―ILM-FAN VA TA‘LIMDA INNOVATSION YONDASHUVLAR, MUAMMOLAR, TAKLIF VA YECHIMLAR‖ MAVZUSIDAGI 4-SONLI RESPUBLIKA ILMIY-ONLAYN KONFERENSIYASI 30 - SENTABR 2020 - YIL ―UzACADEMIA‖ scientific-methodical journal 83
www.academiascience.uz
sayin ortib borishi tufayli ta'lim jarayonida o'quvchi shaxsining asosiy o'ringa chiqishi, yangi «o'quvchi—darslik—o'qituvchi» sistemasi bilan ishlash lozim. Hozirgi ta'lim tizimida o'qituvchining asosiy vazifasi o'quvchilarning mustaqil bilim olish faoliyatini tashkil etish, ularni mustaqil bilim olishga va olgan bilimlarini amaliyotga tatbiq etishga o'rgatishdan iborat. Buning uchun o'qituvchi faqat tayyor bilimlarni o'zlashtirishga yordam beradigan metodlardan foydalanish bilan cheklanmasligi, balki yangi bilimlarni o'zi mustaqil o'zlashtirishga, ular dunyoqarashini shakllantirishga imkon beradigan metodlarni tanlab olishi lozim. Mustaqil bilim olishning eng qulay yo'li test topshiriqlari yordamida uyda darslik va o'quv qo'llanmalarni mustaqil o'qib, tayanch konspekt tuzishdan iborat.
Bu texnologiyaning asosini darslikdagi mavzular bo'yicha oldindan ishlab
chiqilgan va o'quvchilaiiga uyga vazifa sifatida tarqatib beriladigan topshiriqlar
tashkil etadi. Bunday topshiriqlardan o'quvchilar bilimini baholashda ham
foydalanish mumkin. Topshiriqlarning bir nechta shakli mavjud:
A–ko'p tanlov javobli topshiriqlar. Bunday topshiriqlar teng nisbatdagi to'g'ri va
noto'g'ri javoblardan iborat bo'ladi.
1. Bir pallali o`simliklarning belgilari qanday?
A) Murakkab gulqo`rg`ondan tuzilganligi. B) oddiy gulqo`rg`on.
D) urug`i bitta palladan iboratligi F) popuk ildiz G) o`q ildiz H) bandli barg I)
pohol poya. To'g'ri javoblar: B, D, F, I
B–o'zaro mos kelmaydigan tushurichalarni aniqlaydigan juft topshiriqlar.
Bunday topshiriqlarda berilgan javoblarning bir qismi birinchi topshiriqqa, qolgan
qismi ikkinchisiga mos keladi.
2.Qaysi hayvonlar suvsarsimonlar oilasiga kiradi?
A) bo`rsiq. B) tyin. D) latcha. E) olaqo`zan. F) nutriya. G) norka. H) jayra. J)
ondatra. To'g'ri javoblar: A, D, E, G.
3.Qaysi qushlar tovuqsimonlar turkumiga kiradi? (ikkinchi topshiriqqa
qarang). To'g'ri javoblar: B, J, F, H.
D– Ketma-ketlikni aniqlash topshiriqlari. Ular biologik jarayonlar, xronologik
voqelik, organlarning joylashuvi tartibini aniqlashga mo'ljallangan bo'lib, faqat to'g'ri
javobni shakllantirish uchun zarur bo'lgan tushunchalardan iborat.
4. Kabarganing kichik qon aylanish doirasi bo'ylab qon aylanadigan organlarini
tartib bilan ko'rsating.
A) O'pka arteriyasi. B) O'pka venasi. D) O'ng yurak qorinchasi. E) O'pka
kapillyarlari. F) O'ng yurak bo'lmasi. To'g'ri javoblar: 1-D, 2-A, 3-Е, 4-B, 5-F.
E-Rasmli ―PISA‖ topshiriqlari.
Quyidagi rasmdan tillakoidlar qaysi raqam ostida yozilgan?