Indoneziya

Indoneziya

Uralov Xumoyun

Reja:

• Indoneziya tarixi
• Indoneziyada din
• Indoneziya taʼlimi
• Umumiy malumot

Indoneziya tarixi

• Indoneziya tarixi geografik joylashuvi, uning tabiiy boyliklari, bir qator odamlarning koʻchishi va aloqalari, bosqinchilik urushlari, eramizning 7-asrida Sumatra orolidan islomning tarqalishi va islom qirolliklarining barpo etilishi bilan shakllangan. Savdo boʻyicha kosalar, bankalar, koʻzalar va boshqalar, iqtisodiyot va siyosat.[1] Indoneziya Janubi-Sharqiy Osiyodagi ekvator boʻylab choʻzilgan 17-18 000 oroldan (8844 tasi nomli va 922 tasi doimiy istiqomat qiladi) arxipelag davlatidir. Mamlakatning dengiz yoʻlidagi strategik mavqei orollararo va xalqaro savdoni rivojlantirdi; Oʻshandan beri savdo Indoneziya tarixini tubdan shakllantirdi

• Homo erektusning toshga aylangan qoldiqlari va xalq orasida „Yava odami“ nomi bilan tanilgan asboblari Indoneziya arxipelagida kamida 1,5 million yil avval yashaganligini koʻrsatadi. Zamonaviy aholining koʻp qismini tashkil etuvchi avstroneziya xalqi dastlab Tayvandan boʻlgan va Indoneziyaga 2000-yillarda kelgan. Miloddan avvalgi . Milodiy 7-asrdan boshlab kuchli Srivijaya dengiz shohligi rivojlanib, hindu va buddist taʼsirini oʻz ichiga oladi. Qishloq xoʻjaligi buddist Sailendra va hindu Mataram sulolalari keyinchalik ichki Javada gullab-yashnadi va tanazzulga yuz tutdi. Musulmon boʻlmagan soʻnggi muhim qirollik Hind Majapahit qirolligi 13-asr oxiridan boshlab gullab-yashnagan va uning taʼsiri Indoneziyaning koʻp qismini qamrab olgan

Musulmon boʻlmagan soʻnggi muhim qirollik Hind Majapahit qirolligi 13-asr oxiridan boshlab gullab-yashnagan va uning taʼsiri Indoneziyaning koʻp qismini qamrab olgan. Indoneziyadagi islomlashgan aholining eng dastlabki dalillari Shimoliy Sumatrada 13-asrga toʻgʻri keladi; Indoneziyaning boshqa hududlari asta-sekin islomni qabul qildilar, bu 12-asr oxiridan 16-asrgacha Java va Sumatrada hukmron dinga aylandi.[1] Koʻpincha Islom mavjud madaniy va diniy taʼsirlarni qoplagan va aralashtirgan.

Indoneziyada din

• Janubi-Sharqiy Osiyoning eng ko‘p musulmon aholi yashovchi mamlakatlaridan bo‘lgan Indoneziya rasman respublika maqomidagi dunyoviy davlat sanaladi. Mamlakat aholisining 86.7% musulmonlar (shundan 99% sunniylar 1% shialar), 7.6% protestantlar, 3.12% katoliklar, 1.74% hinduiylar, 0.77% buddaviylar, 0.03 foizini konfutsiylik ta’limotiga amal qiluvchilar va qolgan qismini boshqa e’tiqod vakillari tashkil qiladi.

• Hukumat qonunchiligida barcha din vakillarining e’tiqod erkinligi kafolatlanishi aytilsa-da mamlakatda asosan islom dini va beshta konfessiya rasman tan olinadi: protestantlik, rim katolik cherkovi, hinduiylik, buddaviylik va konfutsiylik.

Islom dini

• Islom Indoneziya hududiga XII asr boshlarida Gʻarbiy Hindistondan kelgan savdogarlar tufayli yoyila borgan. Bu yerga ancha oldin, VIII asrlarda musulmon arab savdogarlari kelgani haqida ham maʼlumotlar bor. XIII–XIV asrlarda Islom keng tarqaldi, turmushning barcha sohalariga chuqur kirib bordi.

Indoneziyaning oʻziga xos taʼlimi

• Indoneziya ta’lim tizimi Indoneziya Milliy ta’lim vazirligi (Kementerian Pendidikan Nasional Republik Indonesia yoki rasmiy qisqartmada Kemdiknas) tomonidan boshqariladi. Ilgari Indoneziyadagi ta’lim Indoneziya Ta’lim va Madaniyat vazirligi (Departemen Pendidikan dan Kebudayaan Republik Indonesia yoki Depdikbud) zimmasida edi. Majburiy ta’lim muddati – 9 yil: boshlang’ich maktabda olti yil va o’rta maktabda uch yil.

Indoneziya poytaxti – Jakarta

• Jakarta — mamlakatning yirik iqtisodiy markazi. Oziq-ovqat (choy, kofeni qayta ishlash, sholi oklash, un tortish, yogʻ, baliq konservalash va b.), kauchukka ishlov berish, rezina va koʻn poyabzal, toʻqimachilik, metallsozlik va mashinasozlik korxonalari, mexanika ustaxonalari, kema verfi, avtomobil yiguv zavodi va boshqa bor. Hunarmandchilik kadimdan rivojlangan.

Ummumiy ma'lumot

• Indoneziya dunyodagi eng katta orol davlatdir. Indoneziyadagi 17 800 ta oroldan faqat yarmining nomi bor va undan ham kamroq quruqlik hududlarida istiqomat qiladi.

• Bu mamlakat palma yog’i, qurbaqa oyoqlari va sayyoradagi eng qimmat kofe eksporti bo’yicha dunyoda etakchi hisoblanadi. Kopi Luwak qilish uchun, qahva loviya kichik hayvonlarning qizilo’ngach orqali o’tishi kerak – musangs.