Ilm-fan va ta’limda innovatsion yondashuvlar, muammolar, taklif va

“UzACADEMIA” scientific-methodical journal
 
 
 
 
67 
www.academiascience.uz
BOSHLANG„ICH SINF ONA TILI VA O„QISH DARSLARIDA 
KREATIV FIKRLASHNI SHAKLLANTIRISHNING AYRIM USULLARI 
 
Elmuratova Yulduz Asatullayevna
Sirdaryo viloyati Xovos tumani 9- IDUM ning 
 boshlanģich ta'lim òqituvchisi 
Boshlang‗ich ta‘lim – ta‘limning poydevori hisoblanadi. O‗quvchini mustaqil 
fikrlashga o‗rgatishni ana shu davrdan boshlash joiz. Zero, o‗z fikrini mustaqil bayon 
eta oladigan, o‗zgalar qayg‗usiga sherik bo‗ladigan, ma‘naviy barkamol shaxs 
tarbiyasi bosh maqsadimizdir.Interfaol mashqlar yordamida o‗quvchi kundalik 
hayotda ko‗rgan, lekin e‘tiborsiz o‗tkazgan ayrim o‗rinlarga diqqat tortiladi va shu 
asosda fikr bildirishga, e‘tiborli bo‗lishga ahamiyat beriladi, o‗quvchida kreativ 
fiklashning dastlabki elementlari shakllantiriladi.
Boshlang‗ich sinflarda o‗qish darsining turli bosqichlarida o‗rganilayotgan 
mavzuga mos holda, milliy va jahon multfilmlaridan, audio hikoyalardan foydalanish 
yuqorida ko‗zlangan maqsadlarni ro‗yobga chiqarishga yaqindan yordam beradi. 2-
sinf o‗qish fanidan Nima eksang, shuni o‗rasan‖ mavzusini tushuntirishda audio 
hikoyadan foydalangan holda mavzu ochib beriladi. Hikoya asosida savoljavob qilish 
mavzuni yanada aniqroq tushunishga yordam beradi. O‗quvchi o‗rganganlari 
orasidan aynan mashq talablarini bajarish jarayonida oldin e‘tibor bermagan jihatlarni 
o‗rganadi. Masalan, mashq quyidagi tarzda bajarilishi mumkin: Yaxshi: O‗jar 
bargning do‗stlari ko‗p ekanligi . Qiziq: Barglar o‗z taqdiridan rozi.Ular ona zaminga 
singib ketadi. Xalaqit berdi: O‗jar bargning do‗stlaridan ayrilib qolgani. O‗zim bilan 
olib ketaman: Do‗stlardan ayrilmaslik kerak, do‗stlar bilan birga bo‗lish lozim. 
Mening kayfiyatim: Xafaman, O‗jar bargning nom-nishonsiz yo‗qolib ketgani meni 
xafa qildi. Mashqni bajarish jarayonida har bir o‗quvchining fikrini tinglash juda 
muhim. Fikrlar rang-barangligini esa rag‗batlantirish zarur. Natijada o‗quvchida 
mavzu yuzasidan aniq taassurotni bayon qila olish, yaxshini yomondan ajrata olish, 
voqelikni taqqoslash va qiyoslash, qolaversa, kreativ fikrlash elementlari 
shakllantiriladi. Ovozsiz, faqat harakatli, ya‘ni animatsion multfilmlardan matn 
yaratish jarayonida foydalanish ham kreativlikni shakllantirish omillaridan biridir. 
Bunday animatsion filmlarni turli ijtimoiy tarmoqlar va ―YouTube‖ video portalidan 
olish mumkin. Matn yaratish jarayonida o‗quvchilarning qahramonlar xatti-
harakatlarini qay darajada to‗g‗ri tushunayotganligi va bayon eta olishi, 
ko‗rganlaridan to‗g‗ri xulosa chiqara olishi, o‗z fikrini voqealar bilan asoslab bera 
olishi muhim. Bu multfilmni o‗quvchi bir necha bor ko‗rganligi aniq, lekin uning 
g‗oyasi, mualliflarning maqsadi haqida, umuman, undan saboq olish haqida o‗ylab 

---

“ILM-FAN VA TA’LIMDA INNOVATSION YONDASHUVLAR, MUAMMOLAR, TAKLIF VA 
YECHIMLAR” MAVZUSIDAGI 2
4
-SONLI RESPUBLIKA ILMIY-ONLAYN KONFERENSIYASI