Ilmiy tadqiqot markazi

bank” ATB
“Agrobank” 
ATB
“Turonbank” 
ATB
Bozor 
kapitalizatsiyasi
2,095 trln
 
866,762 
mlrd
 
1,687 trln
 
4,323 trln
 
685,765 mlrd
 
Aksiya narxi 
(so’m)
98
 
77
 
28
 
590
 
790
 
EPS
20,87
 
9,63
 
5,60
 
55,16
 
114,40
 
P/E
4,70
 
7,99
 
5,00
 
10,70
 
6,91
 
P/S
0,65
 
0,53
 
0,81
 
0,56
 
2,29
 
P/B
1,09
 
0,52
 
1,42
 
0,46
 
0,36
 
D/E
63,06
 
5,06
 
4,05
 
1,33
 
2,12
 
ROE
418,36%
 
7,96%
 
60,80%
 
4,72%
 
6,78%
 
ROA
3,63%
 
0.85%
 
5,26%
 
1,01%
 
0,92%
 
CAPM 
4,42% 
4,85% 
5,05% 
3,93% 
4,45% 

---

123 
2-jadval 
O’zbekistondagi aksiyadorlik kompaniyalarining fond bozoridagi
 
 
ko’rsatgichlari tahlili
82
 
“O’zbekko’mir” 
AJ 
“O'zRTXB” 
AJ 
“Qo’qon 
mexanika 
zavodi” AJ
 
“Qizilqumsement” 
AJ 
“Kvarts” 
AJ 
Bozor 
kapitalizatsiyasi
3,686 trln
 
1,664 trln
 
18,227 trln
 
1,49 trln
 
294,2 
mlrd
 
Aksiya narxi 
(so’m)
20 000
 
22 199
 
815
 
3 330
 
3 050
 
EPS
108,69
 
768,43
 
8,50
 
510,25
 
323,27
 
P/E
184,01
 
28,89
 
95,88
 
6,53
 
9,44
 
P/S
3,79
 
5,64
 
0,89
 
0,78
 
0,69
 
P/B
4,54
 
7,78
 
0,56
 
0,66
 
0,87
 
D/E
1,54
 
43,01
 
2,86
 
0,16
 
0,45
 
ROE
11,07%
 
296,58%
 
2,36%
 
32,50%
 
33,08%
 
ROA
0,86%
 
3,63%
 
0,53%
 
8,62%
 
5,55%
 
CAPM 
4,44% 
4,57% 
4,47% 
4,47% 
4,77% 
Fond bozoridagi savdo hajmini o’zgarishini bilish uchun indeksni o’zgarish trendini 
ko’rishimiz zarur. Ushbu diagrammada
01.01.2019 - 
10.03.2023 vaqt oralig’idagi indeksini 
o’zgarish trendi berilgan. 2022
-yil mart oyidan boshlab 2022-yil dekabr oyiga qadar indeksni 
pasayib borib, faqatgina so’ngi oylarda jonlanish kuzatilayotganligini ko’rishimiz mumkin.
 UCI indeksining 01.01.2019 - 
10.03.2023 davr oralig’idagi o’zgarish trendi
83
 
82
Ushbu jadval 10.03.2023 sanadagi ma’lumotlar asosida tadqiqot davomida muallif tomonidan shakllantirildi
83
Ushbu diagramma 
www.uzse.uz
 sayti ma’lumotlari asosida tayyorlandi 

---

124 
UCI indeksining 01.01.2019 - 
0.03.2023 davr oralig’idagi kunlik tebranishi
84
 
 
Ushbu diagrammada UCI indeksining 01.01.2019 - 
0.03.2023 davr oralig’idagi kunlik 
tebranishi berilgan. 2022-yil dunyodagi siyosiy berarorlik tufayli jahon fond bozorlaridagi 
narxlarni juda kuchli tebrangan edi. Bu O’zbekiston fond bozorlarini ham chetlab o’tmadi. 
Diagrammani tahlil qiladigan bo’lsak, 2022
-yil fevral-mart oylaridan boshlab fond bozorlaridagi 
kunlik narxlarni o’rtacha tebranish diapazoni juda yuqori bo’lib qolmoqda. Bunday vaziyatda 
fond bozoridagi qimmatli qog’ozlarni risklilik darajasi odatdagiga qaraganda yuqori bo’ladi. Bu 
esa fond bozorida faoliyat yuritayotgan investorlar uchun 
daromadli qimmatli qog’ozlarga 
sarmoya kiritishni qiyinlashtirmoqda. 
 
Foydalanilgan adabiyotlar ro’yxati
: 
1.
 
Sharp W. F. «Capital Asset Prices: A Theory of Market Equilibrium under Conditions of Risk» 
–
 Journal of Finance September, 1964. 
2.
 
M.Y.Khan, P.K.Jain. “Financial Management”, ed 8 th, Textbook, , India
-2022
3.
 
S. Elmirzayev, “Korporativ moliya”, darslik, T
-2019 
4.
 
www.openinfo.uz
 
–
 Iqtisodiyot va Moliya Vazirligi korporativ axborat yagona portali sayti
 
5.
 
www.uzse.uz
 
–
 
“Toshkent” Respublika Fond Birjasi sayti
 
 
 
84
Ushbu diagramma 
www.uzse.uz
 sayti ma’lumotlari asosida tayyorlandi 

---

125 
II 
SHO‘BA. 
 
MOLIYA-BANK TIZIMINI TAKOMILLASHTIRISH ORQALI MILLIY 
IQTISODIYOTNI BARQAROR RIVOJLANTIRISH IMKONIYATLARI 
BANK KREDITLARI GAROV TA’MINOTINI BAHOLAS
H MASALALARI 
 
Abdikarimova Dinara Rustamxanovna 
–
 
Toshkent kimyo xalqaro universiteti, PhD, dotsent 
 
Xalqaro 
amaliyotda bank kreditlari bo‘yicha aylanmadagi tovarlarni garovga qo‘yish keng 
qo‘llaniladi. Bunday holatda kompaniyaga tovarlarni sotish bo‘yicha chegara (sanksiya) joriy 
etilmagan bo‘lishi hamda korxona mustaqil ravishda tovar, xom
-ashyo, materiallar va boshqa 
aktivlarini sotish hamda sotib olish huquqiga ega bo‘lishi zarur. Bank krediti bo‘yicha kompaniya 
tovarlarni garovga qo‘yishning o‘ziga xos jihatlari mavjud. Xususan, kompaniya tomonidan 
sotilgan tovar yoki aktiv uchun to‘lov haqi kelib tushmagan bo‘lsa, garov ro‘yxatidan chiqariladi, 
sotib olganlari esa, ushbu tovarlarga kompaniyaning egalik huquqi berilgan paytdan boshlab 
bank garovi sifatida qaraladi. Bu jarayonda shunday shart saqlanishi zarurki, kompaniya 
ixtiyoridagi tovar kredit shartnomasida 
nazarda tutilgan garov summasidan kam bo‘lmasligi 
kerak. Shuningdek, likvidliligi nazarda tutilgan darajadan o‘zgarmasligi, ya’ni pasaymasligi kerak.