«informatika va axborot texnologiyalari»

 
11.4. Harfiy tipdagi qiymatli buyruqlar
Concat(satr1, satr2, …, satrN) 
buyrug‘i 
satr1, satr2, …, satrN 
satrli ma’lumotlarni bir-
biriga ko‘rsatilgan ketma-ketlikda ulash (birlashtirish) uchun xizmat qiladi. Masalan: a:= 
’Paskal’ va b:= ’tili’ bo‘lsa, concat(a,’ ‘,b) buyrug‘ining natijasi qiymati ‘Paskal tili’ bo‘lgan 
yaxlit bitta satrdan iborat bo‘ladi. 
Str(a,satr) - 
buyrug‘i 
a
-sonli kattalikni 
satr 
- satrli ma’lumotga aylantirish uchun ishlatiladi. 
Agar 
a
-butun son bo‘lsa, 
satr 
- ning qiymati shu sonni tashkil qiluvchi raqamlar ketma-
ketligidan iborat bo‘ladi. 
a
-haqiqiy bo‘lganda esa, satr –ning qiymati shu sonning normal 
ko‘rinishidan olinadi. Masalan: 
str(123.45, x) 
bo‘lsa, 
x 
- ning qiymati ‘1.2345e+ 02’ ga teng 
bo‘ladi. Zarur bo‘lganda sonli ma’lumotga o‘lcham e’lon qilinishi mumkin. Bu xolda 
satr
-ning 
uzunligi shu o‘lchamga teng bo‘ladi. Masalan: 
str(123.45:20, x) 
uchun 
x
-ning qiymati ‘
1.2345000000e+ 02’ ga teng. 
Upcase(x) 
–funksiyasidan kichik lotin xarflarini katta lotin xarflari bilan almashtirish uchun 
foydalaniladi. 
Upcase(‘Paskal’) funksiyasining qiymati ‘PASKAL” dan iborat bo‘ladi. Bu 
funksiya boshqa alifbodagi xarflarga ta’sir qilmaydi. 
Copy(A, N, M)
-funksiyasi A satrning N – chi belgisidan boshlab M ta belgisini ajratib olish 
vazifasini bajaradi va umumiy holda 
S:= copy(a,n,m);
ko‘rinishida yoziladi. Copy(‘Gulbaxor’,4,3) funksiyasi‘bax’ qiymatini qabul qiladi. Agar M soni 
A-satrning uzunligidan katta bo‘lsa, u xolda A-satrning N-chi belgidan keyingi qismi 
funksiyaning qiymati hisoblanadi. 
Delete(A, N, M)
-buyrug‘i A-satrning N-chi belgisidan boshlab M ta belgini o‘chirish 
uchun ishlatiladi va umumiy holda