Ilmiy maqola va tadqiqotlar

Iki  tulki
Bor edi bir o ‘rmonda  iki tulki,
Ulaming tirikligi edi turli.
Biri har kun  to ‘qayliqqa  tomon  ketib,
Ovqatini  o ‘tkazardi  emgaklanib.
Ikinchisi  ovlar edi  bog‘chalami,
Yerdi  undan  oirlab  k o ‘b yemishlami.
Bir kun  bular yo ‘l ustida  ko ‘rushdilar, 
Bir-biridan  hol-ahvol so ‘rushdilar.
Har ikisi o ‘z  turmushin  so ‘zlab  o ‘tdi,
Bu  orada  bir ko ‘b so ‘zlar bo ‘lub ketdi.
S o ‘z ichida  ori tulki o ‘z turmushin,
Ko ‘b  maqtadi  unda yegan  bor yemishin.
Goyo  uning aytishicha  bo yemishi,
Hech  mehnatsiz,  butun  uning qo ‘lida  edi.
Bu so ‘zlarga  u  tulkining aqli shoshdi,
To ‘xtamadi ul-da  shundan  og‘iz ochdi.
0 ‘z  ishining mashaqqatsiz  bo‘lmag‘anin,
Mehnat bilan  sira  qomi toymag‘anin 
Aytdi,  qoymay,  barchasini kuyub-yonib,
Ori tulki tinglab  turdi quloq solib,
82

---

So‘zlar bitgach  iki yoqdan,  ori  tulki 
Dedi,  qarab  o ‘rtog‘iga:  «Kel,  buni ye,
Bundan  so ‘ngra  mening ila  birga  bo Igil,
Qoming to 
yib, 
mendek sen  ham  o “
ynab  kulgil 
Deb,  ul tulki o ‘zi bilan  olib  ketdi,
Uzoq bormay,  bular bitta  boqqa yetti.
Har ikovi  bog‘ ichiga  kirishdilar,
Bog‘da  bo‘lg‘an yemishlardan yeyishdilar.
Shul choq  bog‘bon  bulardan  tez xabar topdi,
Hoy-hoy bilan  bular tomon  qarab  chopdi.
0 ‘g ‘ri  tulki  tez-tezgina  ko‘rgan yo ‘ldan,
Yashirinib,  bildirmasdan  chiqib  qochdi.
Haligi  tulki yo ‘l bilmayin  tutulib  qoldi,
Qo ‘rqushidan  titrab-qaqshab,  voy-voyladi,
Buning tovushin  eshitgach  ul ori  tulki 
Qatti tovush  bilan  chaqirib  buni dedi:
— Endi qachon  ko‘rushamiz,  ham  qayerda?!
Ikinchisi javob  berdi yilabina:
— Erta  bilan  ko ‘rushamiz teri bozorda. 
(Elbek)