Industrial iqtisodiyot

Tayanch atamalar va iboralar
: ishlab chiqarishni ijtimoiy tashkil 
etish, konsentratsiyalash, optimal yiriklikdagi korxonalar, ishlab chiqarishni 
ixtisoslashtirish, 
korxonalarning 
ixtisoslashuvi, 
buyumlar 
bo‘yicha 
ixtisoslashtirish, detalli ixtisoslashtirish, texnologik ixtisoslashtiriish, 
kooperativlashtirish, buyumli (agregatli) kooperativlashtirish, texnologik 
kooperativlashtirish, 
tarmoqlararo 
kooperativlashtirish, 
rayonlararo 
kooperativlashtirish, kombinatsiyalashtirish, kombinat, xomashyoni tayyor 
mahsulot olguncha ketma-ket bosqichlarda qayta ishlash, ishlab chiqarish 
chiqindilaridan foydalanishga asoslangan holda mahsulot tayyorlash, 
xomashyoni yoppasiga qayta ishlash, xomashyoni kompleks qayta ishlashga 
asoslangan kombinatlashtirish
Reja: 
8.1. Sanoatda ishlab chiqarishni ijtimoiy tashkil etishning shakllari va 
ularning o‘zaro bog‘liqligi
8.2. Konsentratsiyalashtirish, uning shakllari va ko‘rsatkichlari
8.3. Ixtisoslashtirish, uning shakllari va ko‘rsatkichlari
8.4. Kooperativlashtirish, uning shakllari va ko‘rsatkichlari
8.5. Kombinatlashtirish, uning shakllari va ko‘rsatkichlari 
 
8.1. Sanoatda ishlab chiqarishni ijtimoiy tashkil etishning 
shakllari va ularning o‘zaro bog‘liqligi
Mamlakat 
ishlab 
chiqarish 
kuchlarining 
rivojlanishiga 
ularni 
umumlashtirish va ijtimoiy mehnat taqsimoti jarayonlari sezilarli ta’sir 
ko‘rsatadi. Sanoatni konsentratsiyalashtirish va kombinatsiyalashtirish 
ijtimoiy mehnatni yirik korxonalarda mujassamlashtirishni ifodalasa, 
ixtisoslashtirish hamda kooperativlashtirish esa sanoat tarmoqlari tarkibida 
mehnat taqsimoti va ularning hamkorligini ifodalaydi. 
Mehnat taqsimotining rivojlanish darajasi va uni umumlashtirish 
jamiyat ishlab chiqarish kuchlari hamda munosabatlarining takomillashishida 
o‘z aksini topadi. 
Ishlab chiqarishni tashkil etishning bu shakllari mustaqillik tufayli va 
milliy iqtisodiyotni erkinlashtirish munosabati bilan o‘z mohiyati va 
mazmunini, maqsad va vazifalarini anchagina o‘zgartirdi. Ayniqsa ishlab 
chiqarishni konsentratsiyalashtirish, kichik va o‘rta korxonalarning paydo 
bo‘lishi munosabati bilan ular o‘rtasida uyg‘unlashuv yuzaga keldi. 
Sanoatda ishlab chiqarishni ijtimoiy tashkil etishning shakllariga 
quyidagilar kiradi: 
•konsentratsiyalashtirish; 
•ixtisoslashtirish; 

---

145 
•kooperativlashtirish; 
•kombinatsiyalashtirish;