Inflatsiya mazmun mohiyati va o`lchanish usullari

Pul-kredit siyosatining 2021-2023 yillar davriga mo`ljallangan asosiy yo`nalishlari

Koronavirus pandemiyasi ta`sirida boshlangan global iqtisodiy inqirozning o`ziga xosligi bir vaqtning o`zida ichki va tashqi iqtisodiy sharoitlarining yomonlashivu, shuningdek, yalpi talab va yalpi taklif shoklarining bir paytda yuzaga krlganligi bilan izohlanadi.

2020 yil ikkinchi chorakdan boshlab jahon iqtisodiyotida, shu jumladan, asosiy savdo hamkorlarimizda iqtisodiy faollikning keskin sekinlashishi, xomashyo narxlarining tushib kelishi fonida iqtisodiy pasayish tendensiyasi kuzatila boshlandi.

Yilning birinchi choragida iqtisodiyotimizda ijobiy o`sish suratlari kuzatilgan bo`lsa, mart oyining ikkinchi yarmidan boshlab koronavirus infeksiyasining tarqalishi va unga qarshi kurashish borasida jorish etilgan qattiq karantin cheklovlari ta`sirida ichki iqtisodiy faollikning pasayishi, shuningdek, asosiy savdo hamkorlarimizdagi iqtisodiy pasayish va transport-logistika sohatidagi uzilishlar sababli eksport tovarlarimizga bo`lgan tashqi talabning qisqarishi kuzatildi.

Dastlabki hisob-kitoblarga ko`ra, 2020 yilning yanvar sentyabr oylarida YaIM ning ijobiy o`sish suratlari saqlanib qoldi va o`tgan yilning mos davrida nisbatan 0.4 % ni tashkil etdi.

2-grafik.

Manba: Davlat statistika qo`mitasi ma`kumotlari.

Ushbu ko`rsatkich 2018 va 2019 yillarning yanvar-sentyabrida mos ravishda 5.7 % va 5.9 % ni tshkil etdi.

Bunda 2020 yilning yanvar sentyabr oyida, YaIMning ijobiy o`sish suratlarining saqlanib qolishida qurulish ishlari hajmining 8.6 %ga o`sganligi asosiy hissa qoshdi. Ushbu davrda sanoat mahsulotlarini ishlab shiqarish hajmida 2.7 %gacha pasayish kuzatildi (2019 yilning mos davrida 5.3 %gacha o`sgan).

Pandemiya tasirida iste`mol va investitsion talabning pasayishi, asosan, iqtisodiyotning hizmat ko`rsatish va ayrim iste`mol tovarlari ishlab chiqarish sohasiga, xususan, turizm savdo va umumiy ovqatlanish, transport sohalariga salbiy tas`ir ko`rsatdi.

O`z navbatida pandemiya oqibatlarini yumshatish, koronasirus tarqalishining oldini olish, iqtisodiy faollikni tiklash, aholi va biznes subyektlarini qo`llab-quvvatlash borasida fiscal va monetary siyosatda qo`yilgan choralar iqtisodiy vaziatni yumshatuvchi asosiy omillardan bo`ldi. Shuningdek, ushbu davrda pul- kredit siyosati choralari bank tizimi va makroiqtisodiy barbarorlikni ta``minilashga qaratiladi.

3-grafik.