Илмий-тадқИҚот усуллари

социологик: - сўровлар утказиш

Download 496,6 Kb.

bet	2/5
Sana	25.02.2022
Hajmi	496,6 Kb.
	#265085

1 2 3 4 5

Bog'liq
ITM

Назарий тадқиқот усуллари

социологик:
- сўровлар утказиш;
- суҳбат;
- эксперт суровлари;
- рейтинг;

Ижтимоий-психологик;
- социометрик;
- тестлаш;
- рейтинг;

математик;
- рутбалаш;
- шкалалаш;
- индекслаш;
- корреляция;

- анализ, синтез, таққослаш;
- идеаллаш;
- формаллаштириш
- туркумлаш;
- индукция ва дедукция;
- моделлаштириш;
- абстракция ва конкретизация;
- карама карши куйиш;
- гипотезияларни куриш;
- хаелий тажрибаларни куриш;
- башорат қилиш;
- тахмин килиш;

- кузатувлар (дала ва лаборатория);
-формаллашган (қатъий дастур бўйича) ва формаллашмаган;
- уланган,
- тўғри ва билвосита;
- қаттиқ ва танланган;
- ўз-ўзини кузатиш;
- ўлчов;
- суҳбатлар;
- суҳбат;
- сўроқ қилиш;
- тажриба;
(глобал, маҳаллий ва микро тажриба, табиий ва лаборатория)
- илмий экспедиция;
- синов;

Назарий тадқиқот усуллари

Назарий тадқиқотнинг асосий усуллари: таҳлил, синтез, таққослаш, идеаллаштириш, формаллаштириш, фараз, туркумлаш, мавҳумлаштириш ва конкретлаштириш, индукция ва дедукция, моделлаштириш, башоратлаш, тахмин қилиштахмин қилиш.

Анализ

ўрганилаётганларни қисмларга ажратиш ва бу қисмларни бутуннинг элемент сифатида алоҳида ўрганишдан иборат.

Синтез

тадқиқотда етакчи рол ўйнайди, чунки қисмларни бир бутунга улашга, алоҳида қисмлардан янги, яхлит, таркибий қисмлар билан ўзаро алоқада бўлган нарсаларни яратишга имкон беради

Назарий тадқиқот усуллари

Анализ (таҳлил) ва синтез ўзаро боғлиқ, улар қарама-қаршиликларнинг бирлигини англатади.
Анализ (таҳлил) ва синтез бу:
- тўғридан-тўғри ёки эмпирик - объектнинг алоҳида қисмларини ажратиб кўрсатиш, унинг хусусиятларини, энг оддий ўлчовларини ва бошқаларни аниқлаш учун ишлатилади;
- қайтариладиган ёки "элементар- назарий" ҳар хил ҳодисаларнинг сабаб-оқибат алоқалари ёки ҳар қандай қонунийлик ҳаракатининг баъзи назарий мулоҳазаларига асосланган. Шу билан бирга, аҳамиятли бўлиб кўринадиган ҳодисалар ажратилиб, бирлаштирилади, иккинчисига эса эътибор берилмайди;
- таркибий ва генетик объектнинг бошқа барча жиҳатларига ҳал қилувчи таъсир кўрсатадиган бундай элементларнинг мураккаб ҳодисасида изоляцияни талаб қилади.

Download 496,6 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham: