Inflyasiya va unga qarshi kurashish yo‘llari

Inflyasiya va unga qarshi kurashish yo‘llari

Reja

• 1. Inflyasiya tushunchasining mazmuni va inflyasiyaning turlari
• 2.Inflyasiyaning ijtimoiy va iqtisodiy oqibatlari
• 3. Inflyasiyaga qarshi kurashish yo‘llari

1. Inflyasiya tushunchasining mazmuni va inflyasiyaning turlari

• Inflyasiya so‘zi lotincha inflatio so‘zidan olingan bo‘lb, ko‘pchish, bo‘rtish degan ma'noni anglatadi.
• Inflyasiya bu muomaladagi pul massasining ko‘payiish natijasida pulning qadrsizlanishidir.
• Inflyasiya faqat pul muomalasiga xos bo‘lgan tushunchadir.

1. Inflyasiya tushunchasining mazmuni va inflyasiyaning turlari

• K. Marks aytadiki, tovarlar va xizmatlar baholarining oshishi natijasida muomaladagi pul massasi ko‘payadi va buning natijasida pul qadrsizlanadi.
• M.Fridmen aytadiki, muomaladagi pullarning ko‘payishi tovarlar va xizmatlar baholarining oshishiga olib keladi va natijada pul qadrsizlanadi.

1. Inflyasiya tushunchasining mazmuni va inflyasiyaning turlari

• Inflyasiyaning namoyon bo‘lish shakllari:
• 1. Milliy pul tovarlar va xizmatlarga nisbatan qadrsizlanadi.
• 2. Milliy pul xorijiy valyutalarga nisbatan qadrsizlanadi.
• 3. Milliy valyuta oltinga va zargarlik buyumlariga nisbatan qadrsizlanadi.

Inflyasiyaning turlari

• 1. Talab inflyasiyasi
• Bunda tovarlarni ishlab chiqarish ularga bo‘lgan talabni qondira olmaydi. Natijada tovarlarning narxi oshib ketadi.
• Talab inflyasiyasi pullar taklifining keskin oshib ketishi natijasida yuzaga keladi. Ayniqsa, urush davrida talab inflyasiyasi kuchayadi. Chunki, korxonalarning asosiy qismi urush olib borish uchun zarur bo‘lgan mahsulotlarni ishlab chiqarishga o‘tkaziladi.

Inflyasiyaning turlari

• 2. Chiqim inflyasiyasi
• Chiqim inflyasiyasi tovarlarni ishlab chiqarish uchun zarur bo‘lgan xarajatlarning oshib ketishi bilan bog‘liq.
• Tovarlarni ishlab chiqarish bilan bog‘liq bo‘lgan va ularning tannarxining asosiy qismini tashkil qiluvchi ikki xarajat turi mavjud. Bularning birinchisi xom-ashyo va materiallar sotiib olish xarajatlari bo‘lsa, ikkinchisi ish haqi xarajatlaridir.