Informatika 8-sinf UzB new 2015 каракалпак pmd



Download 3,03 Mb.
Pdf ko'rish
bet16/197
Sana19.09.2021
Hajmi3,03 Mb.
#178504
1   ...   12   13   14   15   16   17   18   19   ...   197
Bog'liq
informatika 8 qqr

Processordi’ mikroprocessor yamasa
CPU (yag’ni’y, Central Processing Unit
– worayli’q processor) dep te ataydi’.
Processor arifmetikali’q ha’m logikali’q
a’mellerdi wori’nlaydi’, yad penen
baylani’sadi’ ha’m barli’q quri’lmalar
jumi’si’n basqaradi’.
Zamanago’y kompyuterlerde proces-
sor wazi’ypasi’n 10 mm kvadrattan da
kishkene maydanli’ birden-bir yari’mo’t-kizgishli kristalda
(kremniy yamasa germaniy) jaylasqan millionlag’an kishi
tranzistorlardan du’zilgen mikroprocessor, yag’ni’y ju’da’ ti’g’i’z
integral sxema wori’nlamaqta. Mi’sal retinde ko’retug’i’n bolsaq,
Intel Pentium Pro mikroprocessori’ wo’z ishinde 5,5 millionnan
arti’q tranzistorlardi’ saqlaydi’.
Processordi’n’ jumi’s wo’nimdarli’g’i’ woni’n’ tezligi (taktli’
jiyilik) ha’m razryadlar sani’ menen belgilenedi. Tezlik
processordi’n’ 1 sekundta wori’nlag’an a’meller mug’dari’
menen belgilenedi ha’m Gc (gerc) penen an’lati’ladi’. Ma’selen,
i8086 processori’ 10 MGc (sekundi’na 10 million a’mel)
tezlikke iye bolsa, Intel Pentium IV processori’ ushi’n bul
ko’rsetkish 1700 MGc ha’m wonnan joqari’  boladi’.
Processordi’n’ razryadlar sani’ woni’n’ bir waqi’tti’n’ wo’zinde
ten’dey islewi mu’mkin bolg’an bitlerdin’ mug’dari’ menen
ani’qlanadi’. Ha’zirgi ku’nde 16, 32, 64, 128 razryadli’
processorlar ken’ qollani’lmaqta. Processordi’n’ tezligin
joqàri’làti’w maqsetinde ha’zirgi waqi’tta kesh-yad, tu’rli
matematikali’q soprocessorlar si’yaqli’ quri’lma-lardan
paydalani’w jolg’a qoyi’lg’an. Ha’zirgi waqi’tta proces-sorlardi’n’
ko’p yadroli’ tu’rleri pàydàlàni’li’p ati’r.


15
Processor, tiykari’nan, to’mendegi bo’limlerden ibarat:
• arifmetikali’q-logikali’q quri’lma;
• mag’luwmatlar ha’m adresler shinasi’;
• registrler;
• buyri’q toplag’i’shi’;
• kesh, yag’ni’y kishi ko’lemli ju’da’ tez isleytug’i’n yad;
• qozg’ali’wshi’ noqàtli’ sanlar matematikali’q soprocessori’.
Ani’q processorg’a sa’ykes i80386, 16/32 jazi’wi’, usi’
processor 16 razryadli’ berilgenler shinasi’ ha’m 32 razryadli’
adresler shinasi’na iye yekenligi, yag’ni’y bir waqi’tti’n’ wo’zinde
16 bit informaciya ha’m 2
32
=4 Gbayt ko’lemdegi adresler
(adresler màydàni’) menen islew imkaniyati’ni’n’ bar yekenligin
bildiredi.
Processordi’n’ tiykarg’i’ jumi’si’ operativ yad quri’lmasi’nda
jaylasqan progràmmàdàn gezektegi buyri’qti’ ali’w ha’m
wori’nlaw, na’tiyjeni jazi’p qoyi’w ha’m de keyingi wori’n-
lanatug’i’n buyri’qti’ ani’qlawdan ibarat bolg’an ta’kirarlani’wshi’
process boli’p yesàplànàdi’. Bunnan basqa processor progràmmà
mazmuni’ndag’i’ basqari’wdi’ a’melge asi’ri’w, mag’luwmatlardi’
za’ru’r wori’nnan woqi’w, kerek wori’ng’a jazi’w, kerek wori’ng’a
jiberiw, basqa quri’lmalardi’n’ islewin tà’miyinlew wazi’ypasi’n da
wori’nlaydi’.
Demek, 
processor berilgen progràmmà ha’m kerek
mag’luwmatlar tiykari’nda insan aralasi’wi’si’z kompyuterdin’
avtomat islewin ta’miyinlewshi quri’lma yeken.
Operativ yad quri’lmasi’nda
(
OYQ)  islew bari’si’nda processor
paydalanatug’i’n barli’q informaciya
ha’m progràmmàlàr saqlanadi’.
Woni’n’ basqa yadlarg’a qarag’anda
mi’n’lag’an yamasa millionlag’an
ma’rte tez islewi sebepli operativ
dep ataydi’. Operativ yad quri’lmasi’nda saqlani’p ati’rg’an
mag’luwmatlar kompyuter elektr dereginen u’zilgende yamasa
qayta ju’klengende wo’shi p  ketedi.
Operativ yad quri’lmasi’ 

Download 3,03 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   12   13   14   15   16   17   18   19   ...   197




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish