Ilmiy rahbar katta o’qituvchi Jalolov O. I

Oddiy hodisalar

Latexda formulani chiroyli ko’rinishda yozish uchun quyidagi oddiy hodisalarni bilish muhim.

-Formula yozishda agar bo’lish belgisi qatnashsa iloji boricha kasr ko’rinishda(kasr ko’rinishda yozish uchun maxsus \frac buyrug’idan foydalanish mumkin) yozishga harakat qiling.

-Agar matn quyi indeksida yozishga to’g’ri kelib qolsa ,yuqori indeks bilan teng parametrda yozishga harakat qiling.

-Agar yuqori yoki quyi indekslar mavjud bo’lsa ularni joylashtirishda { va } belgilaridan foydalaning.

Formulada yuqori quyi indekslarni joylashtirishda Latexning maxsus buyrug’i

\atop dan foydalanish mumkin.

Ilgari $\Gamma^k_{ij}$ \\ ko'rinishda yozilgan bo'lsa\\ hozir $\left\{ij\atop k\right\}$\\

ko'rinishda yoziladi.

Biz bu yerda figurali qavslarni ichidagi formula o’lchamini bilan matn o’lchamiga moslashtirish uchun yana \left va \right dan foydalandik.

Ko’pincha yuqori va quyi indeks yozishda, yuqoridagi misol kabi \left( , \atop va \right) buyruqlaridan foydalaniladi.Bunday vaziyatlarda uncha ko’p foydalanilmasada yana bir buyruq bilan tanishib o’tishni lozim topdik.Bu \choose buyrug’i.Quyidagi misolda shu buyruq ko’rsatilgan:

$$

{n\choose k}=\frac{n!}{k!(n-k)!}

$$
Bu yerda foydalanganimiz \choose buyrug’i ko’rib turganimizdek “ochiluvchi” va “yopiluvchi” qavslar bilan nomutanosiblik kelltirib chiqaradi.Ya’ni bu buyruq avval “ochiluvchi” va “yopiluvchi” qavslarni aniqlab so’ngra yuqori va quyi indekslarni uni ichiga yozadi, \atop da esa avval yuqori va quyi indekslar aniqlanib, so’ngra shularga mos qavslar qo’yib chiqiladi. Albatta barcha vaziyatlarda ham formula yozishda qavslar kerak bo’lmaydi. Bunday vaziyatlarda \choose buyrug’i qulayroq.Shuning uchun ham har ikkala buyruqning o’z o’rni bor.

Endi yana bir ajoyib hodisalardan biri bo’lgan formula yozilgan qator ustiga biror belgi va yoki shunga o’xshash yozuvlar yozish.Bunday ko’rinishlar Latexning \stackrel buyrug’i yordamida hosil qilinadi.Bu buyruq ikkita qismdan

iborat:birinchisi qatorni yozish,ikkinchisi qator ustini yozish.Quyidagi misol yordamida bu buyruq haqida tasavvur hosil qilishingiz mumkin:

$A\stackrel{f}{\longrightarrow}B$

Qator ostida gorizontal figurali qavs yozish uchun \underbrace buyrug’idan foydalaniladi.Albatta bu buyruqdan keyin qatorni yana davom ettirish mumkin.

$$

\underbrace{1+3+5+7+

\cdots+2n-1}_{\mbox{$n$ ta}}=n^2

$$

Qator ustiga gorizontal figurali qavs yozish uchun \overbrace buyrug’idan foydalaniladi.Bir qatorning ham yuqori qismiga,ham ostki qismiga gorizontal figurali qavs yozish mumkin.

$$

\overbrace{\underbrace{ a+b+\cdots+z

}_{26}+1+

\cdots+10}^{36}

$$