Ilm-fan va ta’limda innovatsion yondashuvlar, muammolar, taklif va

“UzACADEMIA” scientific-methodical journal
 
 
 
 
57 
www.academiascience.uz
UMUMTA‟LIM MAKTABLARIDA “INFORMATIKA VA AXBOROT 
TEXNOLOGIYALARI” FANINI O‟QITISHDA ARALASH TA‟LIM 
USULIDAN FOYDALANISH
 
Baxtiyorova Robiyabegim Otabek qizi 
Navoiy davlat pedagogika instituti talabasi
[e-mail]
  
Annotatsiya: 
Ushbu maqolada aralash ta‘lim
 
metodlardan foydalanishga oid 
taklif va tasniflar keltirilgan. Shuningdek informatika va axborot texnologiyalari 
fanini o‘qitishda
 
aralash ta‘limning afzalliklari yoritilgan. 
Kalit so‘zlar: 
Blended learning, aralash ta‘lim, masofali o‘qitish, an‘anaviy 
ta‘lim.
 
Mamlakatimizning so‘nggi yillarda ta‘lim tizimini rivojlantirish uchun ko‘plab 
islohotlar olib borilib, jahon ta‘lim turlari darajasida bilim berish usullariga alohida 
ahamiyat berilmoqda.
 
Tа‘lim jаrаyоnining 
aralash ta‟lim
asosida tashkil etilishi 
o‘quv jarayoni samaradorligini oshirilishiga olib kelishi shubhasiz.
Aralash ta‟lim 
an‟anaviy va 
masofaviy 
ta‟lim tizimida o‟qitishni takomillashtirish, 
rivojlantirish va 
o‘zaro ta‘limda qo‘llash masalasini yuzaga keltiradi [2]. 
Aralash ta‘lim tarixiga nazar tashlaydigan bo‘lsak, bu ta‘lim raqamli 
texnologiyalar paydo bo‘lishiga qadar yaratilgan. 90-yillar so‘ngiga kelib, aralash 
ta‘lim o‘quvchilarning bilim olishini yaxshilash va o‘qituvchilarni ta‘lim berish 
usullarini yangilash maqsadida hamda masofaviy o‘qitishning innovatsion usuli deb 
qarala boshlandi. Ushbu ta‘lim o‘qituvchiga asoslangan ta‘lim modeliga qaraganda 
ko‘proq o‘quvchiga yo‘naltirilganligi bilan samarali hisoblanadi. 
Soha olimlari tomonidan ―aralash ta‘lim‖ termini haqida ko‘plab fikr va 
qarashlar aytilgan bo‘lib, bu borada Deklan Bern ―ushbu ta‘lim boy pedagogik 
taribadan samarali foydalanishga qaratilgan deya ta‘rif beradi. Rus tadqiqodchisi 
Krasnova fikriga ko‘ra, ―aralash ta‘lim – o‘qitishning eng samarali usullarini yuzma-
yuz va onlayn interfaol o‘zaro ta‘sirini birlashtirgan uslubi bo‘lib, doimiy bir-biriga 
bog‘liq holda ishlaydigan va bir butunlikni tashkil etadigan tizimdir‖ [4]. 
Shunday qilib, aralash ta‘lim (―blended learning‖) – an‘anaviy va masofaviy 
o‘qitishni birlashtirishga imkon beradigan usul. Bunday usul ta‘limni tashkil etishda 
va ta‘lim jarayonida axborot texnologiyalarini qo‘llash, yakka tarzda va guruhlarda