Informatika 2017 uzb indd

qayta ishlagansiz

 va berilgan vazifani hal etgansiz, ya’ni 

axborotni 

ishlatgansiz

. Mashqlarni bajarish jarayonida axborotni 

eslab qolish

 va 

boshqa ko‘rinishga o‘tkazishga

 to‘g‘ri kelgan. Bu 

darsda shular kabi axborot ustida bajariladigan amallardan asosiy­

larini ko‘rib chiqamiz.

Axborotli jarayonlar

Odatda, inson e’tibori yo‘naltirilgan buyum, hodisa, jarayon, 

amal, xususiyat yoki munosabat 

obyekt

 deb ataladi. Informatikada 

narsa, jarayon, moddiy va nomoddiy xususiyatli hodisalar ularning 

axborot berish xususiyatlaridan kelib chiqib 

axborot obyektlari

 deb 

ataladi.

Siz shu yoshgacha hayotdan va maktabdagi fanlardan ozmi­

ko‘pmi axborot oldingiz, keyinchalik foydalana olish uchun ular­

ni daftar va albomlarda matn, chizma yoki rasm ko‘rinishi­

da ifodaladingiz. Axborotlarning ma’lum qismini yodda saqlab 

qoldingiz, qolganlarini esa daftar, albom yoki kitoblardan foyda­

lanib, kerakli vaqtda xotirangizda qayta tiklay olishingiz mum­

kin. Olgan axborotlaringiz yillar o‘tishi bilan chuqurlashdi va 

kengaydi, bir­biri bilan bog‘lanib, narsa yoki jarayonlar haqidagi 

bilimingizni to‘ldirdi. Endi Siz bu axborotlarni qaysi biri to‘g‘ri 

yoki noto‘g‘ri, to‘liq yoki chala ekanligi, qaysi biri qachon va 

qayerda kerak bo‘lishi, qaysi axborotdan foydalanish mumkin 

yoki qaysi axborotdan foydalanib bo‘lmasligi haqida o‘z fikringiz­

ga egasiz.

Demak, shu kungacha axborot ustida hosil qilish, to‘plash, 

izlash, saqlash, uzatish, qabul qilish, o‘lchash, ishlatish, qayta 

ishlash, nusxalash, his etish, eslab qolish, boshqa ko‘rinishga 

o‘tkazish, tarqatish, bo‘laklarga ajratish, soddalashtirish, bir­

lashtirish, formatlashtirish, kodlash, buzish kabi amallar bilan 

tanishib bo‘ldingiz. Bilingki, axborotlar ustida bajariladigan 

amallar bilan bog‘liq barcha jarayonlar