Informatika va at

O`ZBEKISTON RESPUBLIKASI

OLIY VA O`RTA MAXSUS TA`LIM VAZIRLIGI

Namangan muhandislik-qurilishINSTITUTI

ENERGETIKA VA SANOATNI AXBOROTLASHTIRISH FAKULTETI

“INFORMATIKA VA AT”

KAFEDRASI

Kompyuter tizimlariga texnik xizmat ko'rsatish

fanidan

Amaliy ishi

Bajardi: 14-IAT-18 guruh talabasi Aliyev A

Tekshirdi: Qodirov Z

Namangan – 2020

3 - amaliy ishi to’shirig’i

Mavzu: Portativ (Noutbuk) kompyuterlarning yaratilishi tarixi. Portativ (Noutbuk) kompyuterlarga texnik xizmat ko’rsatish.

Reja:

1. Portativ (Noutbuk) kompyuterlarning yaratilishi tarixi haqida.

2. Portativ (Noutbuk) kompyuterlarning turlari va ularning xarakteristikalari (xossalari).

3. Portativ (Noutbuk) kompyuterlarga texnik xizmat ko’rsatish (Operativ xotira, kuller, vinchestr va hakozo qurilmalariga).

4. Portativ (Noutbuk) kompyuter butlovchi qismlarini almashtirish.

5. Taqdimot

6. Xulosa

7. Foydalanilgan adabiyotlar ruyxati

1.Portativ (Noutbuk) kompyuterlarning yaratilishi tarixi haqida.

Birinchi noutbuk

Grid Compass 1979 yilda Grid Systems Corporation uchun Uilyam Moggridge ismli Britan tomonidan ishlab chiqilgan. Natijada, har qanday modelning tengligi beshdan biriga teng edi va 1980-yillarning boshlarida NASA tomonidan kosmik moki dasturi doirasida ishlatilgan. Texnik xususiyatlarga kelsak, u 340K byte balonali xotira tizza kompyuteri tizimiga ega bo'lib, u magnitli magnitlangan va elektroluminesansli grafik ekranni kattalashtiruvchi ekranga ega.

Gavilan kompyuter

Manni Fernandez kompyuterni ishlatishga kirishgan rahbarlar uchun yaxshi mo'ljallangan laptop uchun g'oyani ilgari surdi. Gavilan Computer- ni boshlagan Fernandez, mashinalarini 1983 yil may oyida birinchi "tizza" kompyuterlari sifatida targ'ib qilgan. Ko'pgina tarixchilar Gavilonni birinchi to'liq ishlab chiqilgan noutbuk deb hisoblashgan.

Birinchi haqiqiy noutbuk

Osborne Computer Corp. asoschisi Adam Osborne 1981-yilda Osborne-1 ni ishlab chiqargan. U 24 dyuymni tashkil etgan portativ kompyuter edi. 1795 dollarni tashkil etadi.

Buning uchun foydalanuvchilar besh dyuymli displey, modem porti, ikkita 5 1/4 floppy disk, kengaytirilgan dasturiy ta'minot dasturlari va batareya to'plami mavjud. Afsuski, qisqa muddatli kompyuter kompaniyasi hech qachon muvaffaqiyatli bo'lmagan.

Va qolganlari Tarix

• 
  1981-yilda chop etilgan Epson HX-20 batareyasi bilan ishlaydigan portativ kompyuter bo'lib, 20-belgili 4-chiziqli LCD displey va ichki printer.
  
• 
  1982 yil yanvar oyida Microsoft kompaniyasining Kazuxiko Nishi va Bill Geyts yangi suyuq kristal displey yoki LCD displey bilan jihozlangan portativ kompyuterni loyihalashtirish bo'yicha muzokaralarni boshlashdi. Keyinchalik Kazuhiko Nishi Radio Shack prototipini ko'rsatdi va chakana kompyuterni ishlab chiqarishga rozi bo'ldi.
  
• 
  1983-yilda Radio Shack TRS-80 Modeli 100ni ishlab chiqardi. Bu 4 qavatli batareya bilan ishlaydigan portativ kompyuter bo'lib, u oddiy va bugungi zamonaviy noutbuklarga o'xshab ko'rinardi.
  
• 
  1984 yilda IBM IBM 5155 Portativ shaxsiy kompyuterini e'lon qildi.
  
• 
  1986-yilda Radio Shack yangi, takomillashtirilgan va kichikroq TRS Model 200-ni chiqardi.
  
• 
  1988-yilda Compaq Computer o'zining birinchi tizza kompyuterini VGA grafikasi, Compaq SLT / 286 bilan tanishtirdi.
  
• 
  1989-yilda, NEC UltraLite-ning chiqarilishi ba'zilar tomonidan birinchi "noutbuklar uslubi" bo'lgan kompyuter hisoblanadi. U 5 dyuymli pog'onada o'lchagan tizza kompyuter o'lchovi kompyuter edi.
  

• 
  1989-yil sentabr oyida Apple Computer keyinchalik Powerbookga aylantirilgan birinchi Macintosh Portableni ishlab chiqardi.
  
• 
  1989-yilda Zenith Data Systems Zenith MinisPortni 6 dyuymli tizza kompyuterga chiqargan.
  
• 
  1989 yil oktyabr oyida Compaq Computer o'zining birinchi noutbuklari bo'lgan Compaq LTE-ni chiqarib tashladi.
  
• 
  1991-yil mart oyida Microsoft noutbuklar uchun ishlab chiqarilgan ko'rsatgich qurilmasida sichqoncha va trekbol texnologiyasidan foydalangan Microsoft BallPoint Sichqonchasini chiqazdi.
  
• 
  1991 yil oktyabr oyida Apple Computers Makintosh PowerBook 100, 140 va 170 noutbuklarini ishlab chiqardi.
  
• 
  1992 yil oktyabr oyida IBM o'zining ThinkPad 700 tizza kompyuteri chiqazdi.
  
• 
  1992 yilda Intel va Microsoft noutbuklar uchun APM yoki Kengaytirilgan Quvvatni boshqarish spesifikatsiyasini e'lon qildi.
  
• 
  1993 yilda birinchi PDA yoki shaxsiy raqamli yordamchilar chiqarildi. PDA'lar qalamga asoslangan qo'l kompyuterlar.
  

Minikompyuterlar (kichik kompyuterlar) hajmi va bajaradigan amallar tezligi jihatidan blok kompyuterlardan kamida bir poQona pastdir. Shuni aytish joizki, ularning gabariti (hajmi) tobora ixchamlashib, hatto shaxsiy kompyuterdek kichik joyni egallaydiganlari yaratilmoqda. Bunday kompyuterlar turkumiga ilk bor yaratilgan PDP-11 (Programm Driver Processor-dasturiy boshqaruv protsessori) turkumini, ilgari harbiy maqsadlar uchun ishlatilgan (maxfiy hisoblangan) VAX, SUN turkumli kompyuterlar, IBM 4381, Hewlett Packard firmasining HP 9000 va boshqalar minikompyuterga misol bo`la oladi. Shuni aytish joizki, minikompyuterlar o`zlarining “katta og`alari” Manframe kompyuterlarni imkoniyatlari darajasiga ko`tarilib bormoqda. Buning uchun tarixga nazar solish va hozirgi ularning taraqqiyotini kuzatish yetarli.

Shaxsiy kompyuterlar hozirda korxonalar, muassasalar, oliy o`quv yurtlarida keng tarqalgan bo`lib, ularning aksariyati IBM rusumiga mos kompyuterlardir.

IBM rusumiga mos kompyuterlar deganda, ularning turli kompaniyalar ishlab chiqarilishiga qaramay ham texnik, ham programma ta'minoti mosligi, ya'ni bir-biriga to`g`ri kelishi nazarda tutiladi. Bunday kompyuterlar hajmi jihatidan kichik (bir stol ustiga joylashadi), amal bajarish tezligi, masalan PENTIUM-3 MMX protsessori o`rnatilgan kompyuterlarida hozirgi kunda 750-1000 megagersni, xotira hajmi esa 64-128 megabaytni tashkil qiladi. Bu ko`rsatgichlar o`ta tez o`zgarib, har ikki yilda kompyuterlar imkoniyati ikki baravar oshishi, ularning narxi esa shunchaga arzonlashishi tendensiyasi kuzatilmoqda. Bugungi kunda Pentium IV kompyuterlari ham jahon bozorida keng tarqalmoqda. IBM PC moslik kompyuterlarini yuzlab firmalar ishlab chiqarmoqda. Bular IBM, Compaq, Hewlett-Packard, Packard Bell, Toshiba, Apple, Siemens Nixdors, Acer, Olivetti, Gateway, SUN va boshqa firmalardir. Shuni aytish joizki, yuqorida nomlari zikr etilgan firmalar ishlab chiqargan kompyuterlar (bradename) - “Oq yasalgan”, Janubiy-Sharqiy mamlakatlarda: Malayziya, Xitoy, Tayland, Koreya va boshqa mamalakatlarda yuqorida nomlari keltirilgan firmalar litsenziyasi asosida ishlab chiqarilgan kompyuterlar “Sariq yasalgan” nomga ega. Firma nomlari ko`rsatilmagan kompyuterlar esa “nomsiz kompyuterlar” (noname)deb yuritiladi. Ayniqsa, keyingi guruh kompyuterlarni sotib olishda ular yaxshi tekshiruvdan (testlar yordamida) o`tkazilishi lozim. Shaxsiy kompyuterlar uchun uning muhim ko`rsatkichi ishlash kafolatining (kamida uch yil) bo`lishi muhim. Shu bilan birga, bunday kompyuterlarni sotib olganda litsenzion programma ta'minoti va tegishli adabiyotlar bilan birga berilish imkoniyati mavjudligi nazarda tutilishi kerak.

Notebook kompyuterlar. Notebook kompyuterlar hajmi ancha ixcham bo`lib, ammo bajaradigan amallar soni, xotira hajmi shaxsiy kompyuterlar darajasiga ko`tarilib bormoqda. Ularning qulaylik tomonlaridan biri ham elektr energiyasidan, ham ichiga o`rnatilgan batareyalarda uzluksiz (batareyani har safar almashtirmasdan) ishlashi mumkinligidir.

Bunda batareya quvvati energiyaga ulanishi bilan o`zi zarad ola boshlaydi va u batareya bir necha yillarga mo`ljallangan bo`ladi. Hozirda bunday Notebooklarni IBM, Compaq, Acer, Toshiba va boshqa firmalar ishlab chiqarmoqda. Tabiiyki, bunday kompyuterlar o`z imkoniyatlari nuqtai nazaridan shaxsiy kompyuterlarga tenglashayotganini nazarda tutilsa, uning narxi baland bo`lishini sezish qiyin emas. Bundan tashqari, bunday rusumli kompyuterlar 8-10 yil mobaynida buzilmasdan ishlash qobiliyatiga ega. Ular shaxsiy kompyuterlar uchun yaratilgan operatsion sistemalar MS DOS, qobiq programmalar, Windows ning oxirgi versiyalarida va boshqa operatsion sistemalar boshqaruvida ishlaydi.

Hozirda Notebook kompyuterlaridan ham ixcham cho`ntak kompyuterlari ham ishlab chiqilmoqda. Ular ham tabiiyki, operatsion sistema boshqaruvida ishlaydi va ular turli soha masalalarini yechishga qodir.

Ixtiyoriy kompyuterning ishlash prinsipini birinchi bo`lib ingliz olimi Charlz Bebich va uning g`oyasini mukammallashgan ko`rinishini Djon Fon Neyman taklif qilgan. Uning prinsipi programma asosida boshqariladigan avtomatik ravishda ketma-ket ishlash g`oyasidan iborat. Hozirda ko`p kompyuterlar shu g`oya asosida ishlaydi. Lekin keyingi paytlarda ko`p protsessorli kompyuterlar, ya'ni bir vaqtda programmaning bo`laklarini ketma-ket emas, parallel bajaradigan kompyuterlar ham yaratilganligini eslatib o`tish joizdir. Shunday qilib, kompyuter avvaldan tuzilgan programma asosida ishlaydi. O`z navbatida programma qo`yilgan masalani kompyuterda yechish uchun qandaydir programmalash tilida yozilgan buyruqlar (operatorlar) ketma-ketligidir. Programmalash tilida tuzilgan programmalar maxsus tarjimon programmalar yordamida kompyuter tiliga o`tkaziladi. Kompyuter tili 0 va 1 lardan tashkil topgan, ma'lum qoidalar asosida yoziladigan ketma-ketliklardan iborat. Djon Fon Neyman prinsipi bo`yicha avtomatik ravishda bajariladigan programma avval kompyuterning xotirasiga kiritiladi (yuklanadi). Xotirada turgan programma asosida programmani tashkil etuvchi har bir operator ketma-ket bajariladi.

2 Portativ (Noutbuk) kompyuterlarning turlari va ularning xarakteristikalari (xossalari).

Noutbuk asosiy xususiyatlari

Protsessor. Ko'pchilik buni kompyuterning eng muhim qismi deb hisoblashadi va konfiguratsiyani tanlab, undan boshlang. Va protsessorning o'zi soat chastotasi bilan tanlanadi, go'yo u qanchalik yuqori bo'lsa, samaraliroq bo'ladi - unday emas. Protsessor Va bundan tashqari, protsessor soat chastotasi hech qanday tarzda butun mashinaning ishlashini tavsiflamaydi. Shunday qilib, dunyodagi eng yirik protsessor ishlab chiqaruvchisi Intel yaqin kelajakda protsessor modeli yonidagi chastotani ko'rsatishni rad etadi. Protsessorning ishlashi arxitekturasi, soat tezligi va kesh hajmi bilan belgilanadi. Aslida, faqat murakkab matematik hisoblar bilan yuqori chastotaga ehtiyoj bor. Shunday qilib, agar siz kompyuteringizda matematik ishlarni qilmasangiz yoki uch o'lchovli tasvirlarni qayta ishlamasangiz, unda ishning tezligi butun tizimning butunligini muvozanatiga qarab belgilanadi: RAM miqdori, qattiq diskning tezligi va protsessor.

Muhim parametrlar - bu protsessor qancha qiziydi va qancha quvvat sarflaydi. Sovutish tizimining shovqinlari birinchisiga, batareyaning ishlash muddati esa ikkinchisiga bog'liq bo'ladi. Ushbu parametrlar arxitektura va ish chastotasi bilan belgilanadi. Shunday qilib, yana bir soat, katta soat chastotasi kerakligi haqida o'ylash uchun.

Intel Pentium M (Centrino)

Tanlovlar: Pentium M Ultra past kuchlanish (ULV), Pentium M past kuchlanish (LV)

Eng yaxshi model: Pentium M 780 (2.26 GHz).

Izoh: eng keng tarqalgan va keng tarqalgan reklama qilingan noutbuk protsessor.

Taroziga soling: Centrino noutbuklari boshqalarga qaraganda ko'proq batareya quvvatiga ega. Protsessorlar nisbatan past quvvat iste'moli va issiqlik ishlab chiqarish bilan ko'proq ishlashga ega.

Kamchiliklari: Centrino-ga asoslangan noutbuklar odatda boshqalarga qaraganda qimmatroq.

Intel Celeron M

Tanlovlar: Ultra past kuchlanishli (ULV) Celeron M va shunchaki Celeron M.

Eng yaxshi model: Pentium M 383 (1,6 Gigagerts).

Izoh: Pentium M-ning to'liq "tejamkor" versiyasi.

Taroziga soling: past narx. Ofis vazifalari uchun juda mos keladi.

Kamchiliklari: Multimedia dasturlarida sekin ishlash. Protsessorni juda ko'p yuklaydigan vazifalar uchun mo'ljallanmagan. Bu Pentium M ga qaraganda ko'proq issiqlik ishlab chiqaradi. Quvvat iste'moli nuqtai nazaridan u energiya tejashni boshqarishning etarlicha moslashuvchan emasligi sababli Pentium M ga qaraganda yomonroq.

Intel Mobile Pentium 4

Tanlovlar: Hyper-Threading Technology, Mobile Pentium 4-ni qo'llab-quvvatlaydigan mobil Pentium 4.

Eng yaxshi model: Mobil Pentium 4 552 HT (3,46 GGts).

Izoh: noutbuklar uchun biroz o'zgartirilgan Pentium 4-ning ish stoli versiyasi.

Taroziga soling: Zo'r multimedia ishlashi. Agar ish stoli kompyuteringizni almashtirish uchun sizga noutbuk kerak bo'lsa, bunday protsessorli noutbuk sizga mos keladi. Ushbu narx bo'yicha u xuddi shu toifadagi Pentium M-ga nisbatan arzon va Athlon 64 narxiga teng (pastroqqa qarang).

Kamchiliklari: juda yuqori quvvat sarfi va natijada batareyadan bunday protsessorli noutbuklarning batareya quvvati qisqa. MP4 bilan ishlaydigan noutbuklar odatda og'ir va juda shovqinli ishlaydi, chunki bunday protsessor qattiq sovutish tizimini talab qiladi. Ammo bunga qaramay, ular juda qizib ketishga moyildirlar.

AMD Athlon 64

Tanlovlar: Mobil Athlon 64, Athlon 64 DTR (ish stoli kompyuterini almashtirish uchun).

Eng yaxshi model: Mobile Athlon 4000+ (2,6 Gigagerts).

Eslatma: Aslida, past kuchlanishda yuqori soat tezligida ishlaydigan ish stoli kompyuterlari uchun bir xil Athlon 64.

Taroziga soling: Athlon 64 noutbuklari nisbatan arzon va Pentium 4 noutbuklaridan farqli o'laroq, ularning og'irligi, issiqlik tarqalishi va batareya quvvati noutbuk ishlab chiqaruvchisiga juda bog'liq. Sinov natijalariga ko'ra, ular Pentium 4-ga qaraganda tezroq. Ular yaxshi ishlashga imkon beradi, ammo ko'proq quvvat sarflaydi. O'z byudjetida juda cheklanganlar uchun bunday protsessorli noutbuk yaxshi tanlov bo'ladi.

Kamchiliklari: Nisbatan qisqa batareya quvvati, ammo bu vaqt past kuchlanishda ishlaydigan ish stoli protsessorlari uchun yaxshi natija. Quvvat iste'moli bu umuman yaxshi platformaning eng zaif nuqtasidir. Athlon 64 bilan ishlaydigan daftarlar juda ko'p qiziydi va nisbatan shovqinli ishlaydi (Pentium M bilan solishtirganda), ammo bu borada Pentium 4 bilan ishlaydigan daftarlar kabi yomon emas.

AMD Turion 64

Tanlovlar: Turion 64 ML seriyali, Turion 64 MT seriyali (kam quvvatli).

Eng yaxshi model: Turion 64 ML-40 (2.2 GHz).

Eslatma: Athlon 64-ning salqin versiyasi pastroq tezlikda ishlaydi.

Taroziga soling: Turion 64, bir tomondan, ishlash jihatidan o'rtacha

▪ Noutbukni sovutish

        Noutbukni tanlashda kam odamlar bu savolni berishadi. Shu bilan birga, bu foydalanish qulayligiga ta'sir qiladi. Ba'zilar uchun, hatto protsessor ishlashidan ham ko'proq. Daftarni sovutish: Mobil kompyuteringizning issiqlik tarqalishi qancha ko'p bo'lsa, sovutish tizimi ko'proq shovqinli ishlaydi. Ba'zan jim o'tirish yaxshi. Va noutbukning o'zi kattaroq sovutish tizimi tufayli o'sib bormoqda. Kompyuterdagi issiqlikning asosiy manbai protsessor. Va uning energiya sarfi qancha ko'p bo'lsa, mos ravishda issiqlik tarqalishi ham shunchalik yuqori bo'ladi. Bundan tashqari, harorat soat chastotasiga ta'sir qiladi. Laptop ichidagi havo aylanishi katta ahamiyatga ega. Shuning uchun, ishning ichida qancha bo'sh joy bo'lsa, shuncha yaxshi. Sovutish tizimining samaradorligi shamollatish teshiklarining joylashishiga ham bog'liq. Ular barcha qismlarga yaxshi havo oqishini ta'minlashi kerak. Darhaqiqat, protsessorga qo'shimcha ravishda, qattiq disk va video adapter juda ko'p qiziydi. Shuning uchun ishlayotganda bu teshiklarni berkitmaslikka harakat qiling. Ulardan biri noutbukning pastki qismida bo'lganda qiyin bo'lishi mumkin va siz uni tizzangizga yoki, masalan, divanga qo'yishni xohlaysiz.

▪ Video adapter

  Video adapterni tanlashda asosiy savol bu qanday xotirani tanlashni tanlashdir - ajratilgan yoki ajratilgan. Ajratilgan degani, video boshqaruvchisi o'zining xotira chipiga ega va ehtiyojlari uchun operatsion vositadan foydalanmaydi. Albatta, video adapter O'z xotirasiga ega bo'lgan video adapter tezroq ishlaydi, lekin u ko'proq energiya sarflaydi, bu ko'proq issiqlik tarqalishini anglatadi va hajmi jihatidan narx bo'yicha ham boshqa turdan ham ustun bo'lmaydi. Shunday qilib, yana ishlash va harakatchanlikni tanlash kerak. Agar siz ishlashni afzal ko'rsangiz, unda ehtimol ATI yoki nVidia-ning kontrolleri, mos ravishda Radeon va GeForce chiplari nomlari. Ishlash aniq modelga bog'liq bo'ladi, chunki umuman olganda ikkala kompaniya ham bir xil darajada. Turli tezlatgich texnologiyalarining mavjudligiga e'tibor qaratish lozim. Umumiy xotiraga ega video-adapterlarga kelsak, ularda boshqaruvchi operatsion tizimdan oladigan xotira hajmi o'zgarishi mumkin.

Laptop qattiq disk

        Uni tanlayotganda, ortiqcha pul to'lamaslik uchun sizga qancha bo'sh joy kerakligini, Notebook qattiq diskini aniqlang. Ovozdan tashqari, qattiq disklar tezlikda ham farq qiladi. Portativ qattiq disklar uchun eng keng tarqalgan tezligi 4200 rpm va 5400 rpm. Agar siz 7200 rpmni afzal ko'rsangiz, shuni yodda tutingki, bunday qattiq disk ko'proq issiqlik sarflaydi va energiya sarflaydi. Ko'pgina ishlab chiqaruvchilar, shuningdek, ishonchlilik muammosi tufayli bunday tezkor disklarni noutbuklariga qo'yishga shoshilmaydilar.

RAM

 Turli xil turlari mavjud, ammo, xayriyatki, hozir deyarli barcha noutbuklarda DDR2 o'rnatilgan. Xo'sh, shu vaqt ichida, tanlaganingizda, ehtimol siz chastotani hisobga olgan holda faqat hajmga ega bo'lasiz. Modullarning o'zi 256MB, 512MB va 1024MB hajmda keladi. Agar ish stoli kompyuteringizda 256 MB qulay bo'lsa ham, noutbuk uchun 512 MB ni afzal ko'rishingiz kerak, ayniqsa video adapter bir xil xotiradan foydalansa. Yana bir narsa shundaki, siz 256 megabaytli noutbukni olib, keyin kerakli miqdorni qo'shishingiz mumkin. Ko'pincha, bu tezda katta hajmdagi operativ xotira bilan noutbukni olishdan ko'ra ancha arzon va modulni o'rnatish armutni otish kabi osondir. Faqat uni sotib olganingizda, uni to'g'ridan-to'g'ri do'konda kompyuterga o'rnating yoki agar u mos kelmasa, pulni qaytarib berishni belgilang. Ba'zan u mos kelmaydi - ikkita modul birgalikda ishlashdan bosh tortadi. Va juda ixcham modellarda, ko'pincha ikkinchi modul uchun umuman joy yo'q.

Laptop va ish stoli kompyuterining asosiy farqi bu harakatchanlik. Oddiy batareyaning ishlash muddati 2-3 soat, qo'shimcha batareyadan foydalanganda esa 6 soatdan oshmaydi. Hozirgi vaqtda quvvat manbai sifatida lityum-ion (Li-Ion) va nikel-metal-gidrid (Ni-MH) batareyalari ishlatiladi. Bugungi kunda eng yaxshilari lityum-ion batareyalar deb hisoblanadi, chunki ular uzoqroq ishlaydi, kamroq og'irlik qiladi va "xotira effekti" yo'q. Ammo ularning narxi ancha yuqori. Ushbu batareyalarning ba'zi modellarida tezkor zaryadlash funktsiyasi mavjud, bu zudlik bilan noutbuk bilan ketish kerak bo'lsa juda muhimdir.

 Qattiq diskda qaror qilish osonroq. Agar siz tizza kompyuteringizda fotosuratlar yoki grafik ish fayllari to'plamini saqlashni rejalashtirmoqchi bo'lsangiz, unda kamida 60-80 GB hajmdagi qattiq diskka ega noutbukni darhol sotib olish yaxshiroq, ammo agar u ofis dasturlari bilan ishlash uchun ishlatilsa, u holda 40 Gb kifoya qiladi.

        Ekranni tanlashda yana bir muhim nuqta. Haqiqat shundaki, matritsa aniq qaror qilinganida eng maqbul ishlaydi. Va, masalan, matritsaning o'lchamlari 1024x768 bo'lsa, ekran o'lchamiga cho'zilgan 800x600 o'lchamdagi rasm buziladi. Buning sababi shundaki, ikkita pikselga hisoblangan ma'lumotni uchta yordamida buzishsiz namoyish etish ish bermaydi. Shunday qilib, qaysi qarorda ishlashingizni oldindan rejalashtiring. Ruxsatni ko'rsatish uchun odatda qisqartirishlar qo'llaniladi:

  1. SVGA - 800x600;

  2. XGA - 1024x768;

  3. SXGA - 1280x1024;

  4. SXGA + - 1400x1050;

  5. UXGA - 1600x1200.

Keng formatli matritsalar uchun:

 6. WXGA - 1280x800 / 1440x900;

  7. WSXGA / WSXGA + - 1680x1050;

  8. WUXGA - 1920x1200.

  Noutbuk sotib olganingizdan so'ng, ekranga diqqat bilan qarab, siz bir nechta "buzilgan" - ishlamaydigan piksellarni topishingiz mumkin. Hech narsa noto'g'ri. Ishlab chiqaruvchilar bunday piksellar soniga standartlar o'rnatadilar va kamroq yonib ketadigan noutbuklar nuqsonli emas.

3. Portativ (Noutbuk) kompyuterlarga texnik xizmat ko’rsatish (Operativ xotira, kuller, vinchestr va hakozo qurilmalariga).

Noutbuk uchta asosiy xususiyatlarquyidagilardan iborat:

- ish uchun zarur bo'lgan barcha qismlar o'rnatilgan uy-joylar;

- monitor ekrani);

- Axborot kiritish tizimi: klaviatura va sensorli panel (sichqoncha vazifasini bajaradi).

Bundan tashqari, noutbuklarda bunday asosiy qismlar mavjud (kompyuter qismlari):

- protsessor;

- Operativ xotira;

- qattiq disk yoki qattiq disk (saqlash qurilmasi);

- video karta;

- Elektr ta'minoti (batareya + quvvat manbai).

Qo'shimcha tarkibiy qismlar:

- DVD-R / RW drayveri;

- Wi-Fi moduli;

- Bluetooth moduli;

- Veb-kamera;

- Karta chavandozi.

Shuningdek, barcha noutbuklarda turli xil qurilmalarni ulash uchun ulagich korpusi mavjud: USB, LAN, IEEE 1394, Audio In / Out, TV, eSata, VGA, HDMI, DVI va boshqalar.

Markaziy protsessor

Protsessor, bu deyarli kompyuter tizimining miyasi va ehtimol noutbukning tezligi bevosita bog'liq bo'lgan eng muhim parametrlardan biri. Va ushbu komponent bilan shug'ullanish uchun vaqt va kuch talab etiladi.Bugungi kunga kelib, protsessorlarning asosiy raqobatdosh ishlab chiqaruvchilari faqatgina butun dunyo protsessor bozorining asosiy ulushini egallab turgan AMD va Intel. Tabiiyki, chunki Butun dunyo uchun atigi 2 gigant bor, keyin ushbu ishlab chiqaruvchilarning muxlislari lagerlari Men bu erda ularning qaysi biri yaxshiroq "AMD" yoki "Intel" haqida bahs yuritmayman, chunki maqolaning maqsadi boshqacha, ammo men uzoq vaqtdan beri Intel protsessorlarini afzal ko'rganim to'g'risida eslatma beraman.

Intel protsessorlari liniyasi - Celeron, Pentium, Core 2 Duo, i3, i5, i7, Xeon - bu AMD-ning raqobatchilariga qaraganda qimmatroq, ammo texnik xususiyatlar bo'yicha AMD-dan ustundir.

Operativ xotira

Tasodifiy kirish xotirasi (ing. Tasodifiy kirish xotirasi, RAM), keng tarqalgan xotira, RAM, RAM) - bu kirish, chiqish va oraliq ma'lumotlar vaqtincha saqlanadigan kompyuter xotirasi tizimining qismi; protsessor dasturlari. Oddiy qilib aytganda, ushbu qurilma butun noutbukning uzluksiz ishlashini ta'minlaydi va shunga mos ravishda operativ xotira qancha ko'p bo'lsa, shunchalik barqaror va noutbukni sekinlashtirmasdan ishlaydi. Operativ xotira, qoida tariqasida, protsessordan so'ng darhol noutbukning tavsifida ko'rsatilgan va baytlarda (B / B) / megabayt (Mb / Mb) / gigabayt (GB / Gb) bilan o'lchanadi. Masalan: RAM 4 GB. Zamonaviy noutbuklar, qoida tariqasida, operativ xotira bilan sotiladi: 2, 4, 6, 8 va 16 Gb.

Qattiq disk

Qattiq disk (qattiq disk yoki HDD) (omm. Qattiq (magnitli) disk drayveri, HDD, HMDD), keng tarqalgan bo'lib tanilgan qattiq disk, qattiq disk - magnit yozuv printsipiga asoslangan tasodifiy kirish xotirasi qurilmasi (saqlash moslamasi). Oddiy qilib aytganda, bu kompyuterda yozilgan barcha ma'lumotlar saqlanadigan qurilma: dasturlar, fotosuratlar, videolar, hujjatlar, musiqa va boshqa narsalar. Qattiq diskning hajmi (hajmi), shuningdek RAM, baytlarda (B / B) / megabayt (Mb / Mb) / gigabayt (GB / Gb) va hatto terabayt (Tb / Tb) bilan o'lchanadi. Zamonaviy noutbuklarda qattiq disk hajmi bor: 320, 500, 750 va 1000 Gb (1 Tb). 1 Tb / Tb (terabayt) = 1024 GB Ba'zi bir qimmatbaho noutbuklarda ish tezligini oshirish uchun ular 2 ta qattiq diskni o'rnatishni boshladilar: standart HDD va boshqalar. flesh-xotira asosida ishlab chiqarilgan qattiq holatdagi qattiq disklar (SSD). Chunki ikkinchisida mexanik qismlar yo'q, keyin ular ancha tez ishlaydi, shuning uchun tezlikni qadrlasangiz, ushbu parametrga e'tibor bering.

Video karta

Video karta - bu noutbuk ekranida tasvirni ko'rsatish uchun javob beradigan grafik protsessor.Video kartalar:

O'rnatilgan - almashtirish / yangilash imkoniyatisiz tizim platasiga yoki protsessorning o'zida o'rnatilgan grafik protsessor. Ish uchun resurslarning bir qismi protsessor va RAMdan olinadi.

Diskret - mustaqil ishlashi uchun barcha zarur chiplarni birlashtirgan alohida qurilma Xotira bilan GPU. Siz o'zgartirishingiz mumkin, chunki diskret grafik karta olinadigan. Videokart, xuddi RAM singari, o'z hajmiga ega, u megabayt va gigabaytlarda o'lchanadi. Videokartaning xotirasi qanchalik katta bo'lsa, noutbuk FullHD yuqori aniqlikdagi filmlarni (1920 × 1080 piksellar sonini) ko'rishda, shuningdek, video kartaning kuchi eng ko'p ishlatiladigan kompyuter o'yinlarida qulayroq bo'ladi. Zamonaviy video kartalarning hajmi 128, 256, 512 MB, shuningdek, 1 va 2 Gb / GB (gigabayt) hajmga ega. Video kartalar bozoridagi asosiy o'yinchilar, xususan noutbuklar uchun nVidia (GeForce), ATI (Radeon), Intel (o'rnatilgan grafikalar). Men noutbuk video kartalarida biron bir ishlab chiqaruvchiga ustunlik bermayman Ularning ikkalasi ham ijobiy va salbiy tomonlariga ega.

Hech kimga sir emaski, texnologiya dunyosi hali ham to'xtamayapti, ammo tez rivojlanmoqda. Kompyuter qismlari bundan mustasno emas, chunki ko'pincha o'zlarining kompyuterlari / noutbuklari egalari yangi va samaraliroqlarini almashtirishga shoshilishadi. Noutbukda ma'lumotlarni yangilash uchun nimani bilishingiz kerak?

1. Noutbukdagi aksessuarlar ish stoli kompyuteridagi aksessuarlardan farq qiladi.

2. Noutbukni almashtirish mumkin: protsessor, qattiq disk, diskret grafik karta va operativ xotira.

Laptopga texnik xizmat ko'rsatish - bu oddiy va juda murakkab narsa. Diqqat faqat uchta narsani talab qiladi:

Protsessor (issiqlik moyi)

Fan (yog ')

Radiator (changni tozalash)

Ammo bunga erishish uchun siz tizza kompyuterini butunlay ajratib olishingiz kerak. Va bu har xil uzunlikdagi o'nlab ikkita kichik murvat, kichik va qisqa pastadir, plastik qulf va boshqa noqulay axlat. Bundan tashqari, har bir modelni demontaj qilish - bu daqiqaning yarmida individual narsa. Shuning uchun men noutbukni xizmatga olib borishni maslahat berdim.

Agar siz hali ham noutbukni demontaj qilishga qaror qilsangiz va demontaj qilsangiz, unda sizga kerak bo'lgan narsa - radiator, termal moy va moyni tozalash uchun cho'tka (men tish cho'tkasidan foydalanaman). Barcha manipulyatsiyalar yuqorida tavsiflangan. Radiatorni burab, termal moyni o'zgartiring, fanatni moylang va barchasini qaytarib oling. Radiatordagi chang haqida unutmang.

Ba'zida (kamdan-kam hollarda) insonlarmoylash uchun teshiklarsiz kirib kelishadi. Ikkita variant bo'lishi mumkin:

Bu magnit yostiqchada pervanel.

Teshiklar buni qilmaslikka qaror qilishdi.

Umuman olganda, magnit yostiqchadagi vallar magnit kuch bilan quvvatlanadi va ba'zi bir kuch bilan olib tashlanadi va standart ishqibozlar uchun pervanel doimo ushlab turuvchi uzuk yordamida ushlab turiladi, lekin men teshiklari bo'lmagan fanatlar bilan kam tajribaga egaman va nima ekanligini aniqlash bo'yicha aniq tavsiyalar berolmayman. sizning oldingizda. Bundan tashqari, muxlisga harakatlar qilishga maslahat berolmayman, chunki noutbuklarda ular juda kichik va mo'rt, shuning uchun uni osongina sindirishingiz mumkin.Shuning uchun, agar shoshilinch zarurat bo'lmasa, teshiklari bo'lmagan holatlarga tegmaslik kerak. Bir kuni ular menga juda shovqinli noutbukni olib kelishdi. Ma'lum bo'lishicha, bu nafaqat chang, balki uning yomonlashishi bilan bog'liq. Chiqishning ikkita yo'li bor edi - hech narsa qilmaslik va hech bo'lmaganda biror narsa qilish. Shuning uchun men pervanelning qopqog'ida teshik qildim va u erga moy quydim. Fan hayotga keldi, jim bo'lib qoldi va bir necha yillardan beri ishlaydi.

Avvalroq boshqa yozganimdek, kompyuter uchun eng katta muammo bu changdir. Iloji boricha bunday hajmda tiqilib qoladi, ba'zida sizni hayratda qoldiradi. Optik DVD drayveri bundan mustasno emas.Chang, agar qurilma tozalanmasa, qo'zg'aysan idishining ishlashiga ta'sir qiladi, lazer mexanizmining aniqligini pasaytiradi va bosim mexanikasi sifatiga ta'sir qiladi. Umuman olganda, DVD diskini yiliga kamida bir marta tozalash kerak. Optimal - har olti oyda bir marta. DVD diskini tozalash va saqlash uchun sizga moylash, paxta kurtaklari va alkogol kerak bo'ladi. Tizim blokidan DVD-diskni olib tashlaganingizdan so'ng uning old panelini olib tashlashingiz kerak. Avvalo, qo'zg'aysan tepsisini uzaytirish kerak. Bu har qanday uzun va ingichka narsalar bilan amalga oshiriladi (ignalar, qog'oz qisqichlari, 3 sm uzunlikdagi sim parchasi). Har qanday DVD-diskning old panelida kichik teshik mavjud (pastki rasmdagi 2-band). Buning orqasida (panelning ichki qismida) qo'lda patnisni ochish mexanizmi joylashgan. Ushbu mexanizmni teshik orqali bosib turish uchun ozgina kuch sarflash kerak va laganda 1-2 santimetrga cho'ziladi, shundan so'ng uni qo'l bilan oxirigacha uzaytirish mumkin. Keyinchalik, patnisdan chang qopqog'ini olib tashlang. Buning uchun diskni aylantiring va barmoqlaringiz bilan qopqoqni egib, uni tortib oling. Qopqoqda, qoida tariqasida, ikkita qopqoq (pastki rasmda 1-band) va qopqoq ushlab turilgan ikkita qo'llanma mavjud. U ko'p harakat qilmasdan olib tashlanadi.

Keyinchalik, old paneldagi qulflarni echishingiz kerak. Odatda to'rtta (pastdan ikkitasi, ikkitasi yon tomondan) yoki beshta (ikkitasi yon tomondan, uchta pastdan). Old panelni olib tashlaganingizdan so'ng, DVD diskining pastki qopqog'idagi murvatlarni (4 yoki 5 dona) chiqarib oling va qopqoq chiqariladi.

Keyin DVD drayverini yuqori qopqoq bilan olishingiz va uni biroz silkitishingiz kerak. Plastik haydovchi mexanizmi yuqori qopqoqdan chiqib ketadi (quyidagi rasmga qarang). Panellarni olib tashlaganingizdan so'ng, optik disk patnisining o'zi chiqariladi. U to'xtash joyiga qadar cho'ziladi, undan keyin patnisning orqa tomonidagi burchaklardagi yorliqlar (pastdagi rasmga qarang) egilmaydi va laganda olib tashlanadi.

DVD-diskdan barcha ehtiyot qismlar chiqarib tashlandi, siz tozalashni davom ettirishingiz mumkin. DVD diskining asosiy korpusida ko'plab chuqurchalar, oluklar va ajratmalar mavjud. Changni tozalash uchun ular yaxshilab tozalanishi kerak. Orqa devorda yoki patnisning yivlarida ozgina bo'lsa ham, bu laganda ochilishini (yopilishini) to'xtatishiga olib keladi.

Laganda mexanik bilan rezina tasma (kamar) bilan aloqa qiladigan vosita yordamida harakatga keltiriladi. Tasmani cho'zmaslik uchun ehtiyotkorlik bilan olib tashlash kerak. Drayv patnisining mexanik ishlashi uning holatiga bog'liq. Aytgancha, laganda ko'p vaqt xizmat qilmasdan (ikki yildan ortiq) ishlagandan so'ng muammolarga duch keladi. Birinchidan, yo'riqnomada chang to'planadi va patnis haddan tashqari holatda bo'lmaydi, shundan keyin kamar uzatiladi, chunki qo'zg'aysan mexanizmi patnisni noto'g'ri joylashishi tufayli patnisni ocholmaydi.

Kamardan keyin mexanikani boshqarish taxtasini (1 yoki 2 mandal) echib oling. Asosiy taxtadan keladigan vosita boshqaruv kabeliga zarar bermaslik uchun ham ehtiyot bo'lish kerak. Arzon modellarda kabellar mo'rt yoki yomon lehimlangan bo'lishi mumkin. Biz mexanikadan changni yumshoq cho'tka yoki har ikki tomondan havo (yuqori va pastki) bilan olib tashlaymiz. Ideal holda, avval DVD diskini cho'tka bilan bosib, so'ng uni havo bilan urish tavsiya etiladi (masalan, har qanday dorixonada sotiladigan rezina lampochkani ishlatib).

Drayv korpusidagi barcha chang chiqarilgandan so'ng, kauchuk qismlar alkogol bilan yog'lanadi va eski yog'i qo'llanmalardan olib tashlanadi (odatda parvarishlash paytida mayda chang bilan axloqsizlik aralashmasi bo'ladi).

Xulosa qilib aytganda, harakatlanuvchi ishqalanadigan mexanik qismlar faqat plyonka hosil qilish uchun (endi istalmagan) oz miqdordagi moylash materiallari bilan yog'langan. Ko'zga ko'rinadigan yog 'to'planishi bo'lmasligi kerak.

Yakuniy teginish bu lazer mexanizmining ob'ektivini urish (faqat kauchuk lampochka bilan) (har qanday holatda uni artib bo'lmaydi) va haydovchi orqaga qaytadi.

4. Portativ (Noutbuk) kompyuter butlovchi qismlarini almashtirish.

Eski noutbuk komponentini almashtirish

Ish uchun sizga tornavida, termal yog 'va ozgina alkogol kerak. Birinchi Samsung P10 noutbukining tarkibiy qismlari fotosuratda ko'rsatilgan. Yangilanishning eng oddiy usuli RAM modullarini almashtirishdir: noutbukning pastki qopqog'ini oching va undan modulni chiqarib oling, bunda noaniqlik va tanlangan komponent bog'liq. Yangi xotira modulini o'rnatish juda oddiy: siz uni uyaga o'rnatishingiz kerak, noutbuk kassasiga kelib, qulflarni mahkamlang. Agar siz yangi qattiq disk yoki SSD sotib olgan bo'lsangiz, darhol USB ulagichi bilan alohida ish uchun biror narsa sotib oling. Bunday holda, yangi diskni o'rnating va noutbukga ulang. Acronis True Image, Paragon Drive Copy yoki boshqa ma'lumotlarni arxivlash dasturi kabi tasvir yaratadigan dasturlardan foydalanib, eski drayv tarkibini yangisiga o'zgartiring. Shundan so'ng, siz batareyani almashtirishingiz va noutbukni operatsion tizimingiz va o'rnatilgan dasturlarning to'liq to'plami bilan ishga tushirishingiz mumkin.

Protsessorni almashtirishni boshlashdan oldin, ishlab chiqaruvchining veb-saytida yuklab olish mumkin bo'lgan so'nggi dasturiy ta'minot versiyasini o'rnatib, BIOS yangilanishini kuzatib boring. Aks holda, agar anakart yangi protsessorni taniy olmasa, kompyuter ishga tushmaydi. Protsessor bilan termal xamirni sotib olishni unutmang (mahalliy, tasdiqlangan KPT-8). Protsessorning o'zi vintni soat yo'nalishi bo'yicha teskari tomonga burab olib tashlash mumkin (rasmga qarang). Ixtiyoriy alkogol yoki stakan yuvish suyuqligini olib tashlashda issiqlik o'tkazuvchan macun qatlamini tozalang. Endi siz yangi protsessorni o'rnatishingiz, sirtga yangi termal macunni qo'llashingiz, sovutgichni o'rnatishingiz mumkin.

WLAN modulini almashtirishda, tizza kompyuteringizning eski komponentida qancha antennalar borligiga ishonch hosil qiling. Bitta antenna sizga ma'lumotlarni uzatish tezligi 150 Mbit / s dan oshmaydigan, ikkitasi - 300 Mbit / s gacha ulanish imkonini beradi. 450 Mbit / s tezlikda ishlash uchun sizga uchta antennaga ulangan eng zamonaviy simsiz modul kerak bo'ladi. Eski modulni almashtirish uchun antennaning vilkalarini kimdir bilan echib oling, ikkala garovni echib oling, so'ng modulni yuqoriga ko'taring va ehtiyotkorlik bilan chiqarib oling. Yangi modulni joylashtiring, uni relslar bilan tekislang va antennani ulang. Blu-ray drayveri noutbukingizning eski optik drayveri o'rniga osonlikcha o'rnatiladi. Buni amalga oshirish uchun, mahkamlash vintlarini burab, chiqarib oling. Orqa tomonda tarkibiy qismlarni yaratish va yangilariga o'rnatish uchun zarur bo'lgan ismlar. Ko'pgina hollarda, tovoqlar oldindan tortib olinib, old panelni eski optik qurilmadan ajratib olib, uni yangi haydovchiga o'zgartirishingiz mumkin. Keyin uni joyiga joylashtiring, vintlarni mahkamlang - va siz tayyor.

RAM o'rnatish

RAM uyalari kichik hajmda. Noutbuklar uchun RAM modullari SO-DIMM shakl omiliga ega - ular ish stoli kompyuterlari uchun odatiy modullarning yarmiga teng.

Modullarni almashtirish tartibi: eski xotira modulini olib tashlash uchun har ikki tomonning qulflarini bosing. Siz uyaga yangisini kiritishingiz va uni bosganingizcha bosib turishingiz kerak.

Protsessorni almashtirish

Protsessor vida bilan o'rnatiladi. Laptopdagi markaziy protsessor ish stoli kompyuteridagi shunga o'xshash komponent bilan bir xil tarzda o'rnatilmagan. Bu erda uni demontaj qilish uchun siz maxsus vintni ochishingiz kerak bo'ladi.

HDD o'rnatish

Tavsiya etilgan hajmi 750 GB yoki tezkor SSD.

Ekstraktsiya. Pastki qopqoq ochilganda, siz qattiq disk shassisini mahkamlaydigan vintlarni bo'shatib, simni uzib qo'yishingiz kerak (ko'pincha kabelni yopish uchun plastik qisqich ishlatiladi, uni ko'tarish kerak).

Yangi drayverni eskisining shassisiga o'rnating va uni eski joyga o'rnating.

Xulosa

Noutbuklar uchun operativ xotira, qattiq disklar va Blu-ray drayvlar deyarli har qanday kompyuter do'konida sotib olinadigan standart apparatdir. Biroq, eskirgan standartlarning tarkibiy qismlari zamonaviy qismlarga qaraganda ancha qimmat ekanligini yodda tuting. Shuning uchun, agar tizza kompyuteringiz IDE interfeysi bilan jihozlangan bo'lsa, yangi qattiq diskni sotib olish mantiqiy emas. Bugungi kunda ushbu eskirgan ulagichga ega bo'lgan 320 gigabaytlik model 750 Gb SATA haydovchidan ko'proq turadi.

RAM modullari haqida ham shunday deyish mumkin: DDR1 standartidagi 1 Gb hozirgi DDR3 standartidagi 4 Gb xotiradan qimmatroq. Markaziy protsessorni sotib olish imkoniyati bilan bog'liq vaziyat yanada murakkab: do'konlarda, qoida tariqasida, siz faqat zamonaviy modellarni topishingiz mumkin. Shunga qaramay, Internetda va bozorlarda siz hali ham Core 2 Duo / Quad kabi oldingi yillarning protsessorlarini topishingiz mumkin. Bundan ham yoshi kattaroq bo'lgan mahsulotlar (WLAN modullari va bitta yadroli protsessorlar) ishlatilishi kerak, ammo ularning narxi, odatda, ancha arzon bo'ladi. Shunday ekan bu amaliy ish mobaynida notebookar haqida koplab qoshimcha malumotlarga ega boldim. Ayniqsa extiyot qismlari va ularni ishlash prinsplari extiyot qismlari va texnik xizmat qanday ko’rsatilish haqidagi bilimlarim ortdi.

Foydlanilgan adabiyot:

https://mediapure.ru

https://nevor.ru/

N.Taylaqov, A.Ahmedov Informatika