Infoedu uz

Mashg`ulotda foydalaniladigan metodlar: Hamkorlik texnologiyasi, "Aqliy hujum"

Mashg`ulotda foydalaniladigan jihozlar: ko'rgazmalar

Tashkiliy qism:

a) salomlashilsh b) navbatchi axboroti

c) davomatni aniqlash d) uyga vazifani tekshirish

Mashg`ulotning rejasi:

a) o'tilgan mavzuni takrorlash b) yangi mavzu bayoni c) mustahkamlash. d) O'quvchilarni baholash

O'tilganlarni takrorlash:

Muqimiy hayoti va faoliyati haqida gapirib bering.

Muqimiy adabiy merosi qancha misrani tashkil etadi?

Shoiming ilk she’rlari qachon va qayerda nashr etilgan?

Sayohatnoma janrida ko‘proq nimalar haqida hikoya qilinadi?

Muqimiy «Sayohatnoma»laridan tanqidiy fikrlarjoy olgan holatlarga misollar keltiring.

Yangi mavzu bayoni:

U kishining ismi sharifi Shayx Muslihiddin Sa’diy Sheroztydir. «Shayx» deb ko‘proq so‘fiylar boshlig‘iga, din arboblariga nisbatan aytilgan. Taxallusidan ma’lum bo‘lganidek, sherozlik. Sheroz Eronning mashhur shaharlaridan.

Sa’diy nomini dunyoning juda ko‘p mamlakatlarida biladilar. Sharqda u qanchalar hurmat bilan tilga olinsa, G‘arbda ham bu shoiming e’tibori shuncha balanddir.

Sababi nimada? Sababi shundaki, u ajoyib g^`azallar yozdi. Bu g‘azallar hikmatli fikrlarga boy edi. Go‘zal o‘xshatishlarga, ta’sirli man- zaralaiga to‘la edi. Masalan:

«Ey sorbon, ohista ron oromi jonam meravad», —

deb boshlanar edi bir g^`azali.

Tuya yetaklovchini, karvonboshini «sorbon» deydilar. Oshiq shoir unga qarata iltijo etmoqda:

Ey sorbon, ohista yur, oromijon ketmoqdadur...

Ko^{`</sup>z oldingizga keltiring. Bepoyon sahro, karvon ohista yo<sup>`}lga tushmoqda. Ilojsiz oshiq uning atrofida parvonadek aylanadi, karvonni qo^`yib yuborgisi kelmaydi. Chunki bu karvonda uning joni, jahoni ketib bormoqda. Forschadagi «sorbon — ohista ron, oromi jon» so‘zlaridagi ohangdoshlik — ichki qoflya shu bir satming o'zidayoq nolakor musiqa yaratadi. Ayni paytda, qalqib-qalqib borayotgan tuyalar qatori, ular o‘rkachi ustida bir maromda tebranayotgan mahofalar (odam o‘tirib ketishga qilingan, kabinani esga tushiruvchi moslama uychalar). Bir satrda shuncha ma’no, shuncha ohang, shuncha dard bor edi. Shuning uchun ham uni Eronda qanchalar sevsalar, Turkis- tonda ham shuncha sevardilar. Eron-u Turkistonni qo‘ying, fransuz Volter, nemis Gyote o‘z asarlarida uning she’rlariga murojaat qiladilar.

Ayniqsa, shoiming «Guliston» va «Bo^{`</sup>ston» nomli ikki asari uning nomini butun dunyoga tanitdi. Bu asarlar haqida gapirishdan oldin ikki og‘iz uning hayoti haqida ma’lumot beraylik. Chunki bu ikki asar uning o<sup>`}z ko‘rgan-kechirgan, eshitgan-bilgan voqealari asosida maydonga kelgan.

Darvesh to‘nni ham, to‘rni ham rad etadi. Gap insonning salla- to‘nida emas, ilm-u donishda, agar kiyimda bo^{`</sup>lsa edi, salla ilingan qoziq yoki to‘qim urilgan eshak eng e’tiborli bo<sup>`}lardi, deb qozi uyini tark etadi. «O‘sha darvesh men o‘zim edim» deb tugatadi Sa’diy hikoyasini.

«Guliston» asarida esa biz shoir boshiga tushgan ajab savdolarga duch kelamiz.

. O'quvchilarni baholash.

Sa’diy Sheroziy kim? Qayerda yashab ijod etgan? Qanday asarlarini bilasiz?

«Guliston» va «Bo^cston» asarlari haqida qanday ma’lumotlarga egasiz?

Sa’diy hayotidagi voqealar aks etgan qaysi hikoyalami bilasiz? Aytib bera olasizmi?

«Ayb qidirmaslik haqida»gi she’riy hikoyatda shoir o‘quvchining qanday inson bo^`lishini xohlaydi?

«Tab’i aybjo‘ylik bo^`lsa agar bas,

Uyga vazifa adib asarlaridan na'munalar o'qish.