Industrial iqtisodiyot

4.2.Boshqarishning asosiy tamoyillari va usullari 
Boshqaruv tamoyillari
deganda, rahbarlik qilishning fundamental 
qoidalari tushuniladi. Ular iqtisodiy qonunlar harakati va boshqarish usullari 
bilan bog‘liq bo‘lgan voqeliklarning mohiyatini aks ettiradi. 
Boshqarish mexanizmini quyidagicha ta’riflash mumkin:
qonunlar – tamoyillar – usullar – uslublar
Ushbu mexanizmning eng muhim elementi qonun hisoblanadi. Shu 
sababli u to‘g‘risida ikki og‘iz so‘z aytish kerak bo‘ladi. Qonun bu obyektiv 
borliqda turli hodisalar o‘rtasida kishi ongidan va ixtiyoridan tashqari, 
hamma mavjud bo‘lgan zaruriy bog‘lanish, munosabatdir. Masalan, ijtimoiy 
va iqtisodiy taraqqiyot qonunlari: talab va taklif qonuni, qiymat qonuni va 
boshqalar. 
Qonun – bu davlat hokimiyati tomonidan qabul qilingan, hamma uchun 
shu jumladan, sanoat ishlab chiqarishida mehnat qilayotganlar uchun ham 
majburiy bo‘lgan ijtimoiy huquqiy me’yor va munosabatlarni belgilovchi 
rasmiy hujjat. Masalan, Konstitutsiya O‘zbekiston davlatining asosiy 
qonunidir. 
Tamoyillarni boshqaruv fani nazariyasi va amaliyotning poydevori 
deyish mumkin. Ma’lumki, poydevor qancha mukammal va mustahkam 
bo‘lsa, boshqaruv apprati shunchalik qudratli bo‘ladi. 
Boshqaruv tamoyillarining shakllanishi chuqur tarixiy ildizga ega. 
Xususan, O‘zbekistonda bu tamoyillar Amir Temur hukmronligi davrida 
shakllana va rivojlana boshlagan. O‘zining ixcham, tezkor boshqarish 
devoniga ega bo‘lgan Markaziy Osiyodagi O‘zbekistondek buyuk davlat: 
ilmiy, yakkaxonlik, iyerarxiya (bo‘ysinish tartibi), bilimdonlik, javobgarlik, 
demokratiya kabi tamoyillar asosida boshqarilgan. 
Mustaqillik davrida O‘zbekistonning siyosiy-ijtimoiy va iqtisodiy 
istiqbolga erishishining asosiy tamoyillari O‘zbekiston Respublikasi Oliy 
Majlisining birinchi sessiyasida qayd etilgan (6-jadval): 
6-jadval