki joylashtiriladi, matnni ma'lum qismi o'chiriladi, nusxasi ko'chiriladi yoki joyi almashtiriladi.
Matnga yangi belgi qo'shish
Matn yozilganda xatoliklarga yo`l qo'yilgan bo'lishi mumkin. Yozish jarayonida tez-tez fikr o'zgarib turishi mumkin. Bu holda umuman bexato yozilgan matnga ham qo'shimchalar va tuzatishlar kiritiladi.
Matnni tahrir qilishda eng ko'p bajariladigan ishlardan biri bu ortiqchi belgini o'chirish yoxud tushib qolgan belgini oraga joylashtirishdir.
Matnga yangi belgilarni kiritish quyidagicha bajariladi:

1. 
   Yurgich matnning kerakli belgilar kiritilishi lozim bo'lgan joyiga o'matiladi.
   
2. 
   Kerakli belgilar klaviaturada teriladi.