―ilm-fan va ta‘limda innovatsion yondashuvlar, muammolar, taklif va yechimlar‖ mavzusidagi

 ―ILM-FAN VA TA‘LIMDA INNOVATSION YONDASHUVLAR, MUAMMOLAR, TAKLIF VA YECHIMLAR‖ MAVZUSIDAGI
4-SONLI RESPUBLIKA ILMIY-ONLAYN KONFERENSIYASI
 
 
30 - SENTABR 2020 - YIL 
―UzACADEMIA‖ scientific-methodical journal
 
 
 
 
 
 
66 
www.academiascience.uz
асосида олинган дори воситалари ва биоматериаллар тўқималар билан 
биологик мувофиқлиги, фойдаланиш жараѐнида қўшимча салбий таъсирга эга 
эмаслиги каби ижобий хусусиятлари ҳисобига амалий тиббиѐтда қўлланиш 
соҳаси кенгаяди. Тиббиѐтда коллаген турли шаклда дори воситаларидан 
фойдаланилмоқда. Масалан, эритма, суспензия шакли – плазма ўрнини 
босувчи, суртмалар тайѐрлашда, пролангацияланган восита ва инъекцион 
эритмалар; гел шакли – жароҳат битказиш, бўшлиқларни тўлдириш ва юмшоқ 
линзалар; кукун шакли – гемостатик восита, таблетка, суртма асоси ва 
жароҳатни даволашда; тола, ип шакли – жарроҳликда тўқималарни тикишда, 
жароҳатни қоплашда; плѐнка шакли – жароҳатни қоплашда, диализ мембрана 
олишда; губка шакли – жароҳатни қоплашда, жарроҳлик тампони ва гемостатик 
мақсадларда [4]. 
Республикамизда маҳаллий тери хом ашѐсидан тиббиѐтда қўллаш 
мақсадида муаллифлар томонидан қорамол терисидан ишқорий-тузли гидролиз 
усулида табиий тузилишини сақлаган коллаген ажратиб олиш ва унинг асосида 
янги тиббий воситалар бўйича қатор тадқиқотлар олиб борилган ва коллаген 
субстанциясини олиш технологиясини ишлаб чиқилган ва ушбу субстанция 
асосида капилляр ва паренхиматоз қон кетишида маҳаллий қон тўхтатувчи 
восита ҳамда паренхиматоз орган нуқсонларини тўлдирувчи «Гемогубка» 
гемостатик қопламаси олинган [5,6].
Ҳозирги кунда, коллаген асосида тиббиѐт ва фармацевтика соҳалари учун 
янги турдаги ва шаклдаги дори воситаларини олиш технологияларини ишлаб 
чиқиш, ва технологик жараѐнларда кимѐвий реагент ва энергия ресурслари 
сарфини камайтириш, дори воситасининг терапевтик самарадорлик 
кўрсаткичларини янада яхшилаш бўйича тадқиқот ишлари давом эттирилмоқда.