Илмий тадқиқот асослари: 1000 саволга 1000 жавоб тошкент–2019

656 - САВОЛ: 
ЭКСПЕРТ ТИЗИМЛАРДАН ФОЙДАЛА-
НИШНИНГ АФЗАЛЛИКЛАРИ ҲАҚИДА 
ҚАНДАЙ ФИКРДАСИЗ? 
ЖАВОБ: Тадқиқотлар олиб боришда, жараён ва ҳодисаларни 
ўрганиш ва бошқаришда эксперт тизимлардан фойдаланишнинг 
бир қатор афзалликлари бор. Улар қуйидагилар: 

эксперт тизимларнинг интеллектуаллиги (сунъий тафак-
курга асосланганлиги) ва улар билан ишлаш кўникма ва 
малакаларини ҳосил қилишни муваффақиятли амалга оширади; 

эксперт тизимлар ҳар қандай истеъмолчига керакли на-
тижага етиб келиш босқичларида яққол намоён бўлиб бораверади; 

билимлар базасини бир гуруҳ мутахассислар билимлари 
мажмуаси сифатида ифода этади ва натижада катта ҳажмдаги 
интеллектуал мулкни шакллантира олади; 

эксперт тизимлар билимлар базасини янги билимлар билан 
тўлдиришга қодир, яъни у очиқ тизим; 

эксперт тизимлар ўз - ўзини ўқитишга ҳам қодир бўлади, 
яъни ўргатувчи эксперт тизимлардир; 

эксперт тизимлар ўзига келаётган ахборотларни синфлайди 
(тизимларга ажрата олади), хулосалайди, идентификациялайди, 
ташхис қўяди, башоратлайди ва шарҳлаб бора олади; 

эксперт тизимларда тўпланган билим ва уларнинг асоси 
йўқолмайди, балки улар йиғилади, керакли объектларга узатилади; 

эксперт 
тизимлардан 
фойдаланиш 
юқори 
малакали 
мутахассислардан фойдаланишга қараганда вақт нуқтаи назаридан 
ҳам, иқтисодий жиҳатдан ҳам тежамлидир. 
КЎРСАТМА: Тадқиқотчи илмий тадқиқот иши билан шуғул-
ланаётган пайтда ўша соҳага тегишли фаннинг асосий мақсадини 
аниқ билиб олиши керак ва ижодий фаолият натижасини ҳам ўша 
фанни ривожланишига ҳисса қўшишини эътиборга олиш керак. 

---

428 
657 - САВОЛ: 
ЭРГАНОМИК ТИЗИМНИНГ ҚАНДАЙ ВА-
ЗИФАСИ БОР? 
ЖАВОБ: Эрганомик тизимнинг вазифаси “Одам – машина” 
тизими ёрдамида ҳодиса ва жараёнларни бошқаришга ёрдам 
беришдан иборат. 
КЎРСАТМА: Педагогик тадқиқотларда ахборот коммуникат-
цион технологиялардан фойдаланиш ҳам ишнинг замонавийлигига 
мустаҳкам универсал дидактик асос бўла олади.